Mattia Əhməd Minqussinin qətli

Mattia Əhməd Minqussi 23 aprel 2010-cu ildə İstanbulda anadan olmuşdur. Onun atası Fransanın İstanbuldakı konsulluğunda işləyən və əslən Mizano-Adriatikodan olan İtaliya aşpazı Andreya Minqussi, anası isə violonçel ifaçısı Yasəmin Axıncılar Minqussi idi.^[3][4][5]

24 yanvar 2025-ci ildə Mattia Kadıköydəki səs-küylü bazarda hücuma məruz qalmışdır. O, nhndan sonra reanimasiya şöbəsinə yerləşdirilmişdir. KİV-in məlumatına görə, hadisə iki mərhələdə baş tutmuşdur:

• Bıçaqlama: Minqussi 15 yaşlı B. B. tərəfindən 5 bıçaq zərbəsi almışdır;
• Əlavə hücum: Bıçaq yaralarından yerə yıxıldıqdan sonra Mattia 16 yaşlı U. B. tərəfindən təpiklə döyülmüşdür.

Mattianın hücumdan bir gün sonra beyin ölümü yaşadığı elan olunmuşdur. O, 9 fevralda vəfat etmişdir. Hücum videoya çəkilmişdir. Bu, media orqanlarında və sosial şəbəkələrdə yayılmış, nəticədə hadisə ilə bağlı ictimai reaksiya güclənmişdir.^[6]

Hadisədən sonra şübhəlilər 15 yaşlı B. B. və 16 yaşlı U. B. saxlanılaraq həbsxanaya göndərilmişdir. Media orqanına danışan Mattianın valideynləri günahkarların maksimum cəzalandırılmasını tələb etmişdilər. Zərərçəkənin anası Yasəmin Minqussi "Qatil qatildir" deyərək ağır cəza gözlədiyini vurğulamışdır.^[7]

Hadisədən sonra Türkiyə mətbuatında potensial cəzanın necə ola biləcəyi ilə bağlı çoxlu müzakirələr aparılmışdır. Şübhəlilərin 18 yaşdan kiçik olması onların potensial cəzalarının ağırlığına təsir edir. Vəkil Sərxan Günel bir xəbər agentliyinə açıqlamışdır ki, 18 yaşından kiçik olan hər kəs Türkiyə qanunvericiliyinə görə, uşaq sayılır və o, təqsirləndirilən şəxslərin cəzalarının qanun çərçivəsində istisnasız olaraq azalmasını tələb edir. Onun sözlərinə görə, hakimlər bu məsələ ixtiyarsız qalmışdır. Əlavə olaraq, o, bildirmişdir ki, yetkinlik yaşına çatmayan hər hansı bir şəxsin yaşı 15–18 arasındadırsa, ona verilən ömürlük həbs cəzası 12 ildən 15 ilə qədər olan müddətə azaldılır.^[8]

2025-ci ilin fevral ayının sonlarında DEM Partiyasının İstanbul millət vəkili Çiçək Otlu Türkiyə Böyük Millət Məclisinə parlament sorğusu təqdim etmişdir. Otlu həm cinayətə sürüklənən uşaqların, həm də qurbanların üzləşdiyi problemlərin hərtərəfli araşdırılmasına çağırmış, nəticədə effektiv həll yollarının zəruriliyinə vurğu etmişdir. Otlu sorğusunda təqdim etdiyi əsaslandırmada Türkiyədə azyaşlılar tərəfindən törədilən cinayətlərin çoxluğuna diqqət çəkmiş və Minqussinin qətlini bu istiqamətdə açıq şəkildə qeyd etmişdir.^[9][10] Elə həmin ay Türkiyə Böyük Millət Məclisində çıxış edən Səadət Partiyasının sədr müavini Mustafa Qaya Minqussi üçün ədalət çağırışı etmişdir. Qaya başsağlığı vermək üçün Minqussinin ailəsini ziyarət etmişdir. O, ailənin bu cür cinayətləri törədənlərin qanun çərçivəsində yetkinlik yaşına çatmayan kimi davranılmaması və şübhəlilərin mümkün olan ən ağır cəzanı alması üçün qanuna dəyişiklik edilməsi tələbini çatdırdığını bildirmişdir. Bu hadisənin ictimaiyyətin yaddaşında saxlanmasının vacibliyini vurğulayan Qaya gələcəkdə oxşar hadisələrin qarşısının alınması üçün güclü çəkindirici tədbirlərin görülməsinin vacibliyini də vurğulamışdır.^[11]

2025-ci ilin mart ayında konsertlərindən birində "Duman" adlı Türkiyə musiqi qrupunun baş vokalisti Kaan Tangöze Mattianın əvvəlki konsertlərindən birinə qatıldığını bildirərək vəfatından kədərləndiyini qeyd etmişdir. Tangözenin elanı qrupun sosial media hesablarında "Sənə bir şey demək istəyirəm" ifadəsi ilə birlikdə "Mattia Əhməd Minqussi ədalət" heşteqi ilə yayımlanmışdır.^[12][13]

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan 3 apreldə İstanbulda qətlə yetirilən Mattia Əhməd Minqussinin ailəsi ilə görüşmüşdür. Görüşdə Ədliyyə Naziri də iştirak etmiş və hadisədən sonra hüquqi proses ətraflı müzakirə olunmuşdur. Prezident Ərdoğan Minqussi üçün rəhmət diləmiş və ailəsinə səbir arzulamışdır. Ərdoğan ədalət prosesinin yaxından izlənəcəyini bildirmiş, oxşar hadisələrin qarşısını almaq üçün səylərin qətiyyətlə davam etdiriləcəyini vurğulamışdır.^[14]

• Yuvenal cinayətkarlıq