Norbert Elias (alm. Norbert Elias [ˈnɔʁbɛʁt eˈliːas]; 22 iyun 1897[1][2][…], Vrotslav, Prussiya[3] – 1 avqust 1990[1][2][…], Amsterdam[3]) — sonradan Britaniya vətəndaşı olmuş alman sosioloqudur. O, xüsusilə sivilizasiya/sivilizasiyasızlaşdırma prosesləri nəzəriyyəsi ilə məşhurdur.[4]
| Norbert Elias | |
|---|---|
| alm. Norbert Elias | |
| | |
| Doğum tarixi | 22 iyun 1897[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1 avqust 1990[1][2][…] (93 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | fəlsəfə, sosiologiya |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yerləri | |
| Təhsili |
|
| Mükafatları |
|
Elias 22 iyun 1897-ci ildə Prussiyanın Sileziya əyalətindəki Breslauda (indiki: Vrotslav) Hermann Elias (1860–1940) və Sofi Elias, soyadı Qallevski (həmçinin Qalevski, 1875–1942) ailəsində anadan olub. Atası Kempen (indiki: Kempno) şəhərindən və tekstil sənayesində iş adamı idi. Anası Breslau yəhudi icmasından idi.
1915-ci ildə abituriyentlikdən keçdikdən sonra Norbert Elias Birinci Dünya müharibəsində Alman ordusuna könüllü qoşuldu və əvvəlcə Şərq cəbhəsində, daha sonra Qərb cəbhəsində teleqrafçı kimi işə götürüldü. 1917-ci ildə əsəb pozğunluğu keçirdikdən sonra xidmətə yararsız elan edildi və Breslauya tibb işçisi kimi göndərildi.
Elə həmin il Elias Breslau Universitetində fəlsəfə, psixologiya və tibb təhsili almağa başladı, bundan əlavə, 1919 və 1920-ci illərdə Heydelberq (Karl Yaspersin mühazirələrində iştirak edirdi) və Frayburq universitetlərində bir semestr təhsil aldı. İlkin imtahandan (Physikum) keçdikdən sonra 1919-cu ildə tibb təhsilini dayandırdı. Atasının sərvəti hiperinflyasiya nəticəsində azaldıqdan sonra təhsilini maliyyələşdirmək üçün 1922-ci ildə Elias yerli bir tikinti materialları fabrikində ixrac şöbəsinin müdiri vəzifəsində işə başladı. 1924-cü ildə neokantçılığın nümayəndəsi Riçard Höniqsvaldın rəhbərliyi altında "İdee und Individuum" (İdeya və Fərd) adlı fəlsəfə üzrə doktorluq dissertasiyası ilə məzun oldu. Neokantçılığın sosial aspektinin olmaması və bu aspektin dissertasiyası ilə bağlı rəhbəri ilə ciddi mübahisəyə səbəb olmasından məyus olan Elias, sonrakı təhsili üçün sosiologiyaya müraciət etmək qərarına gəldi.
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 Norbert Elias // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 3 4 5 Deutsche Nationalbibliothek Record #11852982X // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
- ↑ Gestel, Joannes Van. Norbert Elias and the Analysis of History and Sport: Systematizing Figurational Sociology (ingilis). Oxon: Routledge. 2018. ISBN 978-1-351-21265-6.
- The Norbert Elias Foundation website (Includes all issues of the Newsletter Figurations)
- The HyperElias website (A complete list of all works by Norbert Elias, in all languages, published and unpublished, as well as many full text items and abstracts)