Menyer xəstəliyi
Padalekmiksiya (Menyer xəstəliyi) — daxili qulaqda yaranan və daxili qulaq boşluğunda maye (endolimfa) miqdarının artması ilə müşayiət olunan xəstəlik. Maye bədənin fəzada oriyentasiyasını və müvazinətin qorunmasını tənzimləyən hüceyrələrə təzyiq göstərir. Bu xəstəlik ilk dəfə fransız həkimi Prosper Menyer (1799–1862) tərəfindən araşdırılıb. Nadir xəstəliklər sırasına aid edilir və müxtəlif müəlliflərin qiymətləndirməsinə görə xəstələnənlərin sayı əhalinin hər 100 min nəfərinə 20–200 nəfər arasında dəyişir. Çox vaxt səhvən, qayıdan başgicəllənmə hallarında Menyer xəstəliyi diaqnozu qoyulur[3].
| Menyer xəstəliyi | |
|---|---|
 | |
| XBT-10-KM | H81.0, H81.09 |
| XBT-9-KM | 386.00[1][2], 386.0[1][2] |
| OMIM | 156000 |
| DiseasesDB | 8003 |
| MedlinePlus | 000702 |
| MeSH | D008575 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Səbəblər tam öyrənilməsə də, çox vaxt aşağıdakı səbəblər göstərilir:
- Damar xəstəlikləri;
- Baş və qulaq travmaları;
- Daxili qulağın iltihabi xəstəlikləri;
- İnfeksion proseslər.
- Müntəzəm başgicəllənmə tutmaları;
- Müvazinət pozulmaları (xəstə gəzə, dayana və otura bilmir);
- Ürək bulanma, qusma;
- Güclü tərləmə;
- Arterial təzyiqin düşməsi, nadir hallarda qalxması, dəri örtüyünün solğunlaşması;
- Qulaqlarda küy;
- Koordinasiya pozğunluğu.
Labirint disfunksiyası: sağ, sol və digər.
Adətən Menyer xəstəliyinin gedişini əvvəlcədən proqnozlaşdırmaq mümkün deyil. Belə ki, xəstəliyin simptomları arta, yaxud nisbətən azala və ya dəyişməz qala bilər.
Menyer xəstəliyindən əziyyət çəkənlərdə vaxt keçdikcə başqa əlamətlər də ortaya çıxa bilər. Başgicəllənmə tutmaları müntəzəm olaraq ağırlaşa və arta bilər ki, nəticədə xəstə əmək qabiliyyətini itirir, avtomobili normal sürə və başqa fiziki işlə məşğul ola bilmir. Xəstələr məcburən evdə oturmalı olurlar. Eşitmə pozğunluğu daimi hal alır, bəzi xəstələrdə zədələnmiş qulaqda karlıq yarana bilir. Tinnitus əlamətləri də vaxt keçdikcə arta bilir. Həmçinin, patoloji prosesin bir qulaqdan digərinə keçməsi də mümkündür ki, bu halda tam karlıq da yarana bilər.
Menyer xəstəliyinin tam müalicəsi mümkün olmasa da, müalicə ilə xəstəliyin əlamətlərini yüngülləşirmək və tezliyini azaltmaq mümkündür. Xəstəliyin ağırlaşma hallarında dərman müalicəsi qəfil başgicəllənmə təzahürlərini aradan qaldırmaqla ürəkbulanma və qusmanı dayandırır.
Təəssüf ki, xəstəliyin müalicəsi eşitmə dərəcəsinin müntəzəm azalmasını aradan qaldırmır.
Müalicə, əsasən tutmaların azalmasına və onların ağırlıq dərəcəsinin azalmasına yönəlməklə, aşağıdakıları da əhatə edir:
- Daxili qulaqda artıq maye (endolimfa) toplanmasının qarşısını almaq üçün sidikqovucu (diuretik) vasitələrin istifadəsi.
- Alkoqol və tütün məhsullarının, kofein tərkibli ərzaqların istifadəsini məhdudlaşdırmaq, həmçinin tutmalara səbəb olan stress və gərgin situasiyalardan uzaq olmaq.
- Daxili qulağı sakitləşdirmək üçün vestibulyar aparatı sakitləşdirən preparatların (antihistamin və ya sedativ) qəbulu.
- Daxili qulaqda maye miqdarını azaltmaq üçün duzdan istifadəni azaltmaq.
Bir çox hallarda Menyer xəstəliyinin profilaktikası mümkün deyil. Lakin bəzi hallarda Menyer xəstəliyi kəllə-beyin travmasının nəticəsi olduğuna görə, velosiped və motosikletlə hərəkət edərkən, idmanla məşğul olarkən şlem taxmaq məsləhət görülür.
- ↑ 1 2 Disease Ontology (ing.). 2016.
- ↑ 1 2 Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- ↑ "Болезнь Меньера: симптомы, лечение, диагностика". vertigonet.ru. 2021-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-25.