Pikkolo (it. flauto piccolo) — Qərb konsert fleytasının kiçik versiyası və musiqi alətlərinin taxta nəfəsli alətlər ailəsinin üzvü.[1][2] Bəzən "uşaq fleyta" və ya pikkolo fleyta adlandırılan müasir pikkolonun barmaq tutuşları standart eninə fleyta ilə eynidir,[3] lakin onun yaratdığı səs bir oktava yüksəkdir. Pikkolo, fleyta ailəsində ən yüksək səs diapazonuna malik alət hesab olunur və orkestrdə parlaq, bəzən kəskin ton effekti yaratmaq üçün istifadə olunur.
| Pikkolo fleyta | |
|---|---|
| | |
| Hornbostel–Zaks təsnifatı | 421.121.12-71 |
Orta əsrlərdən bəri, oktav eninə fleytaların hərbi alətlər kimi istifadəsinə dair dəlillər mövcuddur, çünki onların kəskin səsi döyüşlərdə eşidilirdi. Lakin mədəni musiqidə ilk pikkololar 18-ci əsrin ilk yarısında Jan-Filipp Ramonun bəzi əsərlərində istifadə olunmuşdur. Bununla belə, alət yalnız 1800-cü illərin əvvəllərində yayılmağa və orkestrdə sabit yer tutmağa başlamışdır. O dövrdən etibarən bəstəkarlar, xüsusən də Lüdviq van Bethoven və Pyotr Çaykovski, orkestr partiyalarında pikkolodan emosional vurğular və dinamik kontrast yaratmaq üçün istifadə etmişlər.
Barokko dövründə "flautino" və ya "flauto piccolo" adətən kiçik ölçülü blokfleytanı ifadə edirdi. Xüsusilə, Antonio Vivaldinin flautino üçün yazdığı konsertlərdə bu belədir.
19-cu əsrin sonuna qədər pikkolo eyni quruluşu saxlamışdır. Tarixən pikkolo barokko fleytasının (bir açar) və sonra klassik və romantik sadə sistemli fleytanın eyni açar sisteminə malik idi. Əsrin sonunda pikkolo Boehm mexanizmi ilə hazırlanmağa başladı və bu, 1900-cü illərdə standart oldu. Lakin pikkolo tamamilə Boehm sisteminə keçə bilməz, çünki boru köhnə sistemli fleytada olduğu kimi konik qalır və ilk alt notu barokko fleytasında olduğu kimi D-dir. Pikkolo fife ilə qarışdırılmamalıdır, çünki fife ənənəvi olaraq bir hissədən ibarətdir, daha kiçik, silindrik boruya malikdir və daha kəskin səs çıxarır.
- ↑ Piccolo // Merriam-Webster. İstifadə tarixi: 26 may 2012.
- ↑ "piccolo - Dictionary Definition". Vocabulary.com. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2021.
- ↑ "Transverse flute". The Free Dictionary By Farlex. İstifadə tarixi: 26 may 2012.
- The Woodwind Fingering Guide, with piccolo fingerings
- The International Piccolo Festival's website