Parnlar (q.yun. Πάρνοι, Parnoi) və ya aparnlar (q.yun. Ἄπαρνοι, Aparnoi) — qədim şərqi İrandilliköçəri xalqı. Onlar ittifaqının, ehtimal olunur ki, massaget (skif) qrupuna mənsubdur. Parnlar qədim dövrdə Aralyanı və Mangistau çöllərindən Kopetdağın şimal yamaclarına qədər yayılan ərazidə yaşamışdılar.Xəzər dənizinin cənub-şərqində Oçus çayı ətrafında yaşayırdılar. Ehtimal olunur ki, onların ilkin vətəni digər skif tayfaları ilə birlikdə köçdükləri yerdən Rusiyanın cənubu ola bilər. Herodot, Strabon və bir çox başqa qədim müəlliflər parnlar haqqında məlumat vermişdilər. Onlar Qavqamela döyüşündə Əhəməni ordusunun bir hissəsi kimi xatırlanmışdılar. Tarixdə onlar Parfiya dövlətinin hakim Arşakilər sülaləsinin əcdadı parnların sərkərdəsi olması ilə tanınırdılar. Arşakın Parfiya vilayətini ələ keçirdiyi zaman arxalandığı əsas qüvvə parnlar idi. Parfiyanın sonrakı tarixində parnlar, eləcə də daxlardan gələnlərin hamısı Parfiya padşahlarının özəyini təşkil edirdi.
Törəmələri
Elmi fərziyyələrdən birinə görə parnlar olan ərsarı və tərkibində "par" adı altında bir boy kimi yaşamışdılar.
İstinadlar
- Mary Boyce, F. Grenet. . BRILL. 2015-11-02. 28. ISBN 978-90-04-29391-5. . Archived from the original on 2021-12-01. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
- P. Lecoq. (ingilis). Encyclopaedia Iranica. 2011. 2020-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-21.
- American University (Washington, D. C. ) Foreign Area Studies. . Department of Defense, Department of the Army. 1978. 29. . Archived from the original on 2021-12-01. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
- Richard Nelson Frye. . C.H.Beck. 1984. 206. ISBN 978-3-406-09397-5. . Archived from the original on 2021-12-01. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
- Craig Benjamin. . Cambridge University Press. 2018-05-03. 155. ISBN 978-1-108-58512-5. . Archived from the original on 2021-12-01. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
- D. T. Potts. . Oxford University Press. 2014-03-03. 91. ISBN 978-0-19-933080-5. . Archived from the original on 2021-12-01. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
- Vesta Sarkhosh Curtis, Sarah Stewart. . Bloomsbury Publishing. 2010-03-24. ISBN 978-0-85773-308-5. . Archived from the original on 2021-12-01. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
- A. H. Dani, UNESCO Staff, M. S. Asimov, B. A. Litvinsky, Guang-da Zhang. . UNESCO. 1994-01-01. 457. ISBN 978-92-3-102846-5. . Archived from the original on 2021-12-01. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
- Gocha R. Tsetskhladze, Alexandru Avram, James Hargrave. . Archaeopress Publishing Ltd. 2021-05-20. 226. ISBN 978-1-78969-759-9. . Archived from the original on 2021-12-01. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
-
Солтанша Атаныязов. . Ылым. 1988. 2020-07-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-15.
ПАР — род племён арсары (рода чекич) и теке (подразделения тогтамыш, Кизыл-Арватский р-н). 1. Можно сопоставить этноним с названием древнего народа парны, жившего в здешних краях. Их именем назван и рабат Парав в Кизыл-Арватском р-не (Труды ЮТАКЭ. — Ашхабад, 1953. — Т. 2. — С. 284). Парны, входившие в состав дахов, кочевали возле Теджена еще в III в. до н. э. [История ТССР. — T. 1. — Кн. 1. — С. 87].