Punya (buddizm)

Punya (puṇya^IAST, hərf. "zəhmət, savab, xeyir") — hindu və buddist fəlsəfəsində işlədilən anlayış. Mənşə etibarilə "Riqveda"ya qədər gedib çıxır[1]. Punya — xeyirxah və fəzilətli əməllər vasitəsilə qazanılan və toplanan ruhi savablar deməkdir. Bu savablar növbəti həyatlar boyunca da daşıya və ötürülə bilər. Punya insanın mənəvi kamilləşməsinə, onun moxaya — azadlığa doğru irəliləməsinə şərait yaradır. Onu müxtəlif xeyirxah əməllər, yaxşı düşüncələr və başqalarına yardım vasitəsilə əldə etmək mümkündür. Punya ölmüş yaxınlara da ötürülə bilər (məsələn, şitro praktikasında olduğu kimi), həmçinin valideynlərlə, müəllimlərlə və tanrılarla bölüşmək olar. Toplanmış punya növbəti həyatda sağlamlıq, var-dövlət, müdriklik, şöhrət və ruhi məşğuliyyətlərə meyillilik gətirir. İnsan həyatındakı gələcək xoşbəxtliyin və zövqün miqyası və davamlılığı toplanmış punyanın səviyyəsindən asılıdır. Punyaya qarşıt anlayış papa — yəni günahkar əməllər sayılır; bunlar insanın karmasını pisləşdirir, onun növbəti doğuluşlarında səfalət və əzaba səbəb olur.^[1]