Qırxdəyirman — İrəvan qubeniyasının Aleksandropol qəzasında, indi Ələyəz (Araqadz) (Artik mahalında) rayonunda kənd.[2] 1728-ci ilə aid İrəvan əyalətinin Şirakel nahiyəsində kənd adı kimi qеyd olunur[3][4]
| Kənd | |
| Qırxdəyirman | |
|---|---|
 | |
| 40°38′34″ şm. e. 44°08′40″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Ermənistan |
| Region | Abaran mahalı |
| Rayon | Abaran rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| Mərkəzin hündürlüyü | 2.150 m |
| Saat qurşağı | UTC+4 |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
  Qırxdəyirman | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Rayon mərkəzindən 8 km məsafədə, Qarabulaq çayının yanında, Alagöz dağının ətəyində yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində[5] qeyd edilmişdir. 15 mart 1972-ci ildə Ələyəz (Araqadz) rayonu yarandıqdan sonra Abaran rayonunun inzibati-ərazi bölgüsündən çıxarılıb Ələyəz (Araqadz) rayonunun tərkibinə daxil edilmişdir.
Toponim türk dilində söz birləşməsi daxilində qırx sözünün həm də kiçik mənasını ifadə etdiyini (kırk anbar)[6] nəzərə alıb bu qənaətə gəlmək olar ki, Qırxdəyirman "Kiçik dəyirman" mənasını ifadə edir. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 15.VII.1946-cı il fərmanı ilə adı dəyişdirilib ermənicə Hnaberd qoyulmuşdur.Türk dillərində kırka "bərk süxurlu yüksəklik"[7] və Azərbaycan dilində dəyirman sözlərindən ibarətdir.[8]
XIX əsrin ortalarında azərbaycanlılar qovulmuş və gəlmə ermənilər yerləşdirilmişdir.
- ↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
- ↑ PDFversiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
- ↑ Обозрение Российских владений за Кавказом. Спб., 1836.
- ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1996.
- ↑ Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданiя Кавказскаго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.153
- ↑ Радлов В.В. Опыт словарья тюркских наречий, т.I, ч.1, СПб, 1893. s.746
- ↑ Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов. М., 1984.
- ↑ Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Гырхдәјирман // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.