Musa Musayev (parazitoloq)

Musa Musayev
Musa Musayev
	Musa Əbdürəhman oğlu Musayev
Doğum tarixi	27 dekabr 1921
Doğum yeri	Gəncə, Gəncə qəzası, Azərbaycan SSR;
Vəfat tarixi	4 dekabr 2010 (88 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan;
Elm sahəsi	parazitologiya
Elmi dərəcəsi	baytarlıq elmləri doktoru[d];
İş yerləri	K. İ. Skryabin adına Moskva Dövlət Baytarlıq və Biotexnologiya Akademiyası[d];
Təhsili	Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu (–1945);
Mükafatları

Musa Əbdürəhman oğlu Musayev (27 dekabr 1921, Gəncə – 4 dekabr 2010, Bakı) — baytarlıq elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Biologiya elmləri bölməsinin akademik-katibi, AMEA Zoologiya İnstitutunun direktoru.^[1]

Həyatı

Musa Musayev 27 dekabr 1921-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunu bitirmişdi.^[2] Şeyxülislam Axund Məhəmməd Pişnamazzadənin nəvəsidir.

Əsas elmi nailiyyətləri

Xeyli parazit və sərbəst yaşayan ibtidailərin (Protozoa) morfoloji xüsusiyyətləri və sistematikası tədqiq edilmişdir, ekoloji parazitologiyanın bəzi məsələləri işlənilmişdir. Məməlilər və quşlardan 150-dən çox elm üçün yeni koksidi növü təsvir edilmişdir, onlardan 15-nin həyat tərzi açıqlanmışdır. Koksidilər heyvanların bağırsaq, qan və başqa toxumalarında parazitlik etdikdə hüceyrə və orqanizm səviyyəsində parazit-sahib münasibətlərinin biokimyəvi və s. mexanizmləri tədqiq edilmişdir. Azərbaycanda zooloji tədqiqatların çoxillik nəticələri çap olunmuş monoqrafiyalarda ümumiləşdirilmişdir.

Müxbir üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı: 1959, biologiya
Həqiqi üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı: 1967, biologiya
Çapdan çıxmış elmi əsərlərin ümumi sayı: 350
Xaricdə çıxmış elmi əsərlərin sayı: 150
Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı: 10

Əsas elmi əsərlərin adları

SSRİ-də yaşayan gəmiricilərin koksidləri, 1965 (rus dilində).
Ev quşları koksidiozlarında parazit-sahib münasibətlərinin biokimyəvi xüsusiyyətləri, 1977(rus dilində).
Qunduzun parazitosenozu və xəstəlikləri, 1987 (rus dilində).
Azərbaycan heyvanlar aləmi (I cild) Birhüceyrəlilər və çoxhüceyrəlilər (buğumayaqlılar və xordalılardan başqa), 1995 (rus dilində).
Azərbaycanda kənd təsərrüfatı heyvanları arasında kriptosporidlərin yayılması, 1996 (rus dilində).
Beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü: SSRİ Elmlər Akademiyası nəzdində Ümumittifaq Protozooloqlar Cəmiyyətinin vitse-prezidenti (1976–1991)

"Parazitologiya" jurnalının redaksiya heyətinin üzvü (1967-1988)

Ukrayna Parazitoloqlar Cəmiyyətinin fəxri üzvü

Təltif və mükafatlar

Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı - 1991;
H.Əliyev adına "Ekologiya sahəsindəki nailiyyətlərə görə" medal və mükafat - 1996;
AMEA-nın Fəxri Fərmanı - 2001;
"Şöhrət" ordeni - 2001.

Mənbə

Musa Əbdürəhman oğlu Musayev Arxivləşdirilib 2009-04-13 at the Wayback Machine
Əli Hüseynov, Məcnun Babayev. Məşhur biologiya alimləri. Bakı: Maarif, 2002, səh. 101.

İstinad

↑ "Musa Əbdülrəhman oğlu Musayev (Pişnamazzadə)". ganca.org. 4 noyabr 2012. 27 sentyabr 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 sentyabr 2020.
↑ "Musa Əbdürrəhman oğlu Musayev". AZƏRTAC. 4 dekabr 2010. 12 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 avqust 2025.

[1] "Musa Əbdülrəhman oğlu Musayev (Pişnamazzadə)". ganca.org. 4 noyabr 2012. 27 sentyabr 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 sentyabr 2020.

[2] "Musa Əbdürrəhman oğlu Musayev". AZƏRTAC. 4 dekabr 2010. 12 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 avqust 2025.

[1]

[2]

Musa Musayev
Musa Əbdürəhman oğlu Musayev
Doğum tarixi	27 dekabr 1921(1921-12-27)
Doğum yeri	Gəncə, Gəncə qəzası, Azərbaycan SSR
Vəfat tarixi	4 dekabr 2010(2010-12-04) (88 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan
Elm sahəsi	parazitologiya
Elmi dərəcəsi	baytarlıq elmləri doktoru^[d]
İş yerləri	K. İ. Skryabin adına Moskva Dövlət Baytarlıq və Biotexnologiya Akademiyası^[d]
Təhsili	Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu (–1945)
Mükafatları