Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.
 Kömək
Kitab yaradıcısı ( deaktiv et )
 Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin Kitabı göstər (0 səhifə) Səhifə təklif edin

Pedofiliya

Yetkinlik yaşına çatmış şəxsin yetkinlik yaşına çatmayan uşağa cinsi istəyinin olması
  • Məqalə
  • Müzakirə

Pedofiliya (amerikan və britaniya ingilis dilində fərqli olaraq pedophilia/paedophilia kimi yazılır) — yetkin bir insanın və ya böyük yeniyetmənin yetkinlik yaşına çatmamış uşaqlara qarşı cinsi cazibə hiss etməsi ilə xarakterizə olunan bir psixi vəziyyət.[3] Qızlarda yetkinlik dövrü adətən 10 və ya 11 yaşında, oğlanlarda isə 11 və ya 12 yaşında başlayır,[4] lakin psixiatriyada istifadə olunan diaqnostik meyarlara görə pedofiliya üçün yetkinlik yaşı həddi 13 yaşa qədər uzadılır.[5][6] Bu pozuntusu olan şəxslər çox vaxt pedofil(lər) adlandırılır.[7][8] Pedofiliya bir parafiliya növüdür. Formal diaqnostik sistemlərin son versiyalarında, məsələn, DSM-5 və ICD-11-də “pedofiliya” ilə “pedofil pozuntusu” (pedophilic disorder) arasında fərq qoyulur. Pedofilik pozuntu, pedofilik cazibə ilə yanaşı ya subyektiv narahatlıq, ya da interpersonal çətinliklərin olması və ya həmin cazibəyə uyğun davranışın gerçəkləşdirilməsi ilə xarakterizə olunur.[9] DSM-5-ə görə, bu diaqnozun qoyulması üçün şəxs ən azı 16 yaşında olmalı və cinsi cazibə duyduğu yetkinlik yaşına çatmamış uşaqdan ən azı 5 yaş böyük olmalıdır. Oxşar şəkildə, ICD-11 yetkinlik yaşından sonrakı, yaş fərqi az olan uşaqlar arasındakı cinsi davranışları bu kateqoriyaya daxil etmir. DSM həmçinin bu cazibə nümunəsinin ən azı 6 ay davam etməsini tələb edir, lakin ICD-də belə bir müddət şərti yoxdur. Bundan əlavə, ICD meyarları dəqiq xronoloji yaş həddi müəyyən etmir.[10]

Pedofiliya
XBT-10-KM F65.4
XBT-9-KM 302.2[1][2]
MeSH D010378
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Gündəlik istifadə zamanı “pedofiliya” sözü çox vaxt uşaqlara olan istənilən cinsi marağa və ya uşaq istismarı (child sexual abuse) aktına,[11] həmçinin fiziki və ya zehni inkişaf səviyyəsindən asılı olmayaraq, yerli cinsi razılıq yaşı və ya hüquqi yetkinlik yaşından aşağı olan minderlərin cinsi cəlbediciliyinə aid edilir.[12][13]:[14] Bu istifadə forması yetkinlik yaşına çatmamış uşaqlara yönəlmiş cinsi cazibəni uşaq seksual istismarı ilə qarışdırır və prepubescent (yetkinlikdən əvvəlki), pubescent (yetkinlik dövründəki) və post-pubescent (yetkinlikdən sonrakı) yeniyetmələrə olan cinsi maraq arasında fərqi nəzərə almır.[15][16]

Bəzi uşaq istismarı edən şəxslər pedofil ola bilər,[14][17] lakin uşaq seksual istismarı törədən şəxslər yalnız o halda pedofil sayılırlar ki, onların əsas və ya yalnızca yetkinlik yaşına çatmamış uşaqlara qarşı cinsi marağı olsun.[15][18] Eyni zamanda, bir çox pedofillər heç vaxt uşaqlara qarşı zorakı yaxud istismar xarakterli davranış göstərmirlər.[19]

Pedofiliya ilk dəfə XIX əsrin sonlarında rəsmi şəkildə müəyyənləşdirilmiş və adlandırılmışdır. Bu sahədə əhəmiyyətli elmi tədqiqatlar əsasən 1980-ci illərdən sonra genişlənmişdir.[20] Halların çoxunda kişilər arasında müşahidə edilsə də, bu pozuntu qadınlarda da mövcuddur,[13]:[20] və tədqiqatçılar mövcud statistik göstəricilərin qadın pedofillərin real sayını tam əks etdirmədiyini ehtimal edirlər.[5]

Pedofiliya üçün tam müalicə üsulu mövcud deyil, lakin bəzi terapevtik müdaxilələr şəxsin uşaq istismarı törətmə ehtimalını azaltmağa kömək edə bilər.[14] Pedofiliyanın dəqiq səbəbləri hələ qəti şəkildə müəyyən edilməyib.[13]: Bəzi araşdırmalar göstərir ki, uşaq istismarı edən pedofillərdə bu pozuntu müxtəlif nevroloji anomaliyalar və psixoloji patologiyalarla əlaqəli ola bilər.[21][11]

Mündəricat

  • 1 Etimologiya və təriflər
  • 2 Əlamətlər və simptomlar
    • 2.1 İnkişaf
    • 2.2 Komorbidlik və şəxsiyyət xüsusiyyətləri
    • 2.3 Sebəblər
    • 2.4 Patofiziologiya
    • 2.5 Uşaq pornoqrafiyası
  • 3 Səbəblər
    • 3.1 Uşaq travmaları və istismar
    • 3.2 Genetik və hormonal faktorlar
    • 3.3 Beyin strukturu və neyrobiologiya
  • 4 İstinadlar
  • 5

Etimologiya və təriflər

 
Psychopathia Sexualis əsərinin onuncu nəşrinin (1899, tərcümə edilmiş) titul səhifəsi

“Pedofiliya” sözü yunan dilindəki παῖς, παιδός (paîs, paidós – “uşaq”) və φιλία (philía – “dostluq sevgisi”, “sevgi”) sözlərinin birləşməsindən yaranmışdır.[22] Alman dilində paedophilie termini ilk dəfə 1830-cu illərdə Qədim Yunanıstanda pederastiya tədqiqatçıları arasında işlədilməyə başlamışdır.[23][24][25] 1890-cı illərdən sonra isə bu termin məhkəmə-tibbi elmdə istifadə olunmağa başlamışdır. Bu, xüsusilə Riçard fon Krafft-Ebinqin 1896-cı ildə nəşr etdiyi Psychopathia Sexualis əsərində “paedophilia erotica” ifadəsini işlətməsindən sonra yayılmışdır. Krafft-Ebinq pedofiliya terminindən ilk dəfə olaraq cinsi yetkinlik yaşına çatmamış uşaqlara yönəlmiş seksual cazibəni təsvir etmək üçün istifadə etmişdir və pubescent (yetkinlik dövründə olan) uşaqları bu anlayışdan kənarda saxlamışdır. 1895-ci ildə ingilis dilində “pedophily” sözü alman dilindəki “pädophilie” sözünün tərcüməsi kimi istifadə olunmuşdur.[26]

1945-ci ilə qədər “pedofiliya” termini çox az hallarda istifadə olunurdu, lakin 1950-ci ildən sonra tibbi sənədlərdə görünməyə başlamışdır. 1950–1980-ci illər arasında bu termin kütləvi informasiya vasitələrində getdikcə daha çox işlədilməyə başlamışdır.[26]

“İnfantofiliya” (və ya “nepiofiliya”) pedofiliyanın bir alt növüdür; bu termin xüsusilə 5 yaşdan aşağı uşaqlara (körpələr və yeni yeriməyə başlayan uşaqlara) qarşı seksual meyli ifadə etmək üçün işlədilir.[17] Bu termin bəzən yunan dilindəki νήπιος (népios – “körpə”, “uşaq”, “danışmayan”) sözündən götürülmüş “nepiofiliya” kimi də qeyd olunur, lakin akademik ədəbiyyatda nadir hallarda istifadə edilir.[27][28]

“Hebephiliya” isə əsas və ya yalnız 11–14 yaşlı, pubertat dövründə olan uşaqlara qarşı cinsi marağı ifadə edir.[29] DSM-5 (Amerika Psixiatriya Assosiasiyasının diaqnostik sistemi) hebephiliyanı ayrıca diaqnoz kimi təqdim etmir. Hərçənd tədqiqatlar hebephiliyanın pedofiliyadan ayrı bir fenomen olduğunu göstərir,[30] ICD-10 (ÜST-ün xəstəlik təsnifatı) pedofiliya anlayışına erkən pubertal yaşı da daxil edir və bu, iki anlayış arasında fiziki inkişaf baxımından qismən üst-üstə düşməni əhatə edir.[30]

Hebefiliyadan əlavə, bəzi tədqiqatçılar pedofiliyadan tam və ya qismən fərqlənən digər kateqoriyalar da təklif etmişlər;[31] bunlara “pedohebephiliya” (pedofiliya və hebefiliyanın kombinasiyası) və “ephebofiliya” (lakin ephebofiliya patoloji sayılmır) daxildir.[32][33][32][33]

Əlamətlər və simptomlar

İnkişaf

Pedofiliya yetkinlik dövründən əvvəl və ya bu dövrdə ortaya çıxır və zamanla sabit qalır.[34] Bu, insan tərəfindən seçilən deyil, öz-özünə aşkar edilən bir haldır.[14] Bu səbəblərə görə pedofiliya, heteroseksual və ya homoseksual orientasiyaya fenomenoloji olaraq bənzər, cinsi üstünlüklə bağlı bir pozğunluq kimi təsvir edilmişdir.[34] Bununla belə, bu müşahidələr pedofiliyaya psixi pozğunluq kimi yanaşılmasına mane olmur, [35]çünki pedofilik hərəkətlər zərər verir və psixi sağlamlıq mütəxəssisləri bəzən pedofillərə uşaqlara zərər verməkdən çəkinməkdə kömək edə bilirlər.[9]

Amerika Psixiatriya Assosiasiyasının çap olunmuş DSM-5 bələdçisində istifadə olunan terminologiyanın yanlış şərh edilməsinə cavab olaraq — yəni orada parafiliya ilə "parafilik pozğunluq" arasında fərq qoyulur və bu da "pedofiliya" və "pedofilik pozğunluq" kimi iki ayrı termin yaradır — assosiasiya belə açıqlama vermişdir[14]: "'Cinsi orientasiya' termini pedofilik pozğunluğun diaqnostik meyarlarında istifadə olunmur və DSM-5 mətnində onun işlədilməsi səhvdir, bu mətn 'cinsi maraq' kimi düzəldilməlidir." [15]Onlar əlavə etmişlər ki, "Əslində APA pedofilik pozğunluğu 'parafiliya' hesab edir, 'cinsi orientasiya' deyil. Bu səhv DSM-5-in elektron versiyasında və növbəti çapında düzəldiləcək." Həmçinin bildirdilər ki, uşaqlara və yeniyetmələrə qarşı cinsi istismar edənlərin cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsini qətiyyətlə dəstəkləyirlər və "gələcək istismar hallarının qarşısını almaq məqsədilə pedofilik pozğunluğu olan şəxslər üçün müalicələrin inkişaf etdirilməsi səylərini də dəstəkləyirik".[11][17]

Komorbidlik və şəxsiyyət xüsusiyyətləri

Uşaq istismarı edən pedofillər üzərində aparılan tədqiqatlar tez-tez bunun digər psixopatologiyalarla — məsələn, aşağı özünəhörmətlə,[36] depressiya, narahatlıq və şəxsiyyət problemləri ilə birlikdə görüldüyünü qeyd edir. Bunların pedofiliyanın birbaşa xüsusiyyəti, seçim qərəzinin nəticəsi və ya seksual cinayətkar kimi tanınma nəticəsində yaranan nəticə olub-olmadığı aydın deyil.[21] Ədəbiyyatın bir icmalı belə nəticəyə gəlmişdir ki, pedofillərdə şəxsiyyətlə bağlı dəyişikliklər və psixopatologiya üzrə aparılmış tədqiqatlar metodoloji cəhətdən çox vaxt düzgün deyil; bunun səbəblərindən biri pedofillərlə uşaq istismarı edənlərin qarışdırılması, digər səbəb isə pedofillərin cəmiyyət daxilindən reprezentativ nümunə kimi əldə edilməsinin çətinliyidir.[37] Seto (2004) qeyd edir ki, klinik mühitdə mövcud olan pedofillər çox güman ki, ya cinsi maraqları səbəbilə yaşadıqları daxili narahatlıq,[18] ya da digərlərinin təzyiqi nəticəsində oradadırlar. Bu isə onların psixoloji problemlər göstərmə ehtimalını artırır. Eyni şəkildə, islah müəssisələrindən götürülən pedofillər cinayətə görə məhkum olduqları üçün anti-sosial xüsusiyyətlər göstərməyə daha meylli ola bilərlər.[16]

Kohen və başqalarının (2002) araşdırmasına görə, pedofiliya diaqnoz kriteriyalarına uyğun gələn uşaq istismarcılarında özünüqavrama və interpersonal funksionalıqda pozulmalar müşahidə edilmişdir və müəlliflər bunun pedofilik hərəkətlərə motivasiya yarada biləcəyini bildirmişlər. Araşdırmada pedofilik cinayətkarlar sağlam nəzarət qrupları ilə müqayisədə yüksək psixopatiya və idrak təhrifləri göstərirdilər. Bu da onların cinayət davranışını nəzarətdə saxlaya bilməmələri ilə əlaqələndirilmişdir.[38] 2009 və 2012-ci illərdə aparılan tədqiqatlar göstərmişdir ki, pedofil olmayan uşaq istismarcıları psixopatiya əlamətləri göstərirdilər, lakin pedofillər göstərmirdilər.[39][40]

Vilson və Koks (1983) pedofil klub üzvlərinin xüsusiyyətlərini araşdırmışdır. Pedofillərlə nəzarət qrupu arasında ən böyük fərq introversiya göstəricilərində olmuşdur – pedofillər daha çox utancaqlıq, həssaslıq və depressiya göstərirdilər.[21] Onlar həmçinin nevrotizm və psixotizm üzrə daha yüksək nəticələr əldə etmişlər, lakin bu, onları bütöv bir qrup olaraq patoloji etmirdi. Müəlliflər xəbərdarlıq edirlər ki, "səbəb və nəticəni ayırd etmək çətindir. Biz deyə bilmərik ki, pedofillər yüksək introversiyaya görə uşaqlara tərəf yönəlirlər, çünki uşaqların yoldaşlığı onlara böyüklərinkindən daha az hədələyici görünür, yoxsa onların sosial təcridi cəmiyyətin bu üstünlüyə qarşı göstərdiyi qınaq və düşmənlikdən irəli gəlir" (s. 324).[41] Klinik olmayan bir sorğuda pedofillərin 46%-i bildirmişdir ki, cinsi maraqları ilə bağlı səbəblərə görə ciddi şəkildə intihar etməyi düşünüblər, 32%-i bunu planlaşdırıb və 13%-i artıq cəhd edib.[7]

Sebəblər

Pedofiliyanın dəqiq səbəbləri məlum deyil, lakin çoxfaktorlu hesab olunur; biologiya, psixologiya və sosial amillərin kombinasiyası ilə bağlı ola bilər.[16] Tədqiqatlar göstərir ki, pedofiliya ilə əlaqəli bəzi bioloji göstəricilər mövcuddur, məsələn, neyroinkişaf fərqləri, prenatal hormon təsirləri və erkən beyin zədələnmələri.[42] Bəzi nevroloji araşdırmalar göstərir ki, pedofillərdə beyin strukturlarında (xüsusilə frontal lob, amigdala və beyin ağ maddəsində) fərqlər mövcuddur.[43]

Pedofiliya keçmişdə yaşanan travmalarla, xüsusilə də uşaqlıqda seksual və ya emosional zorakılıqla əlaqələndirilmişdir, lakin bu, bütün pedofillərə aid edilə bilməz və səbəb-nəticə əlaqəsi kimi sübuta yetirilməmişdir.[44]

Patofiziologiya

Pedofiliyanın patofiziologiyası beyində struktur və funksional fərqlərlə əlaqədar öyrənilmişdir. [22]Məsələn, bəzi tədqiqatlarda pedofillərdə beyin ağ maddəsinin və boz maddəsinin həcmi azalmış, həmçinin frontal lob bölgəsində fəaliyyət dəyişiklikləri müşahidə edilmişdir.[45]

Fonksiyonel MRT (fMRI) tədqiqatları göstərmişdir ki, pedofillər uşaqlarla bağlı vizual stimullara baxarkən həmin beyin bölgələrində aktivlik artımı yaşayırlar — xüsusilə də limbik sistem, orbitofrontal korteks və ventral striatumda.[46]

Neyroendokrin sistemlə bağlı araşdırmalar da pedofillərdə testosteron, serotonin və dopamin kimi hormon və neyrotransmitterlərin tənzimlənməsində fərqlər ola biləcəyini göstərir, lakin nəticələr yekdil deyil.[47]

Uşaq pornoqrafiyası

Uşaq pornoqrafiyasının istehlakı, bir uşağa qarşı cinsi zorakılıq törətməkdən daha etibarlı şəkildə pedofiliyanın göstəricisi hesab olunur,[48] baxmayaraq ki, bəzi pedofil olmayan şəxslər də uşaq pornoqrafiyasına baxırlar.[49] Son tədqiqatlar göstərir ki, uşaq pornoqrafiyasının erkən yaşda istehlakı gələcəkdə pedofilik maraqların yaranmasına səbəb ola bilər.[50]

Uşaq pornoqrafiyasından istifadə məqsədləri müxtəlif ola bilər – şəxsi seksual zövq üçün, digər kolleksiyaçılarla mübadilə üçün, yaxud uşaqları gələcəkdə zorakılığa hazırlamaq məqsədilə uşağın cinsi manipulyasiyası prosesinin bir hissəsi kimi.[51][52][53]

Pedofilik meyilli uşaq pornoqrafiyası istifadəçiləri çox zaman bu materialları yaşa, cinsə, cinsi fəaliyyətə və fantaziyaya görə toplayır, təsnif edir və etiketləyirlər.[54] FBI agenti Ken Lanning bildirir ki, “pornoqrafiya kolleksiyası” sadəcə baxmaq demək deyil, onu saxlamaq, qorumaq və o materialların insanın ən güclü seksual fantaziyalarını təsdiqləməsi deməkdir.[49] Lanningə görə, bu kolleksiya cinayətkarın nə etmək istədiyini göstərən ən yaxşı göstəricidir, lakin bu, onun mütləq bunu edəcəyi mənasına gəlmir.[55]

Tədqiqatçılar Taylor və Quayle qeyd edirlər ki, belə şəxslər çox vaxt anonim internet icmalarında iştirak edir və bu icmalarda öz kolleksiyalarını genişləndirmək üçün material mübadiləsi aparırlar.[56]

Səbəblər

Pedofiliyanın səbəbləri tam şəkildə müəyyənləşdirilməmişdir və çoxfaktorludur; genetik, neyroanatomik, hormonal, ətraf mühit və sosial psixoloji amillərin kompleks qarşılıqlı təsirindən qaynaqlana bilər.[57]Tədqiqatçılar bildirirlər ki, pedofiliya digər cinsi orientasiyalar kimi erkən formalaşır, lakin bunun inkişafına bioloji və sosial faktorların kombinasiyası təsir edə bilər.[58]

Bir çox neyroimicinq tədqiqatları göstərir ki, pedofiliya ilə bağlı şəxslərdə beyin strukturu və funksiyalarında fərqliliklər müşahidə olunur, xüsusilə limbik sistem, amigdala, orbitofrontal korteks və ağ maddə liflərində.[59] Bununla belə, bu dəyişikliklərin səbəb və ya nəticə olduğu hələ aydın deyil.[57] Bəzi tədqiqatlar ana bətnində testosteron səviyyəsi, hamiləlik zamanı endokrin təsirlər və doğuş travmalarının pedofilik inkişafla əlaqəsi ola biləcəyini irəli sürür.[60]

Pedofillərin böyük bir qismində solaxaylıq və ya qeyri-dominant əl istifadə etmə hallarının daha yüksək olduğu da müəyyən edilib,[61] bu da erkən neyroinkişaf proseslərinin rolunu ehtimal etdirir.

Pedofiliya ilə əlaqəli şəxslərdə uşaq yaşlarında ailə problemləri, emosional boşluq, valideyn diqqətinin çatışmazlığı və ya psixoloji travmalar müşahidə olunmuşdur.[62]

Valideynlərlə münasibətlərin zəifliyi, uşağın yetkinləşmə prosesində sosial və emosional bacarıqların inkişafına mənfi təsir göstərir, bu da yaşlılar və ya həmyaşıdlar ilə münasibət qurma çətinliyi yarada bilər.[63]

Tədqiqatlar göstərir ki, pedofil şəxslər tez-tez yalnızlıq, aşağı özünə qiymət və sosial izolyasiya ilə qarşılaşırlar. Bu hallar onların uşaqlara yönəlmiş cinsi maraqlarını gücləndirə bilər.[21]

Uşaq travmaları və istismar

Bəzi pedofil şəxslərin uşaqlıq dövründə fiziki, emosional və ya cinsi istismara məruz qalması onların cinsi inkişafını dəyişdirə və pedofiliya ilə əlaqəli davranışlara təsir göstərə bilər.[64]

Buna baxmayaraq, bütün pedofil şəxslərin uşaqlıqda istismara məruz qaldığı doğru deyil; statistikalar göstərir ki, pedofiliya ilə istismara məruz qalmaq arasında müəyyən korrelyasiya olsa da, səbəb-nəticə əlaqəsi hər zaman mövcud deyil.[65]Uşaq travmaları pedofil davranışların inkişafına şərait yarada bilər, lakin bu, yalnız bir risk faktoru kimi qiymətləndirilir və pedofiliyanın bütün hallarında mütləq səbəb deyil.[66]

Genetik və hormonal faktorlar

Bəzi tədqiqatlar pedofiliyanın inkişafında genetik meyllərin rolunu araşdırır.[26] Qohumluq və ikiz tədqiqatları göstərir ki, bioloji faktorlar cinsi davranış və maraqların müəyyən qədər irsi ola biləcəyini göstərir.[67]

Hormonal faktorlar da pedofiliya ilə əlaqəli ola bilər. Xüsusilə androjen səviyyəsi, prenatal hormon təsirləri və cinsi inkişaf hormonlarındakı dəyişikliklər pedofil maraqların formalaşmasında potensial rol oynaya bilər.[68] Hormon səviyyəsindəki fərqliliklər beyin inkişafına təsir göstərə və nəticədə cinsi seçim və maraqların istiqamətini dəyişdirə bilər.[69]Buna baxmayaraq, genetik və hormonal faktorlar pedofiliyanın tək və yeganə səbəbi deyil; onlar digər bioloji, psixososial və mühit faktorları ilə qarşılıqlı təsir göstərərək cinsi maraqların formalaşmasına təsir edə bilər.[23][24][25]

Beyin strukturu və neyrobiologiya

Bir sıra tədqiqatlar pedofiliyanın neyrobioloji əsaslarını araşdırmışdır. MRI və digər neuroimaging texnologiyaları göstərir ki, pedofilik şəxslərdə bəzi beyin strukturlarında fərqliliklər mövcuddur, xüsusilə aşağı ağ maddə həcmi, amiqdala və ön-çatqı (prefrontal) sahələrdə dəyişikliklər.[31][35][70]

Bu dəyişikliklər hisslərin tənzimlənməsi, empatiya və davranışın nəzarətində çətinliklərlə əlaqəli ola bilər, pedofil maraqların və davranışların formalaşmasına təsir göstərə bilər.[30]

Beyin strukturu ilə bağlı müşahidələr həm pedofilik, həm də hebeofilik fərdlərdə müəyyən oxşarlıqlar göstərmişdir, bu da cinsi seçim və yaşa bağlı maraqların neyrobioloji komponentlərini göstərir.[23]

Bundan əlavə, funksional MRI (fMRI) tədqiqatları pedofilik kişilərin cinsi stimullara reaksiya verdikdə beynin motivasiya və mükafat sistemlərinin aktivliyində fərqliliklər olduğunu göstərmişdir. Bu, pedofil maraqların yalnız davranışla deyil, həm də beyin fəaliyyətinin fərqli nümunələri ilə əlaqəli olduğunu göstərir.[71]

Neyrobioloji tapıntılar pedofiliyanın bioloji, genetik və hormonal təsirlərlə qarşılıqlı əlaqədə formalaşan kompleks bir vəziyyət olduğunu təsdiqləyir. Bununla belə, beyin strukturu fərqlilikləri hər zaman davranışın hüquqi və etik baxımdan pozulmasına səbəb olmur; onlar yalnız mümkün risk faktorları kimi qiymətləndirilir.[72]

İstinadlar

  1. ↑ Disease Ontology (ing.). 2016.
  2. ↑ Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
  3. ↑ Gavin, Helen. Criminological and Forensic Psychology. SAGE Publications. 2014. səh. 155. ISBN 978-1-84860-700-2. LCCN 2013938304. OCLC 867602647. OL 28507633M. İstifadə tarixi: 7 iyul 2018.
  4. ↑ Kail, Robert V.; Cavanaugh, John C. Human Development: A Lifespan View (5). Wadsworth, Cengage Learning. 2010. səh. 296. ISBN 978-0-495-60037-4. LCCN 2008927882.
  5. ↑ 1 2 Cohen, Lisa J.; Galynker, Igor. "Psychopathology and Personality Traits of Pedophiles". Psychiatric Times. Cranbury, New Jersey: MJH Associates. 26 (6). 8 iyun 2009. 5 may 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 mart 2014.
  6. ↑ Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Text Revision, 5th Edition. American Psychiatric Publishing. 2022. 794–796. ISBN 978-0-89042-575-6.
  7. ↑ 1 2 Jahnke, Sara; Hoyer, Juergen. "Stigma against people with pedophilia: A blind spot in stigma research?". International Journal of Sexual Health. 25 (3). 2013: 169–184. doi:10.1080/19317611.2013.795921.
  8. ↑ Jahnke, S. "The stigma of pedophilia: Clinical and forensic implications". European Psychologist. 23 (2). 2018: 144–153. doi:10.1027/1016-9040/a000325.
  9. ↑ 1 2 Berlin, Fred S. "Treatments to Change Sexual Orientation". Letter to the Editor. American Journal of Psychiatry. Philadelphia, Pennsylvania: American Psychiatric Association. 157 (5). may 2000: 838. doi:10.1176/appi.ajp.157.5.838. PMID 10784491.
  10. ↑ "ICD-11 for Mortality and Morbidity Statistics". World Health Organization/ICD-11. 2018. See section 6D32 Pedophilic disorder. 1 avqust 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 noyabr 2022. Pedophilic disorder is characterized by a sustained, focused, and intense pattern of sexual arousal—as manifested by persistent sexual thoughts, fantasies, urges, or behaviours—involving pre-pubertal children. In addition, in order for Pedophilic Disorder to be diagnosed, the individual must have acted on these thoughts, fantasies or urges or be markedly distressed by them. This diagnosis does not apply to sexual behaviours among pre- or post-pubertal children with peers who are close in age.
  11. ↑ 1 2 3 Wetzstein, Cheryl. "APA to correct manual: Pedophilia is not a 'sexual orientation'". The Washington Times. 31 oktyabr 2013. 17 mart 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 fevral 2014.
  12. ↑ Gavin, Helen. Criminological and Forensic Psychology. SAGE Publications. 2014. səh. 155. ISBN 978-1-84860-700-2. LCCN 2013938304. OCLC 867602647. OL 28507633M. İstifadə tarixi: 7 iyul 2018.
  13. ↑ 1 2 3 Seto, Michael C. Pedophilia and Sexual Offending Against Children. Washington, D.C.: American Psychological Association. 2008. vii–viii, 4, 47–48, 64, 66, 72–74, 101, 123, 171, 175, 177–182, 186, 189, 192. ISBN 978-1-4338-2926-0. LCCN 2018015464. OCLC 1047607981. OL 27377980M.
  14. ↑ 1 2 3 4 5 Fagan PJ, Wise TN, Schmidt CW, Berlin FS. "Pedophilia". JAMA. 288 (19). noyabr 2002: 2458–65. doi:10.1001/jama.288.19.2458. PMID 12435259. İstifadə tarixi: 5 sentyabr 2008.[ölü keçid]
  15. ↑ 1 2 3 Ames, M. Ashley; Houston, David A. "Legal, social, and biological definitions of pedophilia". Archives of Sexual Behavior. 19 (4). avqust 1990: 333–42. doi:10.1007/BF01541928. ISSN 0004-0002. PMID 2205170.
  16. ↑ 1 2 3 Seto MC. "Pedophilia and sexual offenses against children". Annu Rev Sex Res. 15. 2004: 321–61. doi:10.1080/10532528.2004.10559823. PMID 16913283.
  17. ↑ 1 2 3 Hall RC, Hall RC. "A profile of pedophilia: definition, characteristics of offenders, recidivism, treatment outcomes, and forensic issues". Mayo Clin. Proc. 82 (4). 2007: 457–71. doi:10.4065/82.4.457. PMID 17418075.
  18. ↑ 1 2 Blaney, Paul H.; Millon, Theodore. Oxford Textbook of Psychopathology. Oxford Series in Clinical Psychology (2nd). Cary, North Carolina: Oxford University Press, USA. 2009. səh. 528. ISBN 978-0-19-537421-6. Some cases of child molestation, especially those involving incest, are committed in the absence of any identifiable deviant erotic age preference.
  19. ↑ Cantor, James M.; McPhail, Ian V. "Non-offending Pedophiles". Current Sexual Health Reports. Springer. 8 (3). sentyabr 2016: 121–128. doi:10.1007/s11930-016-0076-z.
  20. ↑ 1 2 Goldman, Howard H. Review of General Psychiatry. New York City: McGraw-Hill Professional Psychiatry. 2000. səh. 374. ISBN 978-0-8385-8434-7.
  21. ↑ 1 2 3 4 Seto, Michael. Pedophilia: Psychopathology and Theory // Laws, D. Richard (redaktor). Sexual Deviance: Theory, Assessment, and Treatment (2). New York City: Guilford Press. 2008. səh. 168. ISBN 978-1-59385-605-2. 20 avqust 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 yanvar 2018.
  22. ↑ 1 2 Liddell, H.G.; Scott, Robert. Intermediate Greek-English Lexicon. Oxford, England: Oxford At The Clarendon Press. 1959. ISBN 978-0-19-910206-8.
  23. ↑ 1 2 3 Blanchard R.; Kolla N. J.; Cantor J. M.; Klassen P. E.; Dickey R.; Kuban M. E.; Blak T. "IQ, handedness, and pedophilia in adult male patients stratified by referral source". Sexual Abuse: A Journal of Research and Treatment. 19 (3). 2007: 285–309. doi:10.1177/107906320701900307. PMID 17634757.
  24. ↑ 1 2 Cantor JM, Blanchard R, Christensen BK, Dickey R, Klassen PE, Beckstead AL, Blak T, Kuban ME. "Intelligence, memory, and handedness in pedophilia". Neuropsychology. 18 (1). 2004: 3–14. doi:10.1037/0894-4105.18.1.3. PMID 14744183.
  25. ↑ 1 2 Cantor JM, Blanchard R, Robichaud LK, Christensen BK. "Quantitative reanalysis of aggregate data on IQ in sexual offenders". Psychological Bulletin. 131 (4). 2005: 555–568. CiteSeerX 10.1.1.557.6376. doi:10.1037/0033-2909.131.4.555. PMID 16060802.
  26. ↑ 1 2 3 Janssen, Diederik F. "'Chronophilia': Entries of Erotic Age Preference into Descriptive Psychopathology". Medical History. 59 (4). 2015: 575–598. doi:10.1017/mdh.2015.47. ISSN 0025-7273. PMC 4595948. PMID 26352305.
  27. ↑ Goode, Sarah D. Understanding and Addressing Adult Sexual Attraction to Children: A Study of Paedophiles in Contemporary Society. London, England: Routledge. 2009. 13–14. ISBN 978-1-135-25804-7. 20 avqust 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 iyun 2017.
  28. ↑ Laws, D. Richard; O'Donohue, William T. Sexual Deviance: Theory, Assessment, and Treatment. London, England: Guilford Press. 2008. səh. 176. ISBN 978-1-59385-605-2.
  29. ↑ Blanchard R, Lykins AD, Wherrett D, Kuban ME, Cantor JM, Blak T, Dickey R, Klassen PE. "Pedophilia, hebephilia, and the DSM-V". Arch Sex Behav. 38 (3). iyun 2009: 335–50. doi:10.1007/s10508-008-9399-9. PMID 18686026.
  30. ↑ 1 2 3 Seto MC. "Pedophilia". Annual Review of Clinical Psychology. 5. 2009: 391–407. doi:10.1146/annurev.clinpsy.032408.153618. PMID 19327034.
  31. ↑ 1 2 Cantor JM, Kabani N, Christensen BK, Zipursky RB, Barbaree HE, Dickey R, Klassen PE, Mikulis DJ, Kuban ME, Blak T, Richards BA, Hanratty MK, Blanchard R. "Cerebral white matter deficiencies in pedophilic men". Journal of Psychiatric Research. 42 (3). 2008: 167–183. doi:10.1016/j.jpsychires.2007.10.013. PMID 18039544.
  32. ↑ 1 2 "APA DSM-5 | U 03 Pedophilic Disorder". 13 noyabr 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 fevral 2012.
  33. ↑ 1 2 S. Berlin, Frederick. "Interview with Frederick S. Berlin, M.D., Ph.D". Office of Media Relations. 23 iyun 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyun 2008.
  34. ↑ 1 2 Cutler, Brian L., redaktorPedophilia // Encyclopedia of Psychology and Law. 2. Thousand Oaks, California: SAGE Publishing. 2008. səh. 549. ISBN 978-1-4129-5189-0.
  35. ↑ 1 2 Schiffer B, Peschel T, Paul T, Gizewski E, Forsting M, Leygraf N, Schedlowski M, Krueger TH. "Structural brain abnormalities in the frontostriatal system and cerebellum in pedophilia". J Psychiatr Res. 41 (9). 2007: 753–62. doi:10.1016/j.jpsychires.2006.06.003. PMID 16876824.
  36. ↑ Marshall, William L. "The relationship between self-esteem and deviant sexual arousal in nonfamilial child molesters". Behavior Modification. Thousand Oaks, California: SAGE Publishing. 21 (1). 1997: 86–96. doi:10.1177/01454455970211005. PMID 8995044.
  37. ↑ Okami, P. & Goldberg, A. (1992). "Personality Correlates of Pedophilia: Are They Reliable Indicators?", Journal of Sex Research, Vol. 29, No. 3, pp. 297–328. "For example, because an unknown percentage of true pedophiles may never act on their impulses or may never be arrested, forensic samples of sex offenders against minors clearly do not represent the population of "pedophiles", and many such persons apparently do not even belong to the population of "pedophiles"."
  38. ↑ Cohen LJ, McGeoch PG, Watras-Gans S, Acker S, Poznansky O, Cullen K, Itskovich Y, Galynker I. "Personality impairment in male pedophiles". Journal of Clinical Psychiatry. Memphis, Tennessee: Physicians Postgraduate Press. 63 (10). oktyabr 2002: 912–9. doi:10.4088/JCP.v63n1009. PMID 12416601.
  39. ↑ Strassberg, Donald S.; Eastvold, Angela; Kenney, J. Wilson; Suchy, Yana. "Psychopathy among pedophilic and nonpedophilic child molesters". Child Abuse & Neglect. Amsterdam, Netherlands: Elsevier. 36 (4). aprel 2012: 379–382. doi:10.1016/j.chiabu.2011.09.018. PMID 22571910.
  40. ↑ Suchy, Yana; Whittaker, Wilson J.; Strassberg, Donald S.; Eastvold, Angela. "Facial and prosodic affect recognition among pedophilic and nonpedophilic criminal child molesters". Sexual Abuse: A Journal of Research and Treatment. Thousand Oaks, California: SAGE Publishing. 21 (1). mart 2009: 93–110. doi:10.1177/1079063208326930. PMID 19218480.
  41. ↑ Wilson G. D.; Cox D. N. "Personality of paedophile club members". Personality and Individual Differences. Amsterdam, Netherlands: Elsevier. 4 (3). 1983: 323–329. doi:10.1016/0191-8869(83)90154-X.
  42. ↑ Cantor JM, Kabani N, Christensen BK, Zipursky RB, Barbaree HE, Dickey R, Klassen PE, Mikulis DJ, Kuban ME, Blak T, Richards BA, Hamilton C, Blanchard R. "Cerebral white matter deficiencies in pedophilic men". Journal of Psychiatric Research. Amsterdam, Netherlands: Elsevier. 42 (3). yanvar 2008: 167–183. doi:10.1016/j.jpsychires.2006.10.013. PMID 17241764.
  43. ↑ Cantor, James M. "Is pedophilia a sexual orientation? The debate continues". Archives of Sexual Behavior. 41 (1). 2012: 231–236. doi:10.1007/s10508-011-9882-6. PMID 21927775.
  44. ↑ Levenson JS, Grady MD, Morin JW. "Beyond the IDEA: A Call to Expand Adaptive and Trauma-Informed Treatment for Individuals with Pedophilic Disorder". Archives of Sexual Behavior. 51 (8). noyabr 2022: 4205–4209. doi:10.1007/s10508-022-02413-5. PMID 35362715 (#bad_pmid).
  45. ↑ Schiffer B, Peschel T, Paul T, Gizewski E, Forsting M, Leygraf N, Schedlowski M, Kruger TH. "Structural brain abnormalities in the frontostriatal system and cerebellum in pedophilia". Journal of Psychiatric Research. 41 (9). 2007: 753–762. doi:10.1016/j.jpsychires.2006.06.003. PMID 16879852.
  46. ↑ Mohnke S, Muller S, Amelung T, Kruger TH, Ponseti J, Schiffer B, Walter M, Beier KM, Walter H. "Brain alterations in paedophilia: A critical review". Progress in Neurobiology. 122. yanvar 2014: 1–23. doi:10.1016/j.pneurobio.2014.07.005. PMID 25087573.
  47. ↑ Kafka, J. B. "The DSM diagnostic criteria for pedophilia". Archives of Sexual Behavior. 39 (2). 2010: 373–376. doi:10.1007/s10508-009-9579-z. PMID 20182791.
  48. ↑ Seto MC, Cantor JM, Blanchard R. "Child pornography offenses are a valid diagnostic indicator of pedophilia". J Abnorm Psychol. 115 (3). avqust 2006: 610–5. CiteSeerX 10.1.1.606.7677. doi:10.1037/0021-843X.115.3.610. PMID 16866601. The results suggest child pornography offending is a stronger diagnostic indicator of pedophilia than is sexually offending against child victims
  49. ↑ 1 2 Lanning, Kenneth V. "Child Molesters: A Behavioral Analysis, Fifth Edition" (PDF). National Center for Missing and Exploited Children. 2010: 79. 13 may 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  50. ↑ Jacobson, C. "PEDOPHILIA AS A CONDITIONED RESPONSE: AN ANALYSIS OF CONDITIONING PATHWAYS IN THREE CASE STUDIES". The Journal of Sexual Medicine (ingilis). 22 (Supplement_2). 9 may 2025. doi:10.1093/jsxmed/qdaf077.203. ISSN 1743-6095.
  51. ↑ Crosson-Tower, Cynthia. Understanding child abuse and neglect. Allyn & Bacon. 2005. səh. 208. ISBN 978-0-205-40183-3.
  52. ↑ Richard Wortley; Stephen Smallbone. "Child Pornography on the Internet" (PDF). Problem-Oriented Guides for Police (41): 14–16. 7 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  53. ↑ Levesque, Roger J. R. Sexual Abuse of Children: A Human Rights Perspective. Indiana University. 1999. səh. 64. ISBN 978-0-253-33471-8.
  54. ↑ Crosson-Tower, Cynthia. Understanding child abuse and neglect. Allyn & Bacon. 2005. 198–200. ISBN 978-0-205-40183-3.
  55. ↑ Lanning, Kenneth V. "Child Molesters: A Behavioral Analysis, Fifth Edition" (PDF). National Center for Missing and Exploited Children. 2010: 107. 13 may 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  56. ↑ Quayle, E.; Taylor, M. "Child pornography and the internet: Assessment Issues". British Journal of Social Work. 32 (7). 2002: 867. doi:10.1093/bjsw/32.7.863.
  57. ↑ 1 2 Seto, Michael C. Pedophilia and Sexual Offending Against Children: Theory, Assessment and Intervention. American Psychological Association. 2008. ISBN 978-1-4338-0334-0.
  58. ↑ Blanchard R, Klassen P. "Heterosexual and homosexual pedophiles recorded in the files of a child sexual abuse clinic". Archives of Sexual Behavior. 26 (5). 1997: 535–547. doi:10.1023/A:1024528427012. PMID 9364424.
  59. ↑ Cantor JM, Blanchard R, və b. "White matter abnormalities in pedophiles and hebephiles". Journal of Psychiatric Research. 43 (8). 2009: 664–670. doi:10.1016/j.jpsychires.2008.10.002. PMID 19041234.
  60. ↑ Rahman Q, Symeonides DJ. "Neurodevelopmental correlates of paedophilia: altered processing of human faces". Journal of Child Sexual Abuse. 27 (1). 2018: 34–52. doi:10.1080/10538712.2017.1390711. PMID 29148876.
  61. ↑ Cantor JM, Blanchard R, Christensen BK, və b. "Intelligence, memory, and handedness in pedophilia". Neuropsychology. 18 (1). 2004: 3–14. doi:10.1037/0894-4105.18.1.3. PMID 14744183.
  62. ↑ Seto MC, Lalumiere ML. "What is so special about male adolescent sexual offending?". Psychological Bulletin. 129 (3). 2003: 446–476. doi:10.1037/0033-2909.129.3.446. PMID 12848259.
  63. ↑ Fagan PJ, Wise TN. "The development of pedophilia: Psychosocial factors". International Journal of Law and Psychiatry. 18 (1). 1995: 31–43. doi:10.1016/0160-2527(95)00003-3.
  64. ↑ Seto MC, Cantor JM. "Causal pathways to sexual offending against children". Annual Review of Sex Research. 15. 2004: 1–25.
  65. ↑ Finkelhor D. "Childhood sexual abuse: New theory and research". Free Press. 1984.
  66. ↑ Seto MC, Lalumiere ML. "What is so special about male adolescent sexual offending?". Psychological Bulletin. 129 (3). 2003: 446–476. doi:10.1037/0033-2909.129.3.446. PMID 12848259.
  67. ↑ Blanchard R, Cantor JM, Bogaert AF, Breedlove SM, Blak T, Dickey R, Kuban ME. "Familial aggregation of male sexual orientation and pedophilia". Archives of Sexual Behavior. 33 (3). 2004: 329–336. doi:10.1023/B:ASEB.0000025846.38293.06. PMID 15266977.
  68. ↑ Cantor JM, Blanchard R, Christensen BK. "Hormonal correlates of pedophilia". Sexual Abuse: A Journal of Research and Treatment. 17 (1). 2005: 73–84. doi:10.1177/107906320501700107.
  69. ↑ Blanchard R, Cantor JM, Dickey R, Klassen PE. "Hormonal and neurological correlates of pedophilia". Archives of Sexual Behavior. 33 (3). 2004: 267–283. doi:10.1023/B:ASEB.0000025595.66806.71.
  70. ↑ Schiltz K, Witzel J, Northoff G, Zierhut K, Gubka U, Fellmann H, Kaufmann J, Tempelmann C, Wiebking C, Bogerts B. "Brain pathology in pedophilic offenders: Evidence of volume reduction in the right amygdala and related diencephalic structures". Archives of General Psychiatry. 64 (6). 2007: 737–746. doi:10.1001/archpsyc.64.6.737. PMID 17548755.
  71. ↑ Cantor JM, Kabani N, Christensen BK, Zipursky RB, Barbaree HE, Dickey R, Klassen PE, Mikulis DJ, Kuban ME, Blak T, Richards BA, Hanratty MK, Blanchard R. "Cerebral white matter deficiencies in pedophilic men". Journal of Psychiatric Research. 42 (3). 2008: 167–183. doi:10.1016/j.jpsychires.2007.10.013. PMID 18039544.
  72. ↑ Seto MC. "Pedophilia and Sexual Offending Against Children". Annual Review of Sex Research. 19. 2008: 1–31. doi:10.1080/10532528.2008.10559854.

  • Understanding MRI research on pedophilia at the Wayback Machine (archived may 26, 2011)
  • Indictment from Operation Delego at the Wayback Machine (archived mart 27, 2014)
  • Virtuous Pedophiles, online support for non-offending pedophiles working to remain offence-free
  • HelpWantedPrevention.org, an online self-help course from Johns Hopkins University for managing attraction to children
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Pedofiliya&oldid=8367799"
Informasiya Melumat Axtar