Neoaves (yun. neos "yeni" + lat. aves "quşlar") — Neornithes (müasir quşlar) sinfinə daxil olan bir kladdır. Bu klad, Palaeognathae (dəvəquşukimilər və qohumları) və Galloanserae (ördəkkimilər və toyuqkimilər) istisna olmaqla, bütün müasir quşları əhatə edir.[1] Təxminən 10.000 məlum quş növünün təxminən 95%-i Neoaves kladına aiddir.
| Neoaves | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Neoaves |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
||||||||
| ||||||||
Neoaves, çox müxtəlif bir qrup olduğundan, ortaq morfoloji xüsusiyyətlərini müəyyən etmək çətindir. Lakin, molekulyar və filogenetik tədqiqatlar, bu kladın monofiletik olduğunu və bir sıra ortaq xüsusiyyətlərə malik olduğunu göstərir.
- Fəal uçuş: Neoaves üzvlərinin əksəriyyəti, güclü uçuş əzələləri və yüngül skeletləri ilə fəal uçuşa qadirdir.
- Müxtəlif dimdik formaları: Neoaves, müxtəlif qidalanma strategiyalarına uyğunlaşmış geniş çeşiddə dimdik formalarına malikdir.
- Rəngarəng lələklər: Neoaves, cütləşmə davranışlarında və kamuflyajda rol oynayan rəngarəng və müxtəlif lələk nümunələri ilə xarakterizə olunur.
- Kompleks səs telləri: Neoaves, müxtəlif mahnı və çağırışlar çıxarmağa imkan verən kompleks səs tellərinə (syrinx) malikdir.
Neoaves kladının daxili təsnifatı hələ də tam olaraq aydınlaşdırılmamışdır və davam edən tədqiqatların mövzusudur. Lakin, son molekulyar filogenetik tədqiqatlar, Neoaves'i iki əsas qrupa ayırmışdır:
- Columbea: Bu qrup, göyərçinlər, flamingolar, qazlar və digər quşları əhatə edir.
- Passerea (Sərçəkimilər): Bu qrup, bütün digər neoavian quşları, o cümlədən sərçələr, qartallar, bayquşlar, tutuquşular və digər bir çox quşları əhatə edir.
Neoaves'in erkən diversifikasiyası, Təbaşir-Paleogen kütləvi qırğın hadisəsi ətrafında çox sürətlə baş vermişdir. Bu sürətli radiasiya nəticəsində, onların qohumluq əlaqələrini həll etmək cəhdləri, xüsusilə də əvvəlki tədqiqatlarda, bir-birinə zidd və bəzi hallarda olduqca mübahisəli nəticələrə gətirib çıxarmışdır.
Neoaves, dünyanın ən müxtəlif və geniş yayılmış onurğalı qrupudur. Bu quşlar, ekosistemlərdə tozlaşma, toxum yayılması, zərərvericilərin tənzimlənməsi və qida zənciri kimi bir çox vacib ekoloji funksiyaları yerinə yetirir.
- ↑ Jarvis, E.D.; Mirarab, S.; Aberer, A.J. "Whole-genome analyses resolve early branches in the tree of life of modern birds". Science. 346 (6215). 2014: 1320–1331. Bibcode:2014Sci...346.1320J. doi:10.1126/science.1253451. PMID 25504713.