Nəhəng qantəpər (lat. Cephalaria gigantea) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin caprifoliaceae fəsiləsinin qantəpər cinsinə aid bitki növü.
| Nəhəng qantəpər | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Nəhəng qantəpər |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Hündürlüyü 150–200 sm, gövdəsi düzduran, şırımlı, çılpaq və ya qısa tüklü, aşağı hissədə aşağı yönəlmiş sərt tüklərlə sıx örtülü, adətən yuxarı hissədə budaqlanan çoxillik ot bitkisidir. Yarpaqları qarşı-qarşıya düzülmüşdür, sadədir, liraşəkilli-lələkvari bölünmüşdür; seqmentlər yarpaq oxuna tədricən birləşmiş, uzunsov-neştərşəkilli və ya uzunsov-ovaldır, kənarları sivri iri-mişarvaridir, üst tərəfdən çılpaq, tünd-yaşıl rəngli, alt tərəfdən sıx tüklü və ya demək olar ki, çılpaqdır, yuxarı seqmenti yandakı seqmentlərdən azacıq iridir. Başcığın diametri 3–4 sm-dir, uzanmış çiçək oxu üzərində təkdir; kənar çiçəklər başcıqda çoxalmışdır. Tac kükürd-sarı rəngdədir, xaricdən tüklüdür. Çiçəklənməsi iyul-avqust, sentyabr aylarında olur. Meyvə verməsi avqust-sentyabrdadır.
Meşələrdə və dağ çəmənlərində rast gəlinir.
Yaxşı balverən bitkidir. Boyaq məqsədilə istifadə olunur. Xalq təbabətində çiçəklərindən alınan məlhəm soyuqdəymə zamanı istifadə olunur.
Böyük Qafqazın qərbi və şərqi, Quba sahəsinin rayonlarında orta dağ qurşağından subalp qurşağına kimi yayılmışdır. Meşədə, dağ çəmənlərində bitir.
- Scabiosa gigantea Ledeb.
- Cephalaria caucasica Litv.
- Cephalaria elata (Hornem.) Roem. & Schult.
- Cephalaria sosnowskyi Kolak.
- Cerionanthus tataricus Schott ex Roem. & Schult.
- Lepicephalus atratus Lag.
- Lepicephalus caucasicus (Litv.) Litv.
- Lepicephalus giganteus Bobrov
- Lepicephalus tartarica Lag.
- Pycnocomon tataricum Wallr.
- Scabiosa alpina Georgi
- Scabiosa altissima Mill.
- Scabiosa atrata Lag.
- Scabiosa dipsacoides Boiss. ex Tchich.
- Scabiosa elata Hornem.
- Succisa tatarica (Wallr.) Spreng.