Pəhləvani[3] və ya Xwarin Kürd dili (cənubi kürd dili)[4][5] (kürd. کوردی خوارین/Xwarîn)[6] — kürd dillərindən biri.[7][8][9]
| Pəhləvani | |
|---|---|
| Ölkələr | |
| Danışanların ümumi sayı |
|
| Təsnifatı | |
| Yazı | ərəb əlifbası |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | — |
| ISO 639-2 | — |
| ISO 639-3 | sdh |
| Ethnologue | sdh |
| IETF | sdh |
| Glottolog | sout2640 |
İranda (4,1 milyon;[10] əsasən Kirmanşah və İlam ostanlarında) və İraqda (200 min;[11] Diyalə və Vasitdə) kürdlər arasında yayılmışdır.
Otuz yeddi variasiyanı özündə birləşdirir. Erqativliyinə görə dilçilər tərəfindən ayrıca dialekt kimi təsnif edilən lək ilə qarşılıqlı anlaşılır.[12]
Orta əsrlərdə cənubi kürd dili fars dilinin böyük təsiri altında olmuşdur. Onu danışan Kalhor tayfasını XVI əsrdə kürd tarixçisi Şərəf xan Bitlisi qeyd etmişdir. O, kürdləri dil və məişət həyatına görə şərti olaraq dörd qrupa ayırmışdır: kurmanc, lur, kalhor və goran.[13]
- ↑ 1 2 ScriptSource - Iran.
- ↑ 1 2 ScriptSource - Iraq.
- ↑ Paul, Ludwig. Kurdish language I. History of the Kurdish language // Yarshater, Ehsan (redaktor). Encyclopædia Iranica. London and New York: Routledge. 2008. 4 dekabr 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2013. "Источник". Archived from the original on 17 noyabr 2011. İstifadə tarixi: 18 sentyabr 2021.
- ↑ Foundation, Encyclopaedia Iranica. "Welcome to Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (ingilis). 14 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 dekabr 2023.
- ↑ Коллектив авторов. Курды. Легенда Востока. СПБ: Газпромнефть. 2020. 22. ISBN 9780369404503.
- ↑ Kurdish, Southern Ethnologue. Languages of the World, 2015 saytında.
- ↑
- ↑ "Курды". randevu-zip.narod.ru. 29 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyul 2023.
- ↑ "Iraq people groups, languages and religions | Joshua Project". joshuaproject.net. 26 mart 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 dekabr 2023.
- ↑ "Сайт Ethnologue". 18 noyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 yanvar 2024.
- ↑ H. H. Smith, 1971, Area handbook for Iraq, Foreign Area Studies, American University. page;63
- ↑ Fattah, Ismaïl Kamandâr. Les dialectes Kurdes méridionaux. Acta Iranica. 2000. ISBN 9042909188.
- ↑ "Шараф-наме". www.vostlit.info (rus). 16 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 yanvar 2024.