Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Mir Mehdi Etimad

  • Məqalə
  • Müzakirə

Mir Mehdi Etimad (1900, Təbriz – 1981, Tehran) ― Azərbaycanlı şair, yazıçı, 21 Azər hərəkatının iştirakçısı, Azərbaycan Milli Hökumətinin himninin sözlərininin müəllifi.

Mir Mehdi Etimad
Mir Mehdi Məhəmməd oğlu Etimad (Natiq)
Doğum tarixi 1900(1900)
Doğum yeri
  • Təbriz, Təbriz şəhristanı, Şərqi Azərbaycan ostanı, İran
Vəfat tarixi 1981(1981) (80–81 yaşında)
Vəfat yeri
  • Tehran, Tehran şəhristanı, Tehran ostanı, İran
Fəaliyyəti şair
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təbrizdə yaradılmış qurulmuş "Şairlər məclisi"nin sədri, "Azərbaycan şairlər və yazıçılar cəmiyyəti"nin isə idarə heyətinin üzvü olub. Təbrizdə çap olunan Vətən Yolunda, "Azərbaycan", "Sitareyi-Azərbaycan", "Xavəri-no", "Azad millət", "Urmiyyə", "Cövdət", "Fədai", "Demokrat", "Azərbaycan ulduzu" kimi qəzet və jurnallarda şeir və məqalələrlə çıxış edib.

Azərbaycan Milli Hökuməti dağıldıqdan sonra həbs edilib. Azad olunduqdan sonra Azərbaycanda yaşamağına icazə verilmədiyi üçün Tehrana sürgün olunub.

Mündəricat

  • 1 Həyatı
    • 1.1 İlk illəri
    • 1.2 "21 Azər" hərəkatında
    • 1.3 AMH dağıldıqdan sonra
  • 2 Mənbə
    • 2.1 İstinadlar
    • 2.2 Ədəbiyyat

Həyatı

İlk illəri

Mir Mehdi Məhəmməd oğlu Etimad 1900-cü ildə Təbrizdə anadan olub[1][2]. Əvvəlcə Təbrizdə Molla Yusifin məktəbində dini təhsil alıb.[3][4] Burada ərəb və fars dillərini də öyrəndikdən sonra Mirzə Əbülqasım Xanın üsuli-cədid məktəbində təhsilini davam etdirib.[5][2] Buranı bitirdikdən sonra "Talibiyyə" mədrəsəsində təhsil alıb.[3][6] Təhsilini bitirdikdən sonra Təbrizdə yeni üsullu "Etimad mədrəsəsi"ni açıb.[2][7] Burada 15 il dərs deyib.[2][4][8] Müəllimliklə yanaşı yaradıcılıqla da məşğul olub.[6][8] Özünə "Etimad" təxəllüsü götürüb.[9]

Rza şah dövründə yazdığı "Ayineyi-Əxlaq" kitabı 20, "Bədr-i-Qeyu-Əl-Səbyaiv" və "Mənazeyi-Ədəbi" kitabları isə 8–10 dəfə təkrar çap olunub.[4][10][8] Sonralar "Əlifbayi-Cədid", "Gül Qönçəsi", "Töhfəlül-Səbyaiv", "Gəlinlər Bəzəyi",[11][12] "Çərşənbə Bazarı"[13][14] adlı əsərləri də yazıb.[15][16]

"21 Azər" hərəkatında

"21 Azər" hərəkatında iştirak edib. Bu illərdə Təbrizdə çap olunan Vətən Yolunda[17][18][19], "Azərbaycan",[20] "Sitareyi-Azərbaycan", "Xavəri-no", "Azad millət", "Urmiyyə", "Cövdət", "Fədai", "Demokrat", "Azərbaycan ulduzu" kimi qəzet və jurnallarda şeir və məqalələrlə çıxış edib.[5][8][21]

1941-ci ildə Təbrizdə yaradılmış Azərbaycan Cəmiyyətinin üzvü olub. Cəmiyyətin fəaliyyəti mərkəzi hökuməti narahat etdiyinə görə 1942-ci ildə cəmiyyətin mətbuat orqanı olan "Azərbaycan" qəzetini Tehranda yaymaq və oxumaq qadağan olundu.[22][23] 1942-ci ildə Üçüncü ostanın valisi Xəlil Fəhimi cəmiyyətə qarşı "Xalqa müraciət" adlı xüsusi bəyanat dərc etdirib.[24] 1942-ci ilin aprel ayında İran hökumətinin nümayəndələri tərəfindən cəmiyyətin və "Azərbaycan" qəzetinin fəaliyyəti qadağan olundu.[25][22][26][27] Bir həftə sonra cəmiyyətin aktiv üzvləri olan İsmayıl Şəms, Hacı Əli Şəbüstəri, Mir Mehdi Etimad, Məhəmməd Biriya Sovet hərbçiləri tərəfindən məcburi şəkildə Bakıya aparılıblar.[28][27] Bir müddət Bakıda saxlanıldıqdan sonra 1943-cü ildə Təbrizə qayıda bilib. 1945-ci ildə Təbrizdə "Şairlər məclisi" yaradıldı. Məclisin ilk iclası 1945-ci il yanvarın 7-də keçirildi və Mir Mehdi Etimad bu məclisin sədri seçildi.[29][18] 1945-ci ildə Azərbaycan Demokrat Firqəsinə üzv olub.[30] 1945-ci il noyabrın 20-də Təbrizdə Ərk teatrında Azərbaycan Xalq Konqresi fəaliyyətə başlayıb.[31][32][33] Mir Mehdi Etimad da Azərbaycan Xalq Konqresində nümayəndə kimi iştirak edib.[34][35] Azərbaycan Demokrat Firqəsinin Təbriz şəhər 12-ci hövzəsinin sədri olub.[36] 1945-ci il dekabrın 12-də Azərbaycan Milli Hökuməti quruldu.[37] Mir Mehdi Etimad Azərbaycan Milli Hökumətinin himninin sözlərini yazıb.[8][38][39] Həmin himnin musiqisini isə Cahangir Cahangirov bəstələyib.[8][38] 1946-cı ildə "Şairlər məclisini"nin əsasında yaradılmış "Azərbaycan şairlər və yazıçılar cəmiyyəti"nin idarə heyətinin üzvü olub.[40]

1946-cı il dekabrın 5-də Miyanə istiqamətində hücum edən şah qoşunları Qulam Yəhyanın rəhbərlik etdiyi fədailər tərəfindən dayandırıldı.[41][42] Azərbaycanın müxtəlif ərazilərindən insanlar silahlanmaq və şah qoşununa qarşı mübarizə aparmaq üçün Milli Hökumətə müraciətlər edirdilər.[43] Bundan sonra Mir Cəfər Pişəvərinin rəhbərliyi ilə Müdafiə Komitəsi quruldu.[44][45] Komitənin ilk işi Təbrizdə hərbi vəziyyət elan edib, "Babək" adlı könüllü dəstələr qurmaq oldu.[43][46][47] Könüllü dəstələrə ilk etapda 600 nəfər üzv oldu.[45][48] Bundan sonra Pişəvəri yenidən hərbi dəstək üçün Sovet İttifaqına müraciət etdi.[43][49] Lakin bu istəyi cavabsız qaldı.[50]

1946-cı il dekabrın 11-də Azərbaycan Əyalət Əncüməni qan tökülməsinin qarşısını almaq məqsədilə Qızılbaş Xalq Qoşunlarına və fədai qüvvələrinə şah qoşunlarına qarşı müqavimət göstərməmək və döyüş meydanlarını tərk etmək haqqında qərar verdi.[51][52][53] Elə həmin gündən etibarən İran ordusu iri şəhərlərə girməzdən əvvəl bu şəhərlərdə ərbabların quldur dəstələri eləcə də mülki geyimli jandarmalar qırğınlar törətməyə başladılar.[54][55] Bu dəstələr Tehran radiosu tərəfindən "İran vətənpərvərləri" adlandırılırdılar.[55] Dəstələrin əsas məqsədi demokratların məhv edilməsi və şah qoşununun şəhərlərə girişini təmin etmək idi.[54][55] Təbriz və Azərbaycanın digər şəhərləri talana və qırğınlara məruz qaldılar.[54][56] Azərbaycan Milli Hökuməti süqut etdi.[57][58] 1946-cı il dekabrın 14-də ABŞ və Böyük Britaniya tərəfindən dəstəklənən İran ordusu Təbrizə daxil oldu.[59][60] Bundan sonra da qırğınlar və talan davam etdi.[56][59] Minlərlə insan həbs olundu, sürgün edildi.[61][62] Baş verən qırğınlarda ADF üzvləri, fədailər eləcə də tanınan şairlərdən Əli Fitrət, Sədi Yüzbəndi, Cəfər Kaşif və Məhəmmədbağır Niknam qətlə yetirildilər.[63][64][65]

AMH dağıldıqdan sonra

Azərbaycan Milli Hökuməti süquta uğradıqdan sonra Mir Mehdi Etimad Təbrizdə həbs olunub.[29][66] 1948-ci ildə ümumi əfv sərəncamından sonra həbsdən azad edilib. Lakin ona Azərbaycanda yaşamağa icazə verilməyib. Buna görə də o, Tehran şəhərinə köçüb.[67][29] Tehranda yaşadığı dövrdə bir çox ədəbi məclislərin qurucusu və fəal üzvü olub.[8] Səhənd, Fərzanə və digərlərinin təşkil etdikləri şeir məclislərində iştirak edib.[29][68]

1981-ci ildə 81 yaşında Tehranda vəfat edib.[29][8]

Mənbə

İstinadlar

  1. ↑ Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyati Antologiyası. III. Bakı: Elm nəşriyyatı. 1988. səh. 56. 1 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 aprel 2023.
  2. ↑ 1 2 3 4 Azəroğlu,Məmmədzadə, 1961. səh. 7
  3. ↑ 1 2 Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi, 2013. səh. 145
  4. ↑ 1 2 3 Əhməd, Rzayeva, 2018. səh. 139
  5. ↑ 1 2 Fuad, Esmira. "Mir Mehdi Etimadın Vətən sevgisi". Xalq Cəbhəsi Qəzeti | Bütöv Azərbaycanın qəzeti (az.). 8 avqust 2016. 13 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 dekabr 2023.
  6. ↑ 1 2 ETİMAD, Natiq Mir Mehdi Məhəmməd oğlu (az.). VIII. Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2019. 6 avqust 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 dekabr 2023.
  7. ↑ Ələkbərli, Faiq. "Güney Azərbaycanda milli maarifçilik: türkçülük/ turançılıq və azərbaycançılıq" (PDF). Türküstan qəzeti. 4 aprel 2023. 8 yanvar 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  8. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Əhməd, Dilqəm. ""Pişəvərinin üz-gözündən nur tökülürdü" – Milli hökumətin himni necə bəstələndi?". Teleqraf.com (az.). 25 dekabr 2023. 25 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  9. ↑ Paşayev, Aydın. Azərbaycan təxəllüslərinin izahlı sözlüyü (az.). Bakı: Elm və təhsil nəşriyyatı. 2014. 89.
  10. ↑ Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi, 2013. səh. 147
  11. ↑ Çeşmazər, 1986. səh. 91
  12. ↑ XX əsr Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatında demokratik ideyalar, 1990. səh. 112
  13. ↑ Nuri, Elmin. ""Novruz bayramı şirniyyatlarının dərin fəlsəfi və gizli mənaları var" - MÜSAHİBƏ". modern.az (az.). 21 mart 2015. 8 yanvar 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  14. ↑ XX əsr Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatında demokratik ideyalar, 1990. səh. 116
  15. ↑ Şükürova, Esmira. Güney Azerbaycan Edebiyatında Manzum Hikaye Türünün Gelişme Özellikleri (türk). İstanbul: Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 2011. 64. 25 mart 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  16. ↑ Fuad, Esmira. "Güney Azərbaycan poemasında yeni təmayüllə. XX əsrin əvvəllərində, Rza şah istibdadı dövründə və İkinci Dünya müharibəsi illərində poema janrının inkişafı (1900-1950-ci illər)". Xalq Cəbhəsi qəzeti. 28 dekabr 2018. 6 fevral 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  17. ↑ Abdullayeva, Elnurə. XX əsr Cənubi Azərbaycan poeziyasında milli kimlik mübarizəsinin bədii əksi (PDF) (az.). Bakı. 2023. 17. 8 yanvar 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  18. ↑ 1 2 İsmayılov, Güləddin. "Vətən yolunda qəzeti". aze.adfmk.com. 6 iyul 2021. 31 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 dekabr 2023.
  19. ↑ Ağayeva, 2004. səh. 7
  20. ↑ Hüseynzadə, Rəhim. "Güneydə Milli Hökumətin mətbu salnaməsi". Xalqqazeti.az (az.). 1 noyabr 2023. 8 yanvar 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  21. ↑ Məmmədli, Pərvanə. "Milli Hökumət Güney Azərbaycanda sanki bir il deyil, yarım əsr fəaliyyətdə olmuş, nəhəng işlər görmüşdü". etekyazi.com. 4 dekabr 2021. 4 dekabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  22. ↑ 1 2 Mustafayev, 1998. səh. 87
  23. ↑ Həsənov, 2004. səh. 59
  24. ↑ Həsənov, 2004. səh. 61
  25. ↑ Məmmədli, 2009. səh. 121
  26. ↑ Çeşmazər, 1986. səh. 13
  27. ↑ 1 2 Şəms, 1981. səh. 12
  28. ↑ Rüstəmli, 1997. səh. 31
  29. ↑ 1 2 3 4 5 Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi, 2013. səh. 146
  30. ↑ "Azərbaycan" qəzeti I, 2022. səh. 600
  31. ↑ Atabaki, 2000. səh. 113
  32. ↑ Həsənli, 1998. səh. 269
  33. ↑ Həsənov, 2004. səh. 132
  34. ↑ "Təbrizdə keçirilmiş Xalq Konqresinə seçilmiş nümayəndələrin siyahısı". azerbaycan-ruznamesi.org. 30 noyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 fevral 2025.
  35. ↑ "Azərbaycan" qəzeti I, 2022. səh. 541
  36. ↑ "Azərbaycan" qəzeti I, 2022. səh. 329
  37. ↑ İbrahimov, 1948. səh. 32
  38. ↑ 1 2 "Mirmehdi Etimad". Azərbaycan Ruznaməsi (az.). 12 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 dekabr 2023.
  39. ↑ Fuad, Esmira. "21 Azər Hərəkatı Güney Azərbaycan ədəbiyyatında". 525.az. 1 dekabr 2022. 1 dekabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 yanvar 2024.
  40. ↑ Çeşmazər, 1986. səh. 115
  41. ↑ Rəhmanifər, Məhəmməd. "Güney Azərbaycanda Milli Hökumətin süqutundan sonra nələr yaşandı?". Apa.az (az.). 4 yanvar 2015. 4 yanvar 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 fevral 2025.
  42. ↑ Həsənli, 2006. səh. 437
  43. ↑ 1 2 3 Həsənli, 2006. səh. 438
  44. ↑ Rəhimli, 2009. səh. 106
  45. ↑ 1 2 Hasanli, 2006. səh. 366
  46. ↑ Atabaki, 2000. səh. 172
  47. ↑ Sultanlı, 2010. səh. 83
  48. ↑ Rəhimli, 2003. səh. 143
  49. ↑ Rəhimli, Əkrəm. Pişəvəri S.C. Məqalə və çıxışlarından seçmələr (Təbriz 1945-1946-cı illər) (az.). Bakı: Nurlar nəşriyyatı. 2016. 415. ISBN 9789952504444.
  50. ↑ Həsənli, 2006. səh. 441
  51. ↑ Rossow, 1956. səh. 30
  52. ↑ Rəhimli, 2003. səh. 149
  53. ↑ Hasanli, 2006. səh. 370
  54. ↑ 1 2 3 Hasanli, 2006. səh. 373
  55. ↑ 1 2 3 Balayev, 2018. səh. 36
  56. ↑ 1 2 Duqlas, Vilyam. Strange lands and friendly people (ingilis). Nyu-York: Harper & Brothers Publishers. 1951. 45.
  57. ↑ Lenczowski, George. United States' Support for Iran's Independence and Integrity, 1945–1959 (ingilis). 401. Annals of the American Academy of Political and Social Science. 1972. 49. doi:10.1177/000271627240100106. ISSN 0002-7162.
  58. ↑ Həsənli, 2006. səh. 445
  59. ↑ 1 2 Həsənli, 2006. səh. 448
  60. ↑ McEvoy, Joanne; O'Leary, Brendan. Power Sharing in Deeply Divided Places. Filadelfiya: University of Pennsylvania Press. 2013. 191. ISBN 9780812245011.
  61. ↑ Hasanli, 2006. səh. 375
  62. ↑ Rəhimli, 2003. səh. 155
  63. ↑ Balayev, 2018. səh. 137
  64. ↑ Əmirov, 2000. səh. 51
  65. ↑ Əliqızı, 2001. səh. 24
  66. ↑ XX əsr Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatında demokratik ideyalar, 1990. səh. 172
  67. ↑ Ələkbərli, 2021. səh. 380
  68. ↑ Cavid, 2005. səh. 78

Ədəbiyyat

  • Ağayeva, Gözəl. Təbriz ədəbi mühiti (az.). Bakı: Nurlar NPM. 2004. səh. 168. ISBN 9952403356.
  • Atabaki, Touraj. Azerbaijan: Ethnicity and the Struggle for Power in Iran (ingilis). London: I.B.Tauris. 2000. səh. 288. ISBN 9781860645549.
  • "Azərbaycan" qəzeti I. Azərbaycan Demokrat Firqəsi Mərkəzi Komitəsinin orqanı: 1945-1946-cı illər, Təbriz (az.). I. Bakı: Elm nəşriyyatı. 2022. səh. 928. ISBN 978-9952-556-47-6.
  • Azəroğlu, Balaş; Məmmədzadə, Həmid. Cənubi Azərbaycan yazıçılarının ədəbi məcmuəsi (South Azerbaijani). Bakı: Azərbaycan ruznaməsi. 1961. səh. 342. 28 yanvar 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 yanvar 2025.
  • Balayev, Xaqan. Azərbaycanın sosial-siyasi həyatında cənublu mühacirlərin iştirakı (1947-1991) (az.). Bakı: Elm və təhsil nəşriyyatı. 2018. səh. 198. ISBN 9789952370911.
  • Cavid, Salamulla. O günün həsrəti ilə (PDF) (az.). Bakı: Yurd nəşriyyatı. 2005. səh. 63. 28 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 23 may 2025.
  • Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi (az.). II. Bakı: Qanun nəşriyyatı. 2013. səh. 148.
  • Çeşmazər, Mirqasım. Azərbaycan Demokrat Partiyasının yaranması və fəaliyyəti (PDF) (az.). Bakı: Elm nəşriyyatı. 1986. səh. 121. Archived from the original on 2 may 2023. İstifadə tarixi: 29 noyabr 2024.
  • Əhməd, Vüqar; Rzayeva, Dilbər. Cənubi Azərbaycan şeiri antologiyası (XIX-XXI əsrlər) (az.). Bakı: Ecoprint. 2018. səh. 672.
  • Ələkbərli, Faiq. Azərbaycan türk fəlsəfi və ictimai fikir tarixi: XIX-XX əsrlər (az.). III. Bakı: Elm və təhsil nəşriyyatı. 2021. səh. 684. ISBN 9789952817607. 3 dekabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 dekabr 2024.
  • Əliqızı, Almaz. Azadlıq və istiqlal poeziyası (PDF) (az.). Bakı: Bakı Dövlət Universiteti nəşriyyatı. 2001. səh. 160. ISBN 9789952817607. 28 yanvar 2025 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 7 mart 2025.
  • Əmirov, Sabir. Cənubi Azərbaycan milli-demokratik ədəbiyyatı (1941-1990) (az.). Bakı: Elm nəşriyyatı. 2000. səh. 257. ISBN 5806612600.
  • Hasanli, Jamil. At the Dawn of the Cold War: The Soviet-American Crisis over Iranian Azerbaijan, 1941–1946 (az.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. 2006. səh. 416. ISBN 978-0742540552.
  • Həsənli, Cəmil. Güney Azərbaycan:Tehran - Bakı - Moskva arasında (PDF) (az.). Bakı: Diplomat nəşriyyatı. 1998. səh. 324. 4 dekabr 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 28 noyabr 2024.
  • Həsənli, Cəmil. СССР-Иран: Азербайджанский кризис и начало холодной войны: 1941-1946 гг (PDF) (rus). Moskva: Герои Отечества. 2006. səh. 560. ISBN 5910170120. 21 dekabr 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 28 noyabr 2024.
  • Həsənov, Həsən. Cənubi Azərbaycanda Milli Demokratik hərəkat (1941-1946-cı illər) (az.). Bakı: Elm nəşriyyatı. 2004. səh. 204.
  • İbrahimov, Mirzə. O демократическом движении в Южном Азербайджане (rus). Bakı: Elm nəşriyyatı. 1948. səh. 48.
  • Məmmədli, Pərvanə. Cənubi Azərbaycan mətbuatı tarixi: XIX-XX-XXI yüzilliklər (az.). Bakı: Elm nəşriyyatı. 2009. səh. 230.
  • Mustafayev, Vidadi. Cənubi Azərbaycan Milli Şüur (XX əsrin birinci yarısında) (PDF) (az.). Bakı: Elm nəşriyyatı. 1998. səh. 200.}
  • Rəhimli, Əkrəm. Güney Azərbaycan milli-demokratik hərəkat (1941-1946) (az.). Bakı: Meqa nəşriyyatı. 2003. səh. 207. 17 dekabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2024.
  • Rəhimli, Əkrəm. Mübarizə burulğanlarında keçən ömür: Seyid Cəfər Pişəvəri (az.). Bakı: Nurlar NPM. 2009. səh. 400. ISBN 9789952450064.
  • Rossow, Robert. "The Battle of Azerbaijan, 1946". Middle East Journal (ingilis). X (1). 1956: 17–32. JSTOR 4322770. 4 fevral 2022 tarixində arxivləşdirilib.
  • Rüstəmli, Nərgiz. Hər addımda məzarım var (az.). Bakı: "Yazıçı" ədəbi nəşrlər evi. 1997. səh. 120.
  • Sultanlı, Vaqif. Güney Azərbaycan tarixi siyasi və kulturoloji müstəvidə (məqalələr toplusu) (az.). Bakı: Azərnəşr. 2010. səh. 172.
  • Şamil, Əzizə; Şamil, Əli. Dissident sorağında (1956-1986) (az.). Bakı: Elm və təhsil nəşriyyatı. 2018. səh. 204. ISBN 9789952830521. 30 yanvar 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 dekabr 2024.
  • Şəms, İsmayıl. Tərcümeyi halım (PDF) (az.). Dortmund: 21 Azər jurnalı. 1981. səh. 15. 5 oktyabr 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 25 fevral 2025.
  • XX əsr Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatında demokratik ideyalar (1900-1985). Məqalələr məcmuəsi (az.). Bakı: Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutu. 1990. səh. 216.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Mir_Mehdi_Etimad&oldid=8359841"
Informasiya Melumat Axtar