Mehmet Ölməz

Mehmet Ölməz 31 mart 1963-cü ildə Nevşəhərin Uçhisar qəsəbəsində anadan olub. İbtidai və orta təhsilini 1968–1969-cu illərdə Uçhisar və Nevşəhərdə tamamlayıb.^[1][2]

1980-ci ildə Hacettepe Universitetinin Türk dili və ədəbiyyatı fakültəsinə daxil olub. O, bir illik ingilis dili hazırlıq kursunu bitirib. 1985-ci ildə Nevşəhər ləhcəsi ilə bağlı "Nevşəhər vilayətinin Uçhisar şəhərinin ləhcəsi: Mətn və Sözlük Tədqiqatı" adlı bakalavr dissertasiyası ilə Universitetdən məzun olub. Həmin il bitirdiyi şöbədə magistratura təhsilinə başlayıb.^[1]

Mehmet Ölməz 1986-cı ilin martından 1987-ci ilin mayına qədər Türk Dil Qurumunda mütəxəssis köməkçisi vəzifəsində çalışıb.^[2]

1987-ci ildə Hacettepe Universitetinin Türk Dili və Ədəbiyyatı Bölməsinə elmi işçi kimi işə daxil olub. Mehmet Ölməz professor Tələt Tekinin rəhbərliyi altında Uyğur dilində Altun Yarukun III Kitabı (Fəsil 5) adlı mətn üzərində magistr dissertasiyasını tamamlayıb.

O, 1988-ci ildə doktorantura təhsilinə başlayıb, Alman Akademik Mübadilə Xidməti imtahanından keçib və 1991-ci ilin avqustunda Almaniyaya gedib. Alman dili kurslarını bitirdikdən sonra o, professor Dr. Klaus Röhrbornun rəhbərliyi altında Hsüan-Tsang-ın Köhnə Uyğur tərcümeyi-halı, VI hissə üzrə Prof. Dr. Talat Tekinin nəzarəti ilə doktorluq təhsilinə başlayıb. Eyni zamanda, o, Monqolistika və Hindologiya şöbələrində Prof. Dr. H. Bekhert ilə Sanskrit və Prof. Dr. G. Doerferin yanında Klassik Monqol dili üzrə təhsilini tamamlayıb.^[1]

Mehmet Ölməz 1995-ci ildə dosent, 2001-ci ildə isə professor elmi dərəcələrinə yiyələnib.^[1]

Mehmet Ölməz 1998-ci ilə qədər Hacettepe Universitetində çalışıb, 1998–2000-ci illərdə Tokio Xarici Universitetinin Türkologiya kafedrasında qonaq professor olub. 2000–2001-ci illərdə Mersin Universitetində müəllim vəzifəsində çalışıb. Ölməz 2001–2018-ci illərdə Yıldız Texniki Universitetində müəllim vəzifəsində çalışıb və bu müddət ərzində Boğaziçi Universitetində Asiya Araşdırmaları Mərkəzində Türk Dili və Ədəbiyyatı və Tərcüməçilik kafedrasında qonaq professor kimi də işləyib. 2018-ci ilin fevral ayında İstanbul Universitetinin Çağdaş Türk ləhcələri və ədəbiyyatı kafedrasına təyin edilib və hazırda kafedra müdiri vəzifəsində çalışır.^[1]

İngilis və alman dillərini mükəmməl bilməsi ilə yanaşı, o, rus, yapon və çin mənbələri ilə də çalışma bacarığına malikdir. Bir çox türk dillərində (xüsusilə Tıva və Yeni Uyğur dillərində) həm qrammatik, həm də danışıq qabiliyyətinə malikdir. Onun tədqiqatları əski uyğur, runik yazılar, Sibir türk dilləri və monqol dillərinin öyrənilməsinə həsr olunub.^[1]

Mehmet Ölməz 1992-ci ildən "Societas Uralo-Altaica" və 2017-ci ildən "Academia Europaea" elmi təşkilatlarının üzvüdür.^[1]

Mehmet Ölməz 1995-ci ilin oktyabr ayından Prof. Dr. Zühal Karqı Ölməzlə evlidir və onların bir övladı var.^[1][2]

1. Altun Yaruk III. Kitap (= 5. Bölüm), TDAD 1, Ankara 1991.
2. Tuwinischer Wortschatz mit alttürkischen und mongolischen Parallelen — Tuvacanın Sözvarlığı Eski Türkçe ve Moğolca Denklikleriyle: Wiesbaden, 2007, XII+516. s. Harrassowitz Verlag Veröffentlichungen der Societas Uralo-Altaica — Band 72.
3. Orhon-Uygur Hanlığı Dönemi Moğolistan’daki Eski Türk Yazıtları, Metin-Çeviri-Sözlük, BilgeSu yayınları, Ankara 2012.
4. Köktürkçe ve Eski Uygurca Dersleri, Kesit Yayınları, İstanbul 2017. 566 s. ISBN 9786059408387.
5. Uygur Hakanlığı Yazıtları, BilgeSu yayınları, Ankara 2019. 328 s. ISBN 6052229064.
6. Kök Tengri ve Yağız Yer Arasında. Kül Tegin — Bilgi Kağan — Tunyukuk Yazıtları, BilgeSu yayınları, Ankara, 2023, 160 s. ISBN 9786052229422.

• Tümer Karaayak, Özlem Ayazlı, Uğur Uzunkaya (2023). Bilge Biliglig Bahşı Bitigi, Doğumunun 60. Yılında Mehmet Ölmez Armağanı. PA Paradigma Akademi. ISBN 978-625-6957-97-8.