Mixaylina Roşkeviç (1859 – 1957) — ukraynalı folklorşünas və memuar yazarı. Qalitsiyada ilk qadın yazıçılardan biri olmuşdur və ukraynalı yazıçılar — İvan Franko və Mıxaylo Pavlik onu "böyük istedad" adlandırmışlar. O, ukraynalı rəssam İvan İvanetsin anasıdır.
Mixaylina Roşkeviç | |
---|---|
Doğum tarixi | 1859 |
Vəfat tarixi | 1957 |
Fəaliyyəti | folklorşünas |
![]() |
Mariya Roşkeviç Avstriya imperiyasının Stanislaviv bölgəsinə aid Uhorniki kəndində (indiki Ukraynanın İvano-Frankivsk vilayəti) anadan olmuşdur. O, Ukrayna Yunan Katolik Kilsəsinin keşişi Mıxaylo Roşkeviç və Mariya Rudenskayanın qızıdır.[1]
Valideynlərinin adından ilhamlanaraq Mixaylina-Mariya adlı ikili ad verilmişdir. 1864-cü ildən etibarən Roşkeviç Lolin kəndində yaşamışdır (bu gün Ukraynanın İvano-Frankivsk vilayətinin Dolina rayonu), çünki atası Mixaylo Roşkeviç bu kəndin kilsəsinə keşiş olaraq təyin olunmuşdu.
Roşkeviç, Ukraynalı yazıçı İvan Frankonun Lolində yaşadığı dövrlə bağlı memuarların müəllifidir.[2] Onun topladığı xalq mahnıları İvan Franko tərəfindən 1883-cü ildə "Rus xalq mahnılarında qadınların ağır vəziyyəti" adlı tədqiqatında istifadə olunmuşdur.[3]
Bundan əlavə, Roşkeviçin Lolin sakini Yavdoxa Çiqurdan yazıya aldığı jandarma haqqında mahnı, Frankonun "Oğurlanmış xoşbəxtlik" dramını yazması üçün ilham mənbəyi olmuşdur.[4] Roşkeviç Lolindəkı həyat haqqında ədəbi eskizlər də qələmə almışdır.
Onun "Xaç anası ilə xaç anası" əsəri "Molot" jurnalında dərc olunmuş və Lolindəki qadınların həyatını maraqlı şəkildə təsvir edən bir əsər kimi yüksək qiymətləndirilmişdir. Nəşriyyat bu əsərlə bağlı belə bir arzusunu ifadə etmişdir: "Gənc müəllif gələcəkdə bu cür işləri tərk etməsin."[5] 1877-ci ildə Roşkeviç xalq həyatından iki hekayə nəşr etdirmişdir:
- "Bu, Tanrının yazdığı tale",
- "Qayınana".
Bu əsərlər Lvovda nəşr olunan "Birinci Çələng" adlı qadın almanaxında yayımlanmışdır.[5]
1886-cı ildə atasının ölümündən sonra Roşkeviçin ailəsi Lolin kəndindən köçməyə məcbur oldu. Çünki Müqəddəs Nikolay Kilsəsinin yeni keşişi oraya yerləşirdi və onlar kilsə evindən çıxmalı idilər. Roşkeviç dörd il ərzində yazıçı Natalya Kobrinska tərəfindən Bolehov şəhərində himayə edildi və sonra ailə qurdu.[4]
O, keşiş Yosip İvanetslə evləndi. O, xüsusilə xəstə olduğu zamanlarda İvan Frankoya baş çəkirdi.[6]
Roşkeviç 98 yaşına qədər Çexoslovakiyada yaşadı. O, orada kiçik oğlu Romanın yanına köçmüşdü.[4]
1957-ci ildə Çexoslovakiyada vəfat etdi.
- ↑ "Видатні Станіславчани: 165 років тому в Угорниках народилася Ольга Рошкевич (ФОТО)". ПІК. İstifadə tarixi: 2023-03-25.
- ↑ Kvetsko, Olga. "Retrospective anаlysis dance Bojko in the Carpathian region in the context of Ukrainian choreographic cultur" (PDF). European Journal of Arts (1). 2017: 78.
- ↑ ""Ідеологічно редагована" творча спадщина Івана Франка". journlib.univ.kiev.ua. İstifadə tarixi: 2023-03-25.
- ↑ 1 2 3 ""Люблю тебе першу в житті..."". umoloda.kyiv.ua (ukrayna). İstifadə tarixi: 2023-03-25.
- ↑ 1 2 "Про Михайлину Рошкевич-Іванцеву". Збруч (ukrayna). 2017-07-14. İstifadə tarixi: 2023-03-25.
- ↑ "Ольга Рошкевич: перше кохання Франка". Хроніки Любарта. 2020-03-10. İstifadə tarixi: 2023-03-25.