"Pater familias" (latın dilindən – "ailə atası") — patriarxal ailənin başçısı.
Qədim Romada "pater familias" əvvəlcə həyat yoldaşı, uşaqları, qulları, əşyaları üzərində eyni gücə (manus) malik idi. O, bunların hamısını bəraət qazandırmaqla iddia edə bilərdi. Sonra bu güc fərqlənmiş və müxtəlif adlar almışdır.[1][2]
Əvvəlcə ailənin atasının səlahiyyəti qeyri-məhdud idi, qalan ailə üzvləri isə tamamilə gücsüz idi, lakin sonra Roma hüququ onların hüquqlarını tanımağa başlamışdır. Ailə atasının hakimiyyətinin zəifləməsi Roma ailə hüququndakı dəyişiklik, yetkin ailə üzvlərinin müəyyən müstəqilliyini öz üzərinə götürən ticarətin inkişafının nəticəsi idi.[1][2]
- ↑ 1 2 Тюгашев Е. А., Попкова Т. В. Семьеведение. Глава II. Генезис брака и семьи.§ 5. Семейная община.
- ↑ 1 2 Новицкий И. Б. Римское право. Семейно-правовые отношения. Римская семья. Агнатское и когнатское родство