  |
|
Yəhudilik fəlsəfəsi
Dini mətnlər
Müqqədəs şəhərlər
Dini şəxsiyyətlər
Musəvilik həyat tərzi
Məktəblər
Dini rollar
Dini tikililər
Etnik bölünmələr
Musəvi məzhəbləri
Dini obyektlər
Digər dinlərlə əlaqələr
|
Midraş (ivr. מדרש; əsasən midraşim) — İudaizmdə olan müqəddəs mətnlərin həftəlik keçirilən sinaqoq yığıncaqlarında oxunması və dinləyicilərə dərs olaraq keçirilən və onları müşahidə edən izahlardan ibarət olan külliyyatdır.[1]
Ən məşhur midraş kitabları
Mexilta Derabi Şimon Bar Yoxay - Zoqarın müəllifi tərəfindən yazılmışdır.
Mexilta Derabi Yişmael - Ravvin Yişmael tərəfindən yazılmışdır.
Safra - Ravvin Akiva sinaqoqundan. Eramızın I əsrində yazılmışdır.
Sifri Zuta - eramızın 3-cü əsrindən Midraş.
Sifri Bamidbar - Saylar kitabına Midraşın şərhi. Rabbi Yişmael sinaqoqundan.
Sifri Devarim - Qanunun təkrarı kitabına Midraş şərhi. Ravvin Akiva sinaqoqundan.
Midraş Raba - 800 il ərzində toplanmış Tövratdakı midraş toplusu.
Yalkut Şimoni - Eramızın I əsrinə aid midraş kolleksiyası. Orta əsrlərdə tərtib edilmişdir.
Midraş Tanxuma - Tövratdakı nağıllar.
Tana Devi Eliyahu - İlyas peyğəmbər tərəfindən yazılmış 2 midraş kitabı.[1]
Ümumi təfərrüatlar
Midraş İslam mədəniyyətində olan təfsir ilə bərabərdir. Eyni zamanda bu məqsədlə yazılmış olan kitablara da midraş deyilir. Talmud və Midraş yəhudi mədəni qaydaları, yazılı qanunlar və əfsanələrdən formalaşmışdır.[2] Danışılan hekayələrdə reallıq deyil, alınması vacib olan dərs önəmlidir;
“Midraş Rabbah”a görə, İbrahim məbəddəki ən böyük bütdən başqa hamısını sındırır. Bundan sonra atası Taruh və digər rəhbər adamlar tərəfindən sorğu-sual edilən İbrahim, suallara kinayəli bir üslubda cavab vermişdir. İbrahim bütlərin yeməsi üçün ən böyük bütə bir öküz verdiyini, ancaq kiçik bütlərin cəld tərpənib öküzü yediklərini, böyük bütün də özünə qarşı edilmiş olan hörmətsizliyə görə əsəbiləşərək digərlərini parçaladığını bildirmişdir.[3] Başqa bir hekayədə İbrahimin böyük bütə verdiyini bildirdiyi şeyin bir qab buğda unu olduğu bildirilir.[4]
Ayrıca sinaqoqlarda dini təhsil verən məktəblərə də midraş adı verilir. Türkiyədəki sinaqoqların midraş bölümləri, 1948-ci ildə İsrail dövlətinin yaranması ilə Türkiyədə yaşayan yəhudilərin adı çəkilən dövlətə köçməsi ilə yəhudi toplumun sayca azalmasına görə bağlanması zəruri olmuşdur. Midraş ilə mədrəsə sözü eyni kökdən yaranmışdır.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2013-10-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-02.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-02.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2012-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-02.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2013-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-02.
- Midrash Section of Chabad.org Includes a five-part series on the classic approaches to reading Midrash.
- Sacred Texts: Judaism: Tales and Maxims from the Midrash extracted and translated by Samuel Rapaport, 1908.
- Midrash—entry in historical sourcebook by Mahlon H. Smith
- Şablon:Wikisource-inline
- Tam mətn resursları
- Tanchuma (Hebrew)
- Abridged translations of Tanchuma in English.
- Yalkut Shimoni (Hebrew)
- English translation and Hebrew text