Peçka-Banya (serb. Пећка Бања, alb. Banja e Pejës) — Metohiyanın qərbindəki İstok bələdiyyəsindəki qəsəbə. Əslində qismən tanınmış Kosovo Respublikasının hakimiyyəti tərəfindən idarə olunur. Balneoloji bir istirahət bölgəsidir. kurortdur[2].
| Peçka-Banya | |
|---|---|
| Пећка Бања Banja e Pejës | |
 | |
| 42°43′36″ şm. e. 20°23′29″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 520 m |
  Peçka-Banya | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Peçka-Banya qəsəbəsi İstok bələdiyyəsində, Qərbi Metohiyada yerləşir. Şimalda Velo icması, cənub-şərqdəki Dobruş icması və cənub-qərbdə isə Peç bələdiyyəsi ilə həmsərhəddir. Priştina şəhərindən 80 km və Peç şəhərindən 12 km məsafədə yerləşir. Yaxınlıqda Ağ Drin və Peçka-Bistritsa çayları var. Peçka-Banya dəniz səviyyəsindən 520 m yüksəklikdə yerləşir.
Peçka-Banya qəsəbəsinin iqlimi mülayim kontinental kimi xarakterizə olunur. Qışlar qısa və nisbətən sərin, çox yağışlı; yayı isti, uzun və daha nəmdir.
İlliryalılar burada yerləşən yerli istilik bulaqlarından da istifadə etdilər. Bunu burada aşkar edilmiş arxeoloji əsərlər sübut edir. Bundan əlavə, İlliyalılar tərəfindən qurulan hamam və su boruları da aşkar edilmişdir. Əsas mənbəyində qədim İlliyalılar tərəfindən istifadə edilən təbii daş hovuzlar var.
Peçka-Banya qəsəbəsində arxeoloji kəşflərin tarixi 1974-cü ildə, otelin inşası zamanı bir neçə artefakt tapıldığı zamanı başlamışdır. Bunların arasında İlliryalılar ordusunun tipik bir dəbilqəsi var. Elə həmin il yeni arxeoloji qazıntılar aparılmış, nəticədə bu gün "kral məzarı" adlandırılan bir zadəgan cütlüyün iki məzarı tapılmışdır. Qəbir planda düzbucaqlıdır, daşlarla örtülmüşdür (bəlkədə daşlar yaxınlığında karxanadan gətirilmışdir. Dəfnlərdən birində omeqa şəkilli iynələr, üzüklər və bürünc və gümüşdən hazırlanmış zərgərlik əşyaları var idi ki, bu da qadının qəbri olduğunu fərz etməyə imkan verir. Digər bir adamın məzarlığında silah, gümüş və tuncdan hazırlanmış lövhələr və üzük var idi. Bu arxeoloji tapıntılar eramızdan əvvəl 6 və ya 4-cü əsr arasındakı son dəmir dövrünə aiddir[3].
Əhalinin gəlirlərinin 16 %-i dövlət sektorundan, 25% -i özəl sektordan, 22% -i pensiya fondlarından, 5% -i sosial yardımdan, 3% -i kənd təsərrüfatından və 1% -i əmlaklarını icarəyə götürməkdən gəlir. Əhalinin 28% -i xaricdə yaşayan qohumlarının pul köçürmələri ilə yaşayır. İşləyən əhalinin təqribən 35% -i Peçka-Banya qəsəbəsində, 5% -i İstokda, 17% -i isə mal satmaq üçün Peç-ə gedir. Peçka-Banya qəsəbəsinin əhalisinin 6% Priştinada, 4% İstok bələdiyyəsinin müxtəlif yerlərində, 1% digər şəhərlərdə, 22% xaricdə işləyir[2].
İstok bələdiyyəsinin İqtisadi İnkişaf Departamentinin direktorunun sözlərinə görə, Peçka-Banya qəsəbəsində 192 təsərrüfat subyekti var.
| İl | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Əhali | 158 | 139 | 243 | 374 | 1168 | 2126 | 1360 |
Peçka-Banya kiçik bir kənd olsa da, inkişaf etmiş bir infrastruktura malikdir. Kanalizasiya sistemi, su təchizatı, poçt şöbələri, uşaq bağçaları, ibtidai məktəblər, ilk yardım məntəqəsi, kitabxana, mağazalar, restoranlar, parklar, otellər və s. vardır[5].
- ↑ 1 2 http://web.archive.org/web/20160530172604/http://www.rgz.gov.rs/upload/web/Spisak%20KO-20150521.zip (serb.). Republicki geodetski zavod.
- ↑ 1 2 "PLANI ZHVILLIMOR URBAN I SUB QENDRËS—BANJË". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-08.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2021-04-27 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-03-23.
- ↑ "Kosovo". pop-stat.mashke.org. 2015-05-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-01.
- ↑ "www.westmeansbusiness.com". westmeansbusiness.com. 2014-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-01.