Mediafranşiza

Mediafranşiza (fr. franchise) və ya mediafrançayz (ing. media franchise) — ədəbiyyat əsərləri, filmlər, televiziya şouları, kompüter oyunları və s. kimi media məhsullarının silsiləsidir. Bu məhsullar ümumi personajlar, mühit və ticarət markası ilə bir-birinə bağlanır və orijinal əsər və onun törəmələrindən ibarət olur. Bu əqli mülkiyyət digər tərəflərə və ya partnyorlara törəmə əsərlərin yaradılması və/və ya məhsulların kommersiya məqsədilə istifadəsi (merçandayzinq çərçivəsində) üçün lisenziyalaşdırıla bilər.

Mediafrançayzlar adətən əsərin bir formadan başqa bir formaya keçməsi nəticəsində meydana gəlirlər. Məsələn, ədəbi əsərlər tez-tez ekranlaşdırılır, seriallar bəzən bədii filmlərə çevrilir, filmlər isə bunun əksinə olaraq serial şəklində davam etdirilir. Bəzi kitablar məşhur filmlərin və televiziya şoularının süjetləri əsasında yazılmışdır (məsələn, «Ulduz yolu», «Doktor Kim», «Ulduz müharibələri», «Babilon-5» və s.). Bundan əlavə, franşiza obyektləri pərəstişkarlar üçün istənilən əşya ola bilər: geyim və aksesuarlar, oyuncaqlar, interyer əşyaları, bəzək əşyaları, yazı ləvazimatları və s.