Mirzə Haşim Amuli (fars. هاشم آملی, tam adı Mirzə Haşim Ərdəşir Amuli Laricani; 1899 – 25 fevral 1993) — İranlı şiə müctəhid, mərceyi-təqlid və ayətullah. O, XX əsrin ikinci yarısında Qum dini elmlər hövzəsinin tanınmış alimlərindən biri olmuş, həmçinin İran siyasətində mühüm yer tutan Laricani ailəsinin başçısı kimi tanınmışdır.[1]
Mirzə Haşim Amuli | |
---|---|
![]() | |
Doğum tarixi | 26 fevral 1899 |
Doğum yeri | Larican, Mazandaran ostanı, İran |
Vəfat tarixi | (93 yaşında) |
Vəfat yeri | Qum, İran |
Dəfn yeri | Fatimiyyə məzarlığı, Qum |
Vətəndaşlığı | İran |
Uşaqları | |
Dini | Şiə islamı |
Fəaliyyəti | ruhani[d], axund, ilahiyyatçı, yazıçı, filosof |
Tanınır | Laricani ailəsinin patriarxı |
![]() |
Mirzə Haşim Amuli 26 fevral 1899-cu ildə İranın Mazandaran vilayətinin Larican regionunda anadan olmuşdur. İlk dini təhsilini Amul şəhərində almış, daha sonra isə Tehranda davam etdirmişdir. Təhsilini Qum və Nəcəf şəhərlərində başa vurmuşdur.
O, Nəcəfdə dövrün tanınmış alimləri — Əbdül-Kərim Hairi Yəzdi, Məhəmməd Hüccət Kuh-Qəməri və Seyyid Əbül-Həsən İsfahanidən dərs almışdır. Təhsilini başa vurduqdan sonra “ictihad” dərəcəsinə layiq görülmüşdür.
Mirzə Haşim Amuli İslam hüququ (fiqh) və üsul elmləri üzrə dərs demiş, çoxsaylı tələbələr yetişdirmişdir. Onun tədris üslubu səliqəli məntiqi izahat, ayə və hədislərə əsaslanan hüquqi nəticələr çıxarmaq və tələbələr arasında müzakirəyə şərait yaratmaq prinsiplərinə əsaslanırdı.
Mirzə Haşim Amuli Laricani ailəsinin başçısı olmuşdur. Onun övladları arasında:
- Sadiq Laricani — İran Məhkəmə Sisteminin sabiq sədri
- Əli Laricani — İran Məclisinin sabiq sədri
- Məhəmməd-Cavad Laricani — siyasətçi, diplomat, fəlsəfə və riyaziyyat üzrə alim
- Bağır Laricani — həkim, akademik
- Fazilə Laricani — akademik
O, Amul şəhərində fəaliyyət göstərən Ayətullah Amuli Universiteti üçün torpaq sahəsini ianə etmişdir.[2] Bu addımı regionun təhsil infrastrukturunun inkişafına mühüm töhfə hesab olunur. Onun tələbələri sonradan İran və İraq dini mərkəzlərində dərs demişdir.
Mirzə Haşim Amuli 25 fevral 1993-cü ildə Qum şəhərində vəfat etmişdir.[1] Qumun Fatimiyyə məzarlığında dəfn olunmuşdur.
Mirzə Haşim Amuli əsasən şifahi dərsləri ilə tanınmışdır. Onun dərs qeydləri bəzi tələbələri tərəfindən kitab halına gətirilmişdir. Əsas mövzuları fiqh, üsulül-fiqh və şiə hüquq nəzəriyyəsi olmuşdur.
- ↑ 1 2 "Biography of Mirza Hashem Amoli". Hamshahrionline. 6 February 2013. İstifadə tarixi: 5 April 2016.
- ↑ "History of Ayatollah Amoli University". 22 April 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 April 2016.