Portuqalların koloniyaları demək olar ki, dünyanın bir çox bölgələrində rast gəlinirdi. İlk koloniyalar əsasən sahil ərazilərində kiçik hərbi-tiçarı obyetlərdən ibarət idi. Hollanların bölgəni ələ keçirməsinə qədər portuqslların əsas şəhəri Makassar olur (1512—1665 Makassar,1526—1609 Ambon olur. Makassar şəhəri Sulavesi adasında yerləşir. Portuqalların bölgədə ilk məskən saldıqları ərazi Timor adası olmuşdur.

Burada istehsal edilən məhsullar, ekzotik meyvələr portuqallar tərəfindən avropaya daşınırdı. Portuqallar İslam dinindən yaxşı anlasalarda digər şərq xalqlarının mədəniyyəti araşdırılırdı. Bundan sonra isə avropa mədəniyyətini bölgəjə inteqrasiya edirdilər. Portuqallarla yerli əhalinin qarışması nəticəsində — , , , və digər xalqlar ortaya çıxmışdır.

Onun tərkibinə daxil olan ərazilər (1850):

• Timor
• Flores
• (Ombay)

Müstəmləkənin qərb hissəsində baş qaldıran üsyanlarvsəbəbindən Portuqalların bölgədə zəyifləməsi müşahidə edilirdi. Əsasən müsəlmanların yaşadığı bölgələdə başlanan müqavimətdən istifadə edən hollandlar bölgədə mövqelərini gücləndirməyə başlayırlar. Bundan sonra iki ölkə arasında Lissabon anlaşması imzalanır. İnzalanmış müqaviləyə görə bölgənin ⅔ hollanların ərazisinə keçir (Niderland Ost-Hindi). Bircə onların əlində Şərqi timor qalır.

Dörd əsrlik hakimiyyət dönəmində (1512—1975) portuqal mədəniyyəti yerli əhaliyə öz təsirini göstərmişdir. Portuqaliyanın dəstəyi sayəsində Şərqi Timor müstəqil dövlətə çevrilmişdir. Bu ölkədə portuqa dili dövlət qili elan edilmişdir. Flores adasındada bu dildən ünsiyyət vastəsi kimi istifadə edilir. Flores adasında 1,5 miliyon, Şərqi timorda isə 1,2 milyon insan Katolik mənsəbindədir. Bu isə portuqalların mirasıdır.

• Portuqaliya Hindistanı

• 2015-12-01 at the Wayback Machine
• 2011-05-14 at the Wayback Machine
• 2016-03-03 at the Wayback Machine
• 2016-03-03 at the Wayback Machine
• 2007-08-16 at the Wayback Machine