Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Portal:Günəş sistemi

  • Portal
  • Müzakirə


 Günəş sistemi Portalı

Günəş sistemi — Günəş və onun cazibə qüvvəsinin təsirində olan səkkiz planetlə onların bilinən 166 təbii peyki, beş cırtdan planetlə onların bilinən altı təbii peyki və milyardlarla kiçik göy cismlərindən ibarətdir. Kiçik göy cismləri qrupuna asteroidlər, Koyper qurşağındakı cismlər, kometalar, meteorlar və planetlərarası toz daxildir.

Günəş sistemində yerləşən ilk dörd planetə daxili planetlər, digər dörd planetə isə xarici planetlər deyilir. Koyper qurşağından kənarda isə seyrək disk şəklində olduğu düşünülən Oort buludunun yerləşdiyi təxmin olunur.

Günəşdən olan uzaqlıqlarına görə planetlər ardıcıl olaraq Merkuri, Venera, Yer, Mars, Yupiter, Saturn, Uran və Neptundur. Bu səkkiz planetin altısının ətrafında dönən təbii peykləri vardır. Bundan başqa xarici planetlərin ətrafında dönən toz və digər kiçik hissəciklərdən ibarət olan halqaları vardır. Yer planetindən başqa digər planetlərin adlarının mənşəyi Yunan və Roma mifologiyasındakı tanrılardır. Cırtdan planetlərdən olan Serera Asteroid qurşağında yerləşir və burada yerləşən ən böyük cismdir. Erida məlum olan ən böyük cırtdan planetdir.

Günəş sistemi haqqında daha çox...
Keşi təmizlə və yenilənmiş son versiyanı gör
 Seçilmiş məqalə

Merkuri — Günəş sistemində yerləşən ən kiçik və Günəşə ən yaxın olan planet. Daxili planetlərə aid olan Merkuri Günəş ətrafında ən sürətlə hərəkət edən planetdir və dövrəsini 88 günə tamamlayır. Buna baxmayaraq Merkuri öz oxu ətrafında çox yavaş hərəkət edir. 1 Merkuri günü Yerdə keçən 116 günə bərabərdir. Merkurinin təbii peyki yoxdur. Planetin adı Roma mifologiyasında gəlir, ticarət və xəbər tanrısı hesab olunan Merkuridən qaynaqlanır.

Merkuri demək olar ki, istiliyi qoruya bilməyəcək dərəcədə çox nazik atmosfer qatına sahibdir. Bu səbəbdən də gecə və gündüz əvəzlənməsi zamanı planetin səthində kəskin istilik fərqləri yaranır. Merkurinin ekvatoruna yaxın yerlərdə gündüz vaxtı istilik 427 °C-yə çatsa da, gecə vaxtı istilik -173 °C-yə qədər düşə bilir. Merkurinin qütb bölgələrində istilik həmişə -93 °C-dən aşağı olur. Merkuri Günəş sistemi planetləri arasında ən az meyilliyə sahib olandır. Buna baxmayaraq orbiti ellips formasındadır və Günəş sisteminə daxil olan planetlər içində ən kənarmərkəzli orbitə sahibdir.

Merkuri haqqında daha çox ...
 Seçilmiş şəkil

Ay — Yerin yeganə daimi təbii peykidir. Ay insanların Yerdən kənarda ayaq basdığı yeganə kosmik cismdir. Ay Günəş sistemində yerləşən peyklər arasında ölçüsünə görə beşinci, ətrafında döndüyü planetin ölçülərinə nəzərən isə birincidir. Ay sıxlığına görə Günəş sistemində sıxlığı məlum olan peyklər arasında İodan sonra ikincidir.

Ay haqqında daha çox ...
 Bilirsinizmi?
  • 1577-ci ilin Böyük kometi (şəkildə) keçişi zamanı Qalileo Qaliley kometaların sadəcə optik illuziyalar olduğu düşüncəsini müdafiə etdi və bu barədə təqribən bir əsr davam edən mübahisəyə səbəb oldu.
  • Bəzi astronomlar Yerin Lilit adlanan ikinci peykinin olması düşüncəsini müdafiə edirlər.
  • 2006-cı ildə Praqada keçirilən Beynəlxalq Astronomiya İttifaqının yığıncağında əldə olunan qərar nəticəsində Plutonun planetlər sırasından çıxarılaraq cırtdan planetlər sırasında daxil edilmişdir.
  • Seyrək diskin üzvü hesab edilən Erida məlum olan ən böyük cırtdan planetdir.
  • Günəş sistemində digər kosmik cismlə təmas etməyi bacaran insan istehsalı ilk cihaz SSRİ istehsalı Luna 2 kosmik gəmisidir.
  • 14 dekabr 1972-ci ildə Apollon 17 missiyası çərçivəsində Ayda yeriyən Yucin Sernan Ayda yerimiş son insandır.
  • 167 °C orta istiliyə sahib olan Merkurinin Günəş işığı düşməyən dərin qütb kraterlərində buz olduğu məlum olmuşdur.
  • Böyük toqquşma fərziyyəsinə görə Ay Yerlə Teya adlanan planetin toqquşması nəticəsində Yerin ətrafındakı boşluğa saçılan maddələrin orbitdə tədricən toplanması nəticə meydana gəlmişdir.
  • Günəş G2V sinfinə daxil olan sarı cırtdan tipli ulduzdur.
  • Neptun 23 sentyabr 1846-cı ildə Urban Leveryenin hesablamaları əsasında İohann Qotfrid Qal tərəfindən tapılmışdır.
 Xəbərlər

2016

  • 3 oktyabr: 12 illik missiyadan sonra Rozetta kosmik gəmisi kometaya çırpılaraq missiyasını sonlandırdı.
  • 6 iyul: Çin FAST radio teleskopunun sonuncu panelini yerləşdirdi.
  • 6 iyul: NASA-nın Yuno kosmik gəmisi Yupiterin orbitinə daxil oldu.
  • 9 may: NASA Merkurinin ilk topoqrafik xəritəsini yaydı.

2015

  • 31 oktyabr: NASA Plutonun hilal şəklini yaydı.
  • 9 oktyabr: Marsdan sonra Plutonda da su buzunun olması NASA tərəfindən elan olundu.
  • 1 oktyabr: NASA Marsda su buzu olduğunu elan etdi.
  • 17 iyul: NASA-nın Yeni üfüqlər kosmik gəmisi Plutona ən yaxın nöqtədən keçdi.
  • 30 yanvar: Astronomlar Süd Yolunda qədim sistem aşkarladı.
  • 11 yanvar: SpaceX kosmik gəmisi ilə Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya beşinci daşıma həyata keçirildi.
 Videolar

 Əlaqəli Portallar
Portal:Astronomiya
Portal:Coğrafiya
Portal:Yupiter
Astronomiya Coğrafiya Yupiter
 Kateqoriyalar
Günəş sistemi
Asteroidlər
Cırtdan planetlər
Günəş sistemindəki göy cisimləri
Günəş
Günəş sistemi planetləri
Kometalar
Koyper qurşağı
Mədəniyyətdə Günəş sistemi
Neptunxarici bölgə
Portal:Günəş sistemi
Portal:Yupiter
Uydurmada Günəş sistemi
 Əlaqəli VikiLayihələr
Viki Layihə Astronomiya ayı
 Önəmli mövzular
GünəşMerkuriVeneraAyYerMarsFobos və DeymosSereraAsteroid qurşağıYupiterYupiterin peykləriYupiterin həlqələriSaturnSaturnun peykləriSaturnun həlqələriUranUranın peykləriUranın həlqələriNeptunNeptunun peykləriNeptunun həlqələriPlutonun peykləriPlutonHaumeanın peykləriHaumeaMakemakeKoyper qurşağıDisnomiyaEridaSeyrək diskHillz buluduOort buludu

Günəş · Merkuri · Venera · Yer · Mars · Serera · Yupiter · Saturn · Uran · Neptun · Pluton · Haumea · Makemake · Erida

Planetlər · Asteroidlər · Peyklər: Yer · Mars · Yupiter · Saturn · Uran · Neptun · Pluton · Haumea · Erida
Kiçik cisimlər   Asteroidlər (Asteroid qurşağı) · Koyper qurşağı · Seyrək disk · Kometlər (Hillz buludu) · (Oort buludu) · Meteoritlər
 Digər Portallar
Qadın  • LGBT  • Talış  • Şahdağ xalqları  • İslam  • Təsəvvüf  • Xristianlıq  • Elm  • Arxeologiya  • Astronomiya  • Biologiya  • Coğrafiya  • Fizika  • Fəlsəfə  • Kimya  • Qədim Misir  • Qədim Roma  • Qədim Yunanıstan  • Qədim Şərq  • Qafqaz Albaniyası  • Şirvanşahlar dövləti  •Monarxiya  • İncəsənət  • Kino v Musiqi  • Klassik musiqi  • Balet  • Opera  • Memarlıq  • Mədəniyyət  • Rəssamlıq  • Teatr  • Tibb  • Ədəbiyyat  • Alatoran  • Harri Potter  • Seylor Mun  • Anime və manqa  • İdman  • Futbol  • Beşiktaş  • Trabzonspor  • Universitet  • Xəzər Universiteti  • Məhəmməd Füzuli  • Nizami Gəncəvi  • Maykl Cekson  • Video oyunlar  • ABŞ portalı  • Almaniya portalı  • Azərbaycan portalı  • Azərbaycan tarixi  • Azərbaycan kino sənəti  • Azərbaycan Silahlı Qüvvələri  • Cənubi Azərbaycan  • Qarabağ  • Böyük Britaniya  • Çexiya portalı  • Çili portalı  • Çin portalı  • Ermənistan portalı  • Gürcüstan portalı  • İran portalı  • İslandiya portalı  • İsrail portalı  • Kanada portalı  • İsveç portalı  • İtaliya portalı  • Fransa portalı  • Meksika portalı  • Monqolustan portalı  • Polşa portalı  • Rusiya portalı  • Türkiyə portalı  • SSRİ portalı  • Yaponiya portalı  • Ankara portalı  • Bakı portalı  • Berlin portalı  • Bern  • Paris portalı  • Praqa portalı  • Sankt-Peterburq portalı  • Milad  • Procter & Gamble  • Qorxu  • Antarktika  • Alyaska  • NBA  • Günəş sistemi  • Yupiter  • İslam  • Asiya
 Vikimedia
Günəş sistemi Vikikitabda Günəş sistemi Vikimənbədə Günəş sistemi Vikilüğətdə Günəş sistemi Vikimedia Kommonsda Günəş sistemi Vikidatada
Kitab Mənbə Lüğət Media Data


Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Portal:Günəş_sistemi&oldid=7802632"
Informasiya Melumat Axtar