Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Portal:ABŞ

  • Portal
  • Müzakirə


USA Flag Map
Gün aydın - good morning,
ABŞ portalına
Xoş gəlmisiniz!

Seçilmiş məqalə

ABŞ mədəniyyəti — Amerika Birləşmiş Ştatlarında mədəniyyət.

ABŞ bir çox mədəniyyətə, müxtəlif etnik qruplara, ənənələrə və dəyərlərin geniş müxtəlifliyinə ev sahibliyi edir. Yerli amerikalılar, havaylılar və alyaskalılardan başqa, demək olar ki, bütün amerikalılar və ya onların əcdadları son beş əsrdə məskunlaşıb və ya immiqrasiya edib. Hakim Amerika mədəniyyəti əsasən Afrikalı kölələrin gətirdiyi ənənələr kimi digər mənbələrin təsirləri ilə Avropalı immiqrantların ənənələrindən törəmiş Qərb mədəniyyətidir. Asiyadan və xüsusilə Latın Amerikasından olan ən son immiqrasiya həm homogen əritmə qazanı, həm də immiqrantlar və onların nəsillərinin fərqli mədəni xüsusiyyətlərini qoruyub saxladığı heterogen salat kasası kimi təsvir edilən mədəni qarışığa əlavə edilmişdi.

(Davamı...)

Arxiv

Tarixə nəzər

Pörl-Harbora hücum, yapon mənbələrində Havay əməliyyatı — Yaponiya İmperiyası silahlı qüvvələrinin Havay adaları qrupuna daxil olan Oahu adasında yerləşən ABŞ Sakit Okean Donanmasının Pörl-Harbor hərbi-dəniz bazasına 7 dekabr 1941-ci il tarixli gözlənilməz hücumu. Hücumun məqsədi ABŞ donanmasından gələn potensial təhlükəni aradan qaldırmaq və Yaponiya ordusuna bölgədə Böyük Britaniya və Niderlanda qarşı əməliyyatlarda fəaliyyət sərbəstliyi qazandırmaq idi. Əməliyyat yapon vitse-admiralı Tuiti Naqumonun rəhbərliyi altında, 6 aviadaşıyıcı gəmidən qalxan 353 təyyarə vasitəsilə iki ayrı dalğa şəklində həyata keçirilmişdir. Birinci dalğa 50 bombardmançı, 40 torpedodaşıyan bombardmançı, 54 qırıcı-bombardmançı və 45 qırıcı təyyarənin iştirakı ilə həyata keçirildi. Onlar Havay vaxtı ilə saat 07:48-də hücum haqqında əmr aldılar. Saat 07:55-də qırıcı-bombardmançılar Pörl-Harbordakı Uiler aerodromuna, saat 07:57-də torpedodaşıyan bombardmançılar xətt gəmilərinə, saat 08:00-da qırıcılar aerodromlarda dayanan təyyarələrə, saat 08:05-də isə bombardmançılar xətt gəmilərinə ardıcıl zərbələr endirdilər. Məqaləni oxu...

Əvvəlki məqalələr: … …

Vətəndaş müharibəsi

ABŞ-da Vətəndaş müharibəsi (1861-1865) – Şimalla (İttifaqla) Cənub quldar ştatları arasında vətəndaş müharibəsi. Avraam Linkolnun prezident seçilməsinə cavab olaraq quldarlar cənub ştatlarını İttifaqdan ayırmağı qərara aldılar və müharibəyə hazırlaşmağa başladılar. 1861-ci ilin fevralında Montqomeri şəhərində Cənub ştatları Konfederasiya yaradıldı. Konfederasiya ABŞ-ın 34 ştatından 11-ni birləşdirdi. 1861-ci il aprelin 14-də cənublular Fort-Samteri tutdu. Bununlada müharibə başlandı. 1861-ci il iyulun 21-də Şimal ordusu (35 min) Manassas şəhərində, oktyabrda isə Bols-Blaff yaxınlığındakı döyüşlərdə məğlub edildi. İkinci dövründə (1863-1865) Şimal ordusuna 190 min zənci əsgər daxil oldu. 250 min zənci arxa cəbhədə hərbi qulluğa cəlb edildi. 1863-cü ilin iyulunda cənublular Gettisberq və Missisipi çayı vadisindəki döyüşlərdə məğlub oldular. 1865-ci il aprelin 3-də Konfederasiyanın paytaxtı Riçmond şəhəri tutuldu. Həmin müharibədə tarixdə ilk dəfə zirehli gəmilərin döyüşü (1862-ci il martın 9-da) oldu. 1867-ci il martın 2-də Cənubun Yenidənqurması haqqında birinci qanun verildi. Məqaləni oxu...

Əvvəlki məqalələr: … …

Yazıçı

Edqar Allan Po (ing. Edgar Allan Poe) - ABŞ yazıçısı, şair, dramaturq, naşir və ədəbi tənqidçisi. Edqar Allan Po Amerika ədəbiyyatında Romantik hərəkatının liderlərindən biridir. Qısa oçerklər, detektiv və kriminoloji-fantastik janrlarda hekayələr yazan ilk Amerika yazıçılarından biri kimi qəbul olunur. O həmçinin elmi-fantastik janra da töhfələr vermişdir. Belə zəngin ədəbi irsə malik olan yazıçı bu nailiyətlərə qırx illik qısa ömrü çərçivəsində nail olmuşdur. Ölümünün səbəbi hələ də sirr olaraq qalır. Alkoqol və narkotik maddələrdən ifrat istifadədən başlayaraq, vəba xəstəliyi, quduzluğa yoluxma, intihar, vərəm, ürək çatışmazlığı və s. ölümünə mümkün səbəblər kimi göstərilmişdir. Məqaləni oxu...

Əvvəlki məqalələr: … …

Bilirsinizmi ki...

ABŞ İstiqlaliyyət Bəyannaməsi
  • 1776-cı il 4 iyul tarixində ABŞ İstiqlaliyyət Bəyannaməsinin imzalanması ilə Amerika Birləşmiş Ştatları yaranmışdır...
  • Rus Amerikasının - ordusu, mərkəzi poçt sistemi və kiçik donanması olmuşdur. Şimal torpaqlarının Amerika Birləşmiş Ştatlarına satılmasından sonra muxtar ərazi 1867-ci ildə ləğv edilmiş 1959-cu ilin 3 yanvar tarixində ərazidə Alyaska ştatı təşkil edilmişdir...
  • Con Uilks But Amerika Birləşmiş Ştatlarının prezidenti Avraam Linkolnu qətlə yetirdiynə görə dövlət məmurları tərəfindən Merilend ştatı ərazisində yaralı ələ keçirilmiş və yaxınlıqdakı fermanın qəssabxanasında linç edilmişdir...
  • ABŞ ordusuna qarşı döyüşmüş sonuncu hindu qəbilə rəisi Oturan Buğadır...
  • 1776-cı il 4 iyul tarixində imzalanmış ABŞ İstiqlaliyyət Bəyannaməsinin böyük bir qismi Tomas Cefferson tərəfindən hazırlanmışdır...
  • ABŞ-ın ilk katolik prezidenti Con Ficerald Kennedi olmuşdur...

Tarixi abidə

Ağ Ev (ing. the White House) - Amerika Birləşmiş Ştatları prezidentinin daimi iş və yaşayış yeri olub, Vaşinqtonun mərkəzində yerləşir. 1791-ci ildə prezident iqamətgahının ən yaxşı layihəsi üçün müsabiqə elan olunub. Bu müsabiqədə irland əsilli Amerika arxitektoru Ceyms Hoben qalib gəlib və Ağ ev onun layihəsi əsasında tikilib. Gələcək prezident iqamətgahının bünövrəsi 1792-ci ilin oktyabrında qoyulub və bina 8 ilə tikilib. 1800-cü ilin noyabrında Birləşmiş Ştatların 2-ci prezidenti Con Adams və ailəsi iqamətgahın ilk sakinləri olub. 1800-cü ildən başlayaraq, bu bina əhali arasında "Ağ ev" adlandırılıb: çünki binanın üstünə çəkilən ağ üzlük materialı onu ətrafdakı qırmızı mərmər fasadlı binalardan kəskin şəkildə fərqləndirib.

Mətbuatda "Ağ ev" sözü ilk dəfə 1810-cu ildə Baltimor şəhərinin "Viq" qəzetində işlədilib. "Ağ ev" adının rəsmiləşdirilməsi isə XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edir: 1902-ci ildə prezident Teodor Ruzvelt Vaşinqtondakı prezident iqamətgahının Ağ ev adlandırılması barədə sənəd imzalayıb. 1814-cü ildə Britaniya qoşunlarının Birləşmiş Ştatlara hücumu zamanı Ağ ev tamamilə yandırılsa da, tezliklə bina təmir olunub. Sonralar da Ağ evdə vaxtaşırı təmir işləri aparılıb, amma onun arxitekturasında ciddi dəyişiklik edilməyib. Yalnız texniki nailiyyətlərlə əlaqədar binanın içərisində yeniliklər tətbiq olunub - elektrik və telefon xətləri çəkilib. Məqaləni oxu...

Əvvəlki məqalələr: … …

Seçilmiş şəkil

Manhettendə yerləşən Empayr Steyt Bildinqin gecə görünüşü
 

Tarixi xronika

Bu məqalə ABŞ tarixinə aiddir
Amerika Birləşmiş Ştatları
tarixi
Dövrlərə görə
İbtidai dövr və Kolumbaqədərki dövr1607-ci ilə qədər
Müstəmləkə dövrü 1607–1765
1776–1789
    Amerika inqilabı 1765–1783
    Konfederasiya dövrü 1783–1788
1789–1815
    Federalist dövr 1788–1801
    Cefferson dövrü1801–1817
1815–1849
    Yaxşı hisslər dövrü 1817–1825
    Cekson dövrü1825–1849
1849–1865
    Vətəndaş müharibəsi 1849–1865
1865–1917
    Yenidənqurma dövrü 1865–1877
    Qızıla bürünmüş dövr 1877–1896
    Proqressiv dövr 1896–1917
1917–1945
    I Dünya müharibəsi 1917–1918
    Kükrəyən iyirmilər 1918–1929
    Böyük böhran 1929–1941
    II Dünya müharibəsi 1941–1945
1945–1964
    II Dünya müharibəsindən sonrakı dövr 1945–1964
    Vətəndaş hüquqları dövrü 1954–1968
1964–1980
    Vətəndaş hüquqları dövrü 1954–1968
    Vyetnam müharibəsi 1964–1975
1980–1991
    Reyqan dövrü 1981–1991
1991–2008
    Soyuq müharibədən sonrakı dövr 1991–2008
2008-ci ildən
    Müasir dövr2008-ci ildən
Mövzulara görə
  • Amerika əsri
  • Antisemitizm
  • Vətəndaş üsyanları
  • Mədəniyyət
    • Kino
    • Musiqi
    • Qəzet
    • İdman
  • Demoqrafiya
    • İmmiqrasiya
  • İqtisadiyyat
    • Bankçılıq
  • Education
    • Higher education
  • Flag
  • Government
    • Abortion
    • Capital punishment
    • Civil rights
    • Corruption
    • The Constitution
    • Debt ceiling
    • Direct democracy
    • Foreign policy
    • Law enforcement
    • Postal service
    • Taxation
    • Voting rights
  • Journalism
  • Merchant Marine
  • Military
    • Army
    • Marine Corps
    • Navy
    • Air Force
    • Space Force
    • Coast Guard
  • Party Systems
    • First
    • Second
    • Third
    • Fourth
    • Fifth
    • Sixth
  • Religion
  • Social class
  • Slavery
    • Sexual slavery
  • Technology and industry
    • Agriculture
    • Labor
    • Lumber
    • Medicine
    • Railway
Qruplara görə
  • African American
  • Asian American
    • Chinese American
    • Filipino American
    • Indian American
    • Japanese American
    • Korean American
    • Thai American
    • Vietnamese American
  • European American
    • Albanian American
    • English American
    • Estonian American
    • Finnish American
    • German American
    • Irish American
    • Italian American
    • Lithuanian American
    • Polish American
    • Serbian American
  • Hispanic and Latino American
    • Mexican American
  • Jewish American
  • Middle Eastern American
    • Egyptian American
    • Iranian American
    • Iraqi American
    • Lebanese American
    • Palestinian American
    • Saudi American
  • Native Americans
    • Cherokee
    • Comanche
  • Women
  • LGBT
    • Gay men
    • Lesbians
    • Transgender people
Yerlərə görə
Territorial evolution
  • Admission to the Union
  • Historic regions
  • American frontier
  • Manifest destiny
  • Indian removal
Regions
  • New England
  • The South
  • The West Coast
States
  • AL
  • AL
  • AZ
  • AR
  • CA
  • CO
  • CT
  • DE
  • FL
  • GA
  • HI
  • ID
  • IL
  • IN
  • IA
  • KS
  • KY
  • LA
  • ME
  • MD
  • MA
  • MI
  • MN
  • MS
  • MO
  • MT
  • NE
  • NV
  • NH
  • NJ
  • NM
  • NY
  • NC
  • ND
  • OH
  • OK
  • OR
  • PA
  • RI
  • SC
  • SD
  • TN
  • TX
  • UT
  • VT
  • VA
  • WA
  • WV
  • WI
  • WY
Territories
  • DC
  • AS
  • GU
  • MP
  • PR
  • VI
Cities
  • Urban history
  • Category Cities
  • Outline
  • List of years
  • Historiography
  • Category Kateqoriya
  • Portal Portal
  • b
  • m
  • r

Prezident

Avraam Linkoln (ing. Abraham Lincoln; 12 fevral 1809, Kentukki, ABŞ - 15 aprel 1865, Vaşinqton, ABŞ) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 16-cı prezidenti (1861-1865). ABŞ-nin iki hissəyə parçalanması və vətəndaş müharibəsi dövründə ölkəyə rəhbərlik etmiş, ABŞ-da quldarlığın ləğvini təmin etmişdir. 1832-ci ildə ABŞ Konqresinə seçkilərdə namizədliyini irəli sürmüş, lakin yetərli səs toplaya bilməmişdi. 1834-cü ildə bir daha namizədliyini irəli sürmüş və İllinoys ştatından Konqresin Nümayəndələr Palatasına üzv seçilmişdi. 1855 və 1858-ci illərdə Senata üzv olmaq üçün çalışsa da, hər 2 kampaniya uğursuzluqla nəticələnmişdir. Məqaləni oxu...

Əvvəlki məqalələr: … …

Musiqiçi

Elvis Aaron Presli (ing. Elvis Aaron Presley 8 yanvar 1935 - 16 avqust 1977) — amerikalı müğənni və aktyor. Ölümündən otuz ildən artıq vaxt keçməsinə baxmayaraq Elvis Presli bu gün də dünyanın ən məşhur və tanınmış müğənniləri sırasındadır. Müğənni kimi onun rekordlarını (kasset satışı, pərəstişkar kütləsi və s.) hətta indi də dünyanın ən tanınmış estrada müğənniləri yalnız özlərinin ən şirin yuxularında "təzələyə" bilirlər. O, bütün dünyada bu gün də "rok-n-rollun kralı" kimi yad edilir Məqaləni oxu...

Əvvəlki məqalələr: … …

Kateqoriyalar

ABŞ
ABŞ qaralamaları
ABŞ Silahlı Qüvvələri
ABŞ siyahıları
ABŞ şəxsləri
ABŞ ştatları
ABŞ-də federalizm
Amerikalılar
Amerikan sufrajistləri
ABŞ cəmiyyəti
ABŞ coğrafiyası
ABŞ-də dəfn olunanlar
ABŞ əhalisi
ABŞ-də hüquq
ABŞ iqtisadiyyatı
ABŞ-də sağlamlıq
ABŞ-də siyasət
ABŞ tarixi
ABŞ texnikası
ABŞ-də ətraf mühit
ABŞ təşkilatları
ABŞ tikililəri

Əlaqəli portallar


Meksika Kanada Coğrafiya


ABŞ Vikixəbərdə  ABŞ Vikisitatda  ABŞ Vikikitabda  ABŞ Vikimənbədə  ABŞ Vikilüğətdə  ABŞ Vikiversitetdə  ABŞ Vikianbarda
Xəbərlər Sitatlar Dərsliklər və təlimat kitabçaları Mətnlər Sözlər Dərs resursları Mediafayllar
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Portal:ABŞ&oldid=7410062"
Informasiya Melumat Axtar