Moris Düverje (/ˈduːvərʒeɪ/ DOO-vər-zhay; fr. Maurice Duverger [mɔʁis dyvɛʁʒe]; 5 iyun 1917[2][3][…], Anqulem, Şaranta, Fransa[6][4] – 16 dekabr 2014[4][5], V arondisman[4]) — Şaranta əyalətinin Anqulem şəhərində anadan olmuş fransız hüquqşünası, sosioloqu, politoloqu və siyasətçisi idi. Bordo Universitetində hüquqşünas kimi karyerasına başlayan Duverger getdikcə daha çox siyasi elmlərlə məşğul olmağa başladı və 1948-ci ildə Fransanın Bordo şəhərində ilk siyasi elm fakültələrindən birini qurdu. Sorbonnanın fəxri professoru və FNSP üzvü olan Düverje, İtaliyanın "Corriere della Sera" və "la Repubblica", İspaniyanın "El País" və xüsusilə Fransanın "Le Monde" kimi beynəlxalq qəzetlərində bir çox kitab və məqalə dərc etdirdi.
| Moris Düverje | |
|---|---|
| fr. Maurice Duverger[1] | |
| | |
| Doğum adı | Maurice Louis Georges Duverger[4] |
| Doğum tarixi | 5 iyun 1917[2][3][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 16 dekabr 2014[4][5] (97 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yerləri | |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |
|
Düverje, fəlsəfi mühakimədən daha çox empirik tədqiqat metodlarına üstünlük verərək, müxtəlif ölkələrdə fəaliyyət göstərən siyasi sistemlərin və institutların təkamülünü araşdırdı. O, Düverje qanunu kimi tanınan bir nəzəriyyə irəli sürdü və bu nəzəriyyə seçki sistemi ilə ikipartiyalı sistemin formalaşması arasında əlaqəni müəyyən etdi. Fransanın siyasi sistemini təhlil edərkən o, yarı-prezidentlik sistemi terminini irəli sürdü.
Qəti kommunist və Sovet İttifaqının pərəstişkarı olan Düverje, Sovet lideri Nikita Xruşşovun 1956-cı ilin fevral ayında Stalinin özündən əvvəlki tiranların əksəriyyətindən nə yaxşı, nə də pis olduğunu yazdı və əlavə etdi ki, Rusiya Kommunist Partiyası hüceyrələri daim cavanlaşan canlı bir orqanizmdir və təmizləmə qorxusu yaraqlıları daim həyəcanlandıraraq onların qeyrətini daim canlandırırdı.[8] 1989-cu ildən 1994-cü ilə qədər Avropa Parlamentində İtaliya Kommunist Partiyasının, daha sonra Solların Demokrat Partiyasının üzvü idi. 1981-ci ildə Serbiya Elmlər və İncəsənət Akademiyasının üzvü seçildi. O, 16 dekabr 2014-cü ildə 97 yaşında vəfat etdi.[9]
- ↑ Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Maurice Duverger // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 Maurice Duverger // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Fichier des personnes décédées mirror.
- ↑ 1 2 Who's Who in France (fr.). Paris: 1953. ISSN 0083-9531; 2275-0908
- ↑ 1 2 Дюверже Морис // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Agence bibliographique de l'enseignement supérieur (France) Système universitaire de documentation (fr.). Montpellier: ABES, 2001.
- ↑ Raymond Aron, Mémoires, Bouquins (Robert Laffont), 2003 (1983), p. 466.
- ↑ Le Gendre, Bertrand. "Mort de Maurice Duverger, le 'pape' de la science politique française". Le Monde (fransız). 22 dekabr 2014.
- Classification of political parties (in Spanish)
- Short biography Arxivləşdirilib 2006-05-12 at the Wayback Machine (in French)