Mahmud Cəlaləddin Paşa (türk. Mahmud Celaleddin Paşa; 1839[1], İstanbul – 18 yanvar 1899[2], İstanbul) — Osmanlı dövlət xadimi və klassik türk musiqisi bəstəkarı. O, Krit və Bursa valisi, maliyyə, ticarət və ictimai işlər naziri vəzifələrində çalışıb.[3]
| Mahmud Cəlaləddin Paşa | |
|---|---|
| türk. Mahmud Celaleddin Paşa | |
 | |
Maliyyə naziri | |
| 1887 – 1888 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1839[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 18 yanvar 1899[2] |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı |
 Osmanlı imperiyası |
| Fəaliyyəti | dövlət qulluqçusu, siyasətçi, hərbi qulluqçu |
| Uşaqları |
Salih Münir Paşa Şəmsəddin Ziya bəy |
Mahmud Cəlaləddin 1839-cu ildə İstanbulun Vəfa səmtində anadan olub. Qazəsgər Ziya bəyin nəvəsi və İstanbul xəzinədarı Mehmed Əziz bəyin oğludur.[4]
Rüşdiyyə və Darülmaarif təhsili ilə yanaşı Mahmud Cəlaləddin, xüsusi müəllimlərdən ərəb və fransız dili dərsləri də almışdır. O, ictimai işlərlə məşğul olmağa 17 yaşında Bab-i Əlidə katib köməkçisi olaraq başlamışdır. Səlis və dəqiq işinə, səliqəli yazısına görə əsas heyətə təyin olunmuş və qısa müddətdə baş katib vəzifəsinə yüksəlmişdi.[4]
1867-ci ildə Mehmed Əmin Əli Paşa ilə birlikdə Kritə göndərildi. Mehmed Əmin Əli Paşanın qeyri-müsəlman və müsəlman əhalinin imtiyazlarını tarazlaşdırmaqda mahir diplomatiyası 1866-cı ildə Kritdə başlayan üsyanın yatırılmasına böyük təsir göstərsə də,[5] Mahmud Cəlaləddin Paşanın çalışqanlığı və səlis iş bacarığı bütün diqqətləri onun üzərinə çəkdi və tezliklə möhürdarlıq vəzifəsinə təyin edildi.[4] O, 1887-ci ildə Maliyyə naziri oldu. 1889-cu ildə Krit qubernatoru təyin edildi. 1891-ci ildə Ticarət və İctimai İşlər naziri vəzifəsində çalışmışdır. 1897-ci ildə Xəlil Rüfat Paşa hökumətində yenidən İctimai İşlər naziri vəzifəsinə təyin edildi və 1899-cu ildə vəfat edənə qədər bu vəzifəni icra etdi.
Mahmud Cəlaləddin Paşa siyasi fəaliyyəti ilə yanaşı, Osmanlı musiqisinə də böyük töhfələr verib. Onun 25-ə yaxın mahnısı günümüzə qədər gəlib çatmışdır. Musiqidə o dövrün sənətçiləri Tanburi Cəmil bəy, kamançaçı Vasilaki və Lemi Atlı ilə çalışmışdır. O, həmçinin, səsinin gözəlliyi ilə də tanınırdı.
- ↑ 1 2 Mahmud Celâleddin Paşa // Faceted Application of Subject Terminology.
- ↑ 1 2 Biyografya (türk.). 2016.
- ↑ "Mahmud Celaleddin Paşa". 15 Eylül 2010 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ 1 2 3 Tâhir Aydoğdu, turkmusiki.com Arxivləşdirilib 2016-10-20 at the Wayback Machine
- ↑ Hayrettin Pınar, ‘’Diplomasi ile Siyasetin Birlikteliği : Girit İsyanı ve Âlî Paşa’’ Arxivləşdirilib 2016-03-14 at the Wayback Machine Sh.: 1