Qırmızı ağcaqayın (lat. Acer rubrum) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sabunağacıkimilər fəsiləsinin ağcaqayın cinsinə aid bitki növü.
| Qırmızı ağcaqayın | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Qırmızı ağcaqayın |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Vətəni Şimali Amerikadır. Cənubi Avropada və Yaxın Şərqdə mədəni əkin şəraitində becərilir.
Hündürlüyü 15–18 m-ə çatan, enli, yumru və möhkəm çətirli ağacdır. Yarpaqları üzbəüzdür, 5–7 ədəddir, ucu biz, uzunluğu 8–14 sm-dir. Yarpaqlarının rəngi qırmızıdır, yayda yaşıl, payızda isə sarı rəng alır. Maydan iyuna qədər çiçəkləyir. Açıq sarı rəngli çiçəkləri süpürgə çiçək qrupuna yığılmışdır. Meyvələri uzunluğu 3 sm-dən 5 sm-ə qədər olan qanadcıqlardır. Tоxumlarla, kök zoğları ilə çoхalır.
Soyuğa davamlı, işıqsevən, quru, məhsuldar torpaqlarda yaxşı bitən, yarımkölgəyə dözən bitkidir. Əhəngli, turşulu torpaqlarda yaxşı inkişaf edir.
Respublikanın bir çox rayonlarında təbii və mədəni şəraitdə rast gəlinir.
Gözəl dekorativ bitkidir, şose ətrafı ərazilərin yaşıllaşdırılmasında geniş istifadəsi məqsədyönlüdür.
- Acer rubrum var. eurubrum Pax
- Acer rubrum subsp. normale Wesm.
- Rufacer rubrum (L.) Small
- Acer carolinianum Walter
- Acer coccineum F.Michx.
- Acer drummondii Hook. & Arn. ex Nutt.
- Acer fulgens Dippel
- Acer glaucum Marshall
- Acer hypoleucum K.Koch
- Acer microphyllum Pax
- Acer rubrum f. breviramusculum Vict.
- Acer rubrum subsp. carolinianum (Walter) W.Stone
- Acer rubrum f. clausum (Pax) Schwer.
- Acer rubrum var. clausum Pax
- Acer rubrum var. coccineum Aiton
- Acer rubrum var. columnare Rehder
- Acer rubrum f. columnare (Rehder) Schwer.
- Acer rubrum var. drummondii (Hook. & Arn. ex Nutt.) Sarg.
- Acer rubrum f. drummondii (Hook. & Arn. ex Nutt.) Schwer.
- Acer rubrum subsp. drummondii (Hook. & Arn. ex Nutt.) A.E.Murray
- Acer rubrum f. globosum (Rehder) C.K.Schneid.
- Acer rubrum var. globosum Rehder
- Acer rubrum var. intermedium Lodd. ex Loudon
- Acer rubrum var. latifolium Schwer.
- Acer rubrum subsp. microphyllum Wesm.
- Acer rubrum f. microphyllum (Wesm.) Schwer.
- Acer rubrum f. pallidiflorum (K.Koch ex Pax) Fernald
- Acer rubrum var. pallidiflorum K.Koch ex Pax
- Acer rubrum var. pallidum Aiton
- Acer rubrum f. palmatum Schwer.
- Acer rubrum f. pendulum (Van Houtte) Schwer.
- Acer rubrum var. pendulum Lavallée
- Acer rubrum f. rotundata Sarg.
- Acer rubrum var. rubrocarpum Detmers
- Acer rubrum var. sanguineum (Spach) Pax
- Acer rubrum f. sanguineum (Spach) Lavallée
- Acer rubrum f. schlesingeri Sarg. ex Schwer.
- Acer rubrum subsp. semiorbiculatum (Pax) Wesm.
- Acer rubrum f. semiorbiculatum (Pax) Schwer.
- Acer rubrum var. stenocarpum Ashe
- Acer rubrum subsp. tomentosum (Du Tour) Pax
- Acer rubrum var. tomentosum (Du Tour) Tausch
- Acer rubrum f. tomentosum (Du Tour) Voss
- Acer rubrum var. tridens Alph.Wood
- Acer rubrum f. tridens (Alph.Wood) B.Boivin
- Acer rubrum var. trilobum Torr. & A.Gray ex K.Koch
- Acer rubrum var. virginianum Tausch
- Acer rubrum f. viride (Detmers) A.E.Murray
- Acer rubrum var. viride Detmers
- Acer rubrum f. wagneri K.Koch
- Acer sanguineum Spach
- Acer semiorbiculatum Pax
- Acer splendens Dippel in Handb. Laubholzk. 2: 435 (1892)
- Acer stenocarpum Britton
- Acer tomentosum Du Tour
- Acer wagneri Wesm.
- Rufacer carolinianum (Walter) Small
- Rufacer drummondii (Hook. & Arn. ex Nutt.) Small
- ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1055.