Meri Dorin Arçer, Ueston-syuper-Mer Baronezi (d. 22 dekabr, 1944[2]) britaniyalı alimdir və günəş enerjisinin çevrilməsi sahəsində ixtisaslaşmışdır. O, Mühafizəkarlar partiyasının keçmiş sədr müavini Cefri Arçer ilə evlidir. Hazırda Bukingem Universitetinin kansleri vəzifəsində işləyir.
| Meri Arçer | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum tarixi | 22 dekabr 1944[1] (80 yaş) |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | fizik, kimyaçı, alim |
| Mükafatları | Şablon:Wikidata/P166 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Meri Viden 22 dekabr 1944-cü ildə İngiltərənin Surrey qraflığının Epsom şəhərində anadan olmuşdur. O, mühasib Harold N. Viden[3] və Dorin Koksun kiçik qızıdır.[4] Çeltnem Qadın kollecində təhsil aldıqdan sonra Oksford Universitetinin Müqəddəs Anna Kollecində kimya ixtisası üzrə bakalavr təhsili almışdır.[5] Daha sonra Londonun İmperial Kollecində fiziki kimya üzrə doktorluq dərəcəsi qazanmışdır. O "Qeyri-homogen kataliz və qeyri-üzvi əvəzlənmə reaksiyaları" adlı dissertasiyasını 1968-ci ildə müdafiəyə təqdim emişdir.[6]
Arçer 1968–1971-ci illərdə Oksford Universitetinin Müqəddəs Hilda Kollecində gənc tədqiqatçı kimi çalışmışdır. 1971/72-ci tədris ilində isə Oksfordun Somerville Kollecində kimya üzrə müvəqqəti müəllim olmuşdur. Oksforddan sonra o, Londondakı Kral İnstitutunda Corc Porter rəhbərliyi altında elmi tədqiqatçı kimi fəaliyyət göstərmişdir. Məhz bu dövrdə fotoelektrokimya ilə maraqlanmağa başlamış və o vaxtdan etibarən bu mövzuda geniş elmi məqalələr yazmış və mühazirələr oxumuşdur. 1970-ci illərin ortalarında, o, Beynəlxalq Günəş Enerjisi Cəmiyyətinin idarə heyətinin üzvü təyin edilmişdir. 1976–1986-cı illərdə, o, Kembric Universitetinin Triniti Kollecində kimya müəllimi və Nyunhem Kollecinin üzvü olmuşdur.[7][8] 1984–1991-ci illərdə, o, Kembricdə Fitzuilyam Muzeyi Fondunun direktoru kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1988–1995-ci illərdə Mid Anqlia Radiosunun qeyri-icraçı direktoru olmuşdur.[9] O, alto səs diapazonunda ifadə edərək 1992-ci ildə "A Christmas Carol" adlı Milad nəğmələrindən ibarət CD buraxmışdır.[10] 1988-ci ildə Arçer, Lloyd Sığorta Şirkətinin Şurasına qoşulmuş və 1989-cu ildə Lloyd Hardşip Komitəsinin sədri olmuşdur.[3] O, 1977-ci ildən bəri Lloydun "Name" üzvlərindən biri olmuşdur.[11] 1988–2000-ci illərdə, o, binalarda Eenerjidən istifadənin təkmilləşdirilməsi üzrə Milli Enerji Fondunun sədri olmuşdur. Daha sonra bu təşkilatın prezidenti olmuş[12] və hazırda himayədarıdır.[13] O, eyni zamanda Böyük Britaniya Günəş enerjisi cəmiyyətinin (UK-ISES) prezidenti və Enerji İnstitutunun fəxri üzvüdür. 2002-ci ildə ona Melçett Medalı təqdim olunmuşdur.
O, günəş enerjisi ilə bağlı müxtəlif elmi əsərlər yazmış və bir çox kitabların hazırlanmasına töhfə vermişdir. Bunlar arasında Günəş Enerjisinin Çevrilməsinə Fotokimyəvi və Fotoelektrokimyəvi Yanaşmalar" adlı kitab xüsusilə diqqətçəkəndir, çünki onun yazılması 15 il davam etmişdir. Bundan əlavə, o, aşağıdakı kitabların həmmüəllifi və redaktoru olmuşdur:
- "Fotovoltaiklərdən təmiz elektrik enerjisi" (2001)
- "Molekulyar səviyyədən qlobal fotosintezə" (2004)
- "Kembricdə 1702-ci il Kimya kürsüsü: dəyişiklik və inkişaf" (2005)
- "Günəş fotonlarının çevrilməsi üçün nanoquruluşlu və fotoelektrokimyəvi sistemlər" (2008).[8]
1994-cü ildə xanım Arçer Anglia televiziya kanalının qeyri-icraçı direktoru olmuşdur. Həmin dövrdə kanal səhmlərin satın alınması üçün hədəf seçilmişdi. London Fond Birjasının hesabatlarından sonra, Ticarət və Sənaye Nazirliyi 8 fevral 1994-cü ildə bəzi şəxslərin, o cümlədən onun həyat yoldaşının, daxili ticarət qaydalarını pozduğunu araşdırmaq üçün müfəttişlər təyin etdi. Lakin heç kimə qarşı rəsmi ittiham irəli sürülmədi.[14]
Arçer 10 il boyunca Kembric Universitet Xəstəxanaları idarə heyətinin sədri olmuşdur. O, daha əvvəl Addenbruk Xəstəxanasında qeyri-icraçı direktor (1993–1999) və sədr müavini (1999–2002) kimi fəaliyyət göstərmişdir.[15] 2005–2008-ci illərdə, o, lokallaşmış prostat xərçəngi və xoşxassəli prostat hiperplaziyası xəstələri üçün Milli Səhiyyə Xidməti tərəfindən maliyyələşdirilən qabaqcıl bir təşəbbüsə rəhbərlik etmişdir. 2007-ci ildə İrlandiya Kimya İnstitutu tərəfindən Eva Filbin Mükafatına layiq görülmüşdür. 2009–2012-ci illərdə, o, Kembric Universiteti Səhiyyə Partnyorlarının təsisçi direktoru olmuşdur.[16] 1997–2015-ci illərdə o, Addenbruk Xeyriyyəçi Fondunun sədr müavini kimi çalışmışdır. Hazırda o, Addenbruk Xəstəxanasında və Anglia Xərçəng Şəbəkəsində sidik kisəsi xərçəngi xəstələri üçün onlayn qərarvermə alətləri və məlumatlandırıcı resurslar yaratmaq üzrə bir layihəyə rəhbərlik edir.[17]
24 fevral 2020-ci ildə Arçer Bukingem Universitetinin kansleri vəzifəsinə təyin edilmişdir.[18] Arçer 1990–2000-ci illərdə Elm Muzeyləri Qrupunun qəyyumu olmuş və 2015-ci ildə həmin qurumun sədri təyin edilmişdir.[19]
- ↑ 1 2 3 Who's who (brit. ing.). (untranslated), 1849. ISSN 0083-937X
- ↑ Archer, Mary. Contribution from Mary Archer // The Life and Scientific Legacy of George Porter. worldscientific.com. 2006. 585–609. doi:10.1142/9781860948930_0016. ISBN 978-1-86094-660-8. İstifadə tarixi: 14 October 2021.
- ↑ 1 2 Rustin, Susanna. "Dame Mary Archer interview: 'To me everything has to work round family, and fortunately it has'". The Guardian. London. 23 October 2015. İstifadə tarixi: 31 October 2015.
- ↑ "Index entry: Weeden, Harold N., spouse: Cox, registration entry: Surrey Mid. E., volume/page: 2a/628". Transcription of official national marriages registers compilation for England and Wales 1835–1983. ONS. İstifadə tarixi: 20 December 2016.
- ↑ Maguire, Kevin. "Why Mary has stood by her man". The Guardian. London. 20 July 2001. İstifadə tarixi: 28 April 2012.
- ↑ Archer, Mary Doreen. Heterogeneous catalysis of inorganic substitution reactions. E-Thesis Online Service (Ph.D). The British Library. 1968. İstifadə tarixi: 6 November 2021.
- ↑ "Archer, Dame Mary (Doreen), (born 22 Dec. 1944), Chair: Science Museum Group, since 2015 (Trustee, National Museum of Science and Industry, 1990–2000); External Advisory Board, Centre for Personalised Medicine, St Anne's College, Oxford, since 2013". Who's Who 2021. Oxford University Press. 1 December 2020. İstifadə tarixi: 6 November 2021.
- ↑ 1 2 "Speaker Profile: Dame Mary Archer". Speakers for schools. İstifadə tarixi: 1 November 2015.
- ↑ Bedell, Geraldine. "Interview: Mary Archer – A Jeffreyish streak". The Independent. 23 October 2011. İstifadə tarixi: 14 October 2021.
- ↑ Bedell, Geraldine. "Interview: Mary Archer – A Jeffreyish streak: With her seasonal album, the demure ex-don reveals a taste for publicity". The Independent. 23 October 2011. İstifadə tarixi: 1 November 2015.
- ↑ Rayner, Jay. "Mary had a little lamb..." The Observer. London. 1 October 2000. İstifadə tarixi: 31 October 2015.
- ↑ "National Energy Foundation trustees: Mary Archer". www.nef.org.uk. National Energy Foundation. İstifadə tarixi: 6 November 2015.
- ↑ "National Energy Foundation welcomes new Chair". National Energy Foundation. 21 April 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 April 2017.
- ↑ Watt, Nicholas. "Archer's share deal under scrutiny again". The Guardian. London. 30 October 1999. İstifadə tarixi: 31 October 2015.
- ↑ "Mary Archer receives award in Queen's Birthday Honours list". cuh.org.uk. 16 June 2012. İstifadə tarixi: 1 November 2015.
- ↑ "Prime Minister appoints Dame Mary Archer as new chairman of the Science Museum group". Department of Culture, Media and Sport. 29 October 2014. İstifadə tarixi: 31 October 2015.
- ↑ "Dame Mary Archer profile at Rightcare". 29 October 2014. İstifadə tarixi: 1 November 2015.
- ↑ "Dame Mary Archer appointed new Chancellor of the University of Buckingham". Buckingham & Winslow Advertiser. 23 January 2020. İstifadə tarixi: 7 April 2020.
- ↑ "Board of Trustees". Science Museum Group. 2021. İstifadə tarixi: 2021-03-11.