Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinMaykl Porter (ing. Michael Porter; 23 may 1947, Ann-Arbor, Miçiqan[1]) — amerikalı iqtisadçı, professor və biznes nəzəriyyəçisidir. O, əsasən Strateji idarəetmə və iqtisadiyyat sahəsində apardığı tədqiqatlarla tanınır. Porter Harvard Biznes Məktəbinin professorudur və dünya miqyasında rəqabət strategiyası nəzəriyyələrinin aparıcı müəlliflərindən biridir. Onun ən məşhur əsərlərinə "Competitive Strategy" (1980), "Competitive Advantage" (1985) və "The Competitive Advantage of Nations" (1990) kitabları daxildir.[2]
| Maykl Porter | |
|---|---|
| ing. Michael Porter | |
 | |
| Doğum tarixi | 23 may 1947 (78 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | iqtisadçı, mühəndis-mexanik, hərbi uçuş mühəndisi[d], universitet müəllimi[d] |
| Mükafatları |
 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Porter biznes sahəsində "beş qüvvə modeli" (ing. Porter's Five Forces) ilə tanınır.[3] Bu model sənaye rəqabətini formalaşdıran beş əsas amili — rəqiblər arasındakı rəqabət, yeni iştirakçıların təhdidi, əvəzləyici məhsulların təhdidi, təchizatçıların gücü və alıcıların gücü — izah edir. Bu yanaşma şirkətlərin bazarda mövqelərini qiymətləndirməsi və strategiyalarını qurması üçün mühüm nəzəri çərçivə sayılır.[4]
Maykl Porter həm də rəqabət üstünlüyü (ing. competitive advantage) anlayışının əsas müəlliflərindəndir. O göstərirdi ki, şirkətlər yalnız xərclərin azaldılması və ya diferensiasiya yolu ilə uzunmüddətli üstünlük qazana bilərlər. Bundan əlavə, onun "rəqabət strategiyaları" yanaşması biznesin qlobal səviyyədə inkişafına ciddi təsir göstərmişdir.[5]
Porter yalnız biznes nəzəriyyələri ilə deyil, həm də dövlət siyasəti və regional inkişaf məsələləri ilə maraqlanmışdır. "The Competitive Advantage of Nations" əsərində o, dövlətlərin iqtisadi rəqabətliliyini izah etmək üçün məşhur "almaz modeli"ni (ing. Porter Diamond Model) təqdim etmişdir.[6] Bu model ölkələrin sənaye və iqtisadiyyatdakı uğurlarının dörd əsas amildən asılı olduğunu göstərir: faktor şərtləri, tələb şərtləri, əlaqəli və dəstək verən sahələr, həmçinin şirkətlərin strukturu və daxili rəqabət.[7]
Maykl Porter 1947-ci il 23 may tarixində Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhərində anadan olmuşdur. Atası hərbi zabit, anası isə evdar qadın idi. Uşaqlıq illərindən iqtisadi məsələlərə və rəqabət ideyalarına maraq göstərmişdir. Porter əvvəlcə Prinston Universitetində mühəndislik ixtisası üzrə təhsil almışdır. 1969-cu ildə bakalavr dərəcəsini əldə etdikdən sonra Harvard Biznes Məktəbinə daxil olmuş və burada MBA dərəcəsi qazanmışdır.[8]
O, təhsilini davam etdirərək 1973-cü ildə Harvard Universitetində iqtisadiyyat üzrə doktorluq (PhD) dərəcəsini müdafiə etmişdir. Akademik karyerası ərzində Porter daha çox strateji menecment və biznes strategiyası mövzularına yönəlmişdir. 1970-ci illərin sonlarından etibarən o, Harvard Biznes Məktəbində professor kimi fəaliyyətə başlamışdır.[9]
Maykl Porter 1980-ci ildə nəşr etdirdiyi “Competitive Strategy” kitabı ilə beynəlxalq miqyasda tanınmağa başlamışdır. Onun elmi əsərləri rəqabət üstünlüyü, sənaye strukturları və beynəlxalq iqtisadiyyat mövzularına həsr olunmuşdur. Porter həmçinin müxtəlif hökumətlərə və beynəlxalq təşkilatlara məsləhətçilik etmişdir.[10]
1990-cı ildə nəşr etdiyi “The Competitive Advantage of Nations” əsəri ilə dövlətlərin rəqabət qabiliyyəti mövzusunda yeni bir nəzəriyyə təqdim etmişdir. Bu əsər "Porter almaz modeli" kimi tanınan yanaşmanın əsasını qoymuşdur. O, həmçinin səhiyyə sistemlərinin effektivliyi, sosial məsuliyyət və regional inkişaf sahəsində də geniş araşdırmalar aparmışdır.[11][12]
Porter hazırda Harvard Universitetində professor kimi fəaliyyətini davam etdirir və dünyanın ən nüfuzlu biznes nəzəriyyəçilərindən biri hesab olunur. Onun tədqiqatları həm nəzəri, həm də praktik baxımdan böyük təsirə malik olmuş və çoxsaylı ölkələrdə iqtisadi siyasətlərin formalaşmasına yön vermişdir.[13]
- Understanding Michael Porter: The Essential Guide to Competition and Strategy. Magretta, Joan. Boston: Harvard Business School Publishing, 2012.[14]
- The Lords of Strategy: The Secret Intellectual History of the New Corporate World. Kiechel, Walter III. Harvard Business School Publishing, Boston, 2010.[15]
- The Porter Hypothesis After 20 Years: How Can Environmental Regulation Enhance Innovation and Competitiveness? Stefan Ambec, Mark A. Cohen, Stewart Elgie, and Paul Lanoie. Resources for the Future Discussion Paper, Washington DC, 2011.
- Well-Designed Environmental Regulations will Strengthen Companies' Competitiveness: Reviewing the Porter Hypothesis. Mitsuhashi Tadahiro (ed.) Japan, 2008.
- From Adam Smith to Michael Porter: Evolution of Competitiveness Theory. Cho, Dong-Sung Cho and Hwy-Chang Moon. Asia-Pacific Business Series, Korea, 2000.[16]
- “Retrospective: Michael Porter's Competitive Strategy.” Academy of Management Executive, May 2002, Vol. 16, No. 2
- Perspectives on Strategy: Contributions of Michael E. Porter, F.A.J. van den Bosch and A.P. de Man (eds.), Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, The Netherlands, 1997.
- O Projecto Porter: A aplicação a Portugal 1993/94. Lisbon, Portugal: Ministério da Indústria e Energia, May 1995.
- Sölvell, Ö. (2015), "The Competitive Advantage of Nations 25 years – opening up new perspectives on competitiveness". Competitiveness Review, Vol. 25 No. 5, pp. 471–481. https://doi.org/10.1108/CR-07-2015-0068.
- The Politics Industry: How Political Innovation Can Break Partisan Gridlock and Save Our Democracy, Katherine M. Gehl, Michael E. Porter, Harvard Business Review Press, 2020,
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119440547 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- ↑ Hutt, Rosamund. "Who is the most influential business thinker?". World Economic Forum (ingilis). 13 noyabr 2015. İstifadə tarixi: 1 dekabr 2024.
- ↑ Porter, Michael. "The Five Competitive Forces That Shape Strategy". Harvard Business Review. 1 yanvar 2008.
- ↑ "Michael E. Porter - Faculty & Research - Harvard Business School". www.hbs.edu (ingilis). İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2022.
- ↑ Aktouf, Omar. "The False Expectations of Michael Porter's Strategic Management Framework". Gestão & Planejamento – G&P. 1 (11). 24 yanvar 2008. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019 – revistas.unifacs.br vasitəsilə.
- ↑ Porter, Michael E. "The Competitive Advantage of Nations". Harvard Business Review. 1 mart 1990. ISSN 0017-8012. İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2022.
- ↑ Denning, Stephanie. "The Collapse Of Strategy And Its Implications". Forbes (ingilis). İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2022.
- ↑ Kiechel, Walter. The Lords of Strategy. Harvard Business Press. 2010. ISBN 978-1-59139-782-3.
- ↑ Warsia, Noor Fathima. "The Essence Of Strategy Is Making Choices: Michael E Porter". BW Businessworld (ingilis). İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2022.
- ↑ Ascend, H. B. R. "The job of a leader is just to keep learning, says Harvard's Michael Porter". mint (ingilis). 21 sentyabr 2017. İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2022.
- ↑ Schawbel, Dan. "Michael E. Porter on Why Companies Must Address Social Issues". Forbes (ingilis). İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2022.
- ↑ Weinreb, James Epstein-Reeves and Ellen. "Michael Porter: coining vital business strategies for sustainability". the Guardian (ingilis). 25 sentyabr 2013. İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2022.
- ↑ Denning, Stephanie. "The Collapse Of Strategy And Its Implications". Forbes (ingilis). İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2022.
- ↑ Magretta, Joan. Understanding Michael Porter: The Essential Guide to Competition and Strategy. Harvard Business Review Press. 2011. ISBN 978-1422160596.
- ↑ Kiechel, Walter. The Lords of Strategy: The Secret Intellectual History of the New Corporate World. Harvard Business Review Press. 2010. ISBN 978-1591397823.
- ↑ Cho, Dong-Sung. From Adam Smith to Michael Porter: Evolution of Competitiveness Theory. World Scientific Publishing Company. 2013. ISBN 978-9814407540.
- Cho, Dong-Sung. From Adam Smith to Michael Porter: Evolution of Competitiveness Theory. World Scientific Publishing Company. 2013. ISBN 978-9814407540.
- Michael Porter currently leads the Institute for Strategy and Competitiveness at Harvard Business School – Accessed October 15, 2012
- Porter proposals for reforming the delivery of health care – Accessed October 15, 2012
- Biography at Harvard Business School Faculty Pages – Accessed October 15, 2012
- Porter Prize
- C-SPAN-da göstərilənlər