Petro Kapşuçenko (ukr. Петро́ Капшуче́нко; 27 sentyabr 1915, Dnepr – 17 noyabr 2006 və ya 2003[1], Nyu-Cersi), digər adları ilə Peter Kapşuçenko və ya Pedro Enko – Ukrayna–ABŞ avanqard rəssamı və heykəltaraşı. Əsas əsərləri Müqəddəs Endryu Memorial Kilsəsinin (Nyu-Cersi) ərazisində yerləşən Vasil Lipkivskinin (1983) və Müqəddəs Kiyevli Olqanın (1987) tunc abidələridir.[2]
| Petro Kapşuçenko | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 27 sentyabr 1915 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 17 noyabr 2006 (91 yaşında) və ya 2003[1] |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | heykəltaraş |
| Mükafatları |
 |
Kapşuçenko Ukraynanın Dnepropetrovsk İncəsənət İnstitutunda heykəltaraşlıq təhsili almışdır. 1941-ci ildə Ukrayna Reyxkomissarlığı dövründə Almaniyada yerləşən məcburi əmək düşərgəsinə aparılmışdır. Müharibədən sonra 1949-cu ilə qədər Almaniyanın Regensburq şəhərindəki köçürülmüş əsirlər düşərgəsində yaşamışdır, daha sonra Argentinada məskunlaşmışdır. Argentinada Pedro Enko kimi tanınan Kapşuçenko heykəltaraşlıq fəaliyyətinə davam etmiş və Argentina mədəniyyətinə verdiyi töhfələrə görə Buenos-Ayres Humanitar Elmlər Universitetinin fəxri üzvü seçilmişdir.[3]
1963-cü ildə həyat yoldaşı Zoya və qızı Lyudmila ilə birlikdə Filadelfiyaya köçmüşdür. Filadelfiyadakı Ukrayna İncəsənət Studiyasında dərs deməyə başlamışdır. 1990-cı illərdə bir çox heykəli Şimali Amerikada baş tutmuş sərgilərdə nümayiş etdirildikdən sonra məşhurluğu artmışdır. Ukraynanın müstəqilliyindən sonra Ukraynanın muzeylərində, o cümlədən, Ostro Akademiyasında və Taras Şevçenko Milli Muzeyində bir sıra fərdi sərgilər keçirmişdir. 2005-ci ildə prezident Viktor Yuşşenko tərəfindən Prezidentin "Xidmətlərinə görə" ordeni ilə təltif edilmişdir.[3]
Kapşuçenko terrakotta, bürünc və farfordan təxminən 7000 əsər yaratmışdır. O, öz əsərlərində Ukrayna motivlərinə diqqət yetirmiş, tez-tez kazak həyatını təsvir etmişdir.[4] Bundan əlavə, Kapşuçenki İvan Mazepa və Taras Şevçenko da daxil olmaqla, bir sıra əhəmiyyətli Ukrayna şəxsinin heykəltaraşlıq portretlərini yaratmışdır.[5]
Petro Kapşuçenkonun əsərləri bir sıra yerlərdə saxlanılır:
- Ukrayna Muzeyi (Nyu-York)
- Ukrayna Eksposentri (Kiyev)
- Ostro Akademiyası (Ostro)[6]
- Ukrayna Tarixi və Təhsil Mərkəzi (Somerset)[7]
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #133011631 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- ↑ "Metropolitan Vasyl' Lypkivsky gets a bath", The Ukrainian History and Education center, July 25, 2015, March 7, 2023 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: July 25, 2022
- ↑ 1 2 Sawchak, Petrusia, "Philadelphia UNWLA presents exhibit of Kapschutschenko sculptures" (PDF), The Ukrainian Weekly (49), December 7, 2014, səh. 15, March 7, 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF), İstifadə tarixi: July 25, 2022
- ↑ "A rare opportunity to see Kapschutschenko sculptures" (PDF), The Ukrainian Weekly (37), səh. 16, September 14, 2014, March 7, 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF), İstifadə tarixi: August 3, 2022
- ↑ Yaruchyk, Yulia, "Petro Kapshuchenko's world is the world of each person", The Day Kyiv, October 2, 2012, March 7, 2023 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: July 25, 2022
- ↑ "The sculptures of Petro Kapschutschenko", The National University of Ostroh Academy Museum, March 7, 2023 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: July 25, 2022
- ↑ "Petro Kapshutchenkos studies Vasyl Lypkivsyi monument", The Ukrainian History and Education center, March 7, 2023 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: July 28, 2022