Nəcib Okanər

Nəcib Okanər, 1889-cu ildə Üsküdarın Çamlıca səmtində Osmanlı imperiyasının ilk Milli Təhsil naziri Əbdürrəhman Sami Paşanın nəvəsi və Yenişəhərli ferma sahibi Samipaşazadə Mahmut Hüdai bəyin oğlu olaraq dünyaya gəlib.^[5] 17 yaşında ikən klubun yarandığı illərdə, klubun ilk xəzinədarı və tarixdə ilk dəfə Fənərbaxça Futbol Komandasının kapitanı olub. "Fənərbaxça"nın yaradılması qərarı Necip bəyin yaşadığı Moda səmtindəki Beşbıyı1 küçəsindəki 3 nömrəli evdə verilib.^[4] O, 2 il komandanın müdafiəsində oynayıb, sərt çıxışları ilə təsirli çıxış sərgiləmiş, 14 oyunda 2 qol vurmuşdu. Bundan əlavə, Nəcib Okanər məşhur ədəbiyyat xadimi Sami Paşazadə Səzai bəyin qardaşı oğlu və "Fənərbaxça"nın 6 nömrəli qurucu üzvü Hassan Sami Kocaməminin ilə əmisi oğludur.^[6]

1903-cü ildə 14 yaşında təhsilə başladığı HeybəliadadakıBahriye-i Şahaneyi (Dəniz Hərbi Texnikumu) bitirdikdən sonra 1907-ci ildə Ali Hərbi Dəniz Məktəbini bitirərək, leytenant oldu. Daha sonra iki il İmperator Dəniz Mühəndislik Məktəbində mühəndislik təhsili aldıqdan sonra 1909-cu ildə birinci leytenant rütbəsinə yüksəldi və Hərbi Dəniz Qüvvələri Nazirliyinə adyutant təyin edildi. Dənizçilik təhsilini başa vurub dəniz zabiti olduqdan sonra Fənərbaxça ilə əlaqəsini tamamilə kəsdi.

1911-1913-cü illərdə o, Krallıq donanmasında torpedo təlimi almış, İstanbula qayıdanda isə kapitan rütbəsinə yüksəlmişdir. Bu illərdə kapitan rütbəli Nəcib bəy o zamanlar Hərbi Dəniz Qüvvələri naziri olan Arif Hikmət Paşanın həm torpedo müfəttişi, həm də köməkçisi idi. 8 avqust 1915-ci ildə Çanaqqala sahillərində İngilis sualtı gəmisi HMS E11 tərəfindən, onun göyərtəsində olduğu Barbaros Xeyrəddin döyüş gəmisinin batmasından sonra, o, Sivrihisar torpedo gəmisi heyəti tərəfindən şəhid olduğu düşünülərək dənizdən çıxarıldı. Daha sonra 1914-1916-cı illərdə mina təlimatçısı kimi çalışan, Nəcib Okanər 1916-cı ildə Almaniya İmperatorluq Donanmasında altı həftəlik təlim keçib.^[8]

Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsinin ilk illərində komando qrupları hazırlayıb, onları Anadoluya göndərən kapitan Nəcib bəy özü də müharibəyə qoşuldu və müstəsna faydalı xidmətinə görə "İstiqlal" medalı ilə təltif edildi. Müharibə illərində Qara dənizdə minaaxtaran olmuş, 1921-ci ildə isə Milli Müdafiə Nazirliyinin Hərbi Dəniz Qüvvələri İdarəsində xidmət etmişdir. 1921-1922-ci illər arasında Fəthiyə Dəniz Qrupuna komandir təyin edilmiş və mayor rütbəsinə yüksəlmişdir.^[4] Nəcib bəy 1924-1925-ci illərdə İzmir Mərkəzi Liman rəisi, 1925-1926-cı illərdə isə Aralıq dənizi Dəniz Qüvvələri komandanı vəzifələrində çalışmış və bu vəzifədə olarkən İntibah mina gəmisi onun komandanlığına verilmişdir.^[8] O, 1926-cı ilin oktyabrında ordudan istefa vermişdir.

Türkiyə ordusunda zabit xidmətini başa vurduqdan sonra, Nəcib bəy 1930-1935-ci illərdə Balıqçılıq İnstitutu Müdirliyinin rəisi vəzifəsində çalışmışdır. Bundan əlavə, Necip bəy 1951-ci ildə Türkiyənin hər yerində mənzil, sağlamlıq, təhsil, ətraf mühit, qadın və əlillərin hüquqlarını müdafiə etmək məqsədi ilə fəaliyyət göstərən və ictimai yardım dərnəyi statusu ilə xidmət edən Xalq evlərinin Karşıyaka şöbəsinin sədri seçilmişdi. Daha sonra Egey Universitetini quran heyətin tərkibində olmuş və Ege Universitetində Xarici fakültəsinin dekanı vəzifəsində, əlavə olaraq da, İngilis dili və ədəbiyyatı kafedrasında professor vəzifəsində də çalışmıçdır. O, təhsil karyerasını davam etdirərkən yoluxduğu sağalmaz xəstəlikdən 28 iyul 1959-cu ildə İzmirdə vəfat edib. O, İzmirin Bornova ilçəsindəki Kokluca qəbiristanlığında dəfn edilib.^[9]

Universitetli Fənərbaxça Azarkeşlər Dərnəyi Nəcib bəyin İzmirin Bornova ilçəsindəki məzarının bərpasını öz üzərinə götürüb. 30 aprel 2017-ci il tarixində "Fənərbaxça" rəhbərliyinin iştirakı ilə bərpa edilən məzarda anma mərasimi keçirilib.^[4]