Macarıstan Milli Məclisi (mac. Országgyűlés) — Macarıstanın birpalatalı nümayəndəsi və qanunvericilik orqanı (parlament).[1]
| Macarıstan Milli Məclisi | |
|---|---|
| mac. Országgyűlés | |
| IV çağırış | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Növü | birpalatalı parlament |
| Təsis tarixi | 1848 |
| İdarə heyəti | |
| Sədr |
Laslo Köver, Fides 6 avqust 2010-ci il tarixindən |
| Quruluşu | |
| Üzvlərin sayı | 199 |
.svg) |
|
| Siyasi partiyalar |
Hökumət (135) Dəstəkləyən (1) Müxalifət (63)
|
| Məclis zalı | |
 |
|
| Sayt | |
| www.parlament.hu | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Birpalatalı orqan 4 il müddətinə seçilmiş 199 deputatdan (1990-cı ildən 2014-cü ilədək — 386 deputatdan) ibarətdir. Üzvlərin seçilməsi, tək mandatlı və çox mandativ seçki dairələrində seçkilər daxil olmaqla[2], qarışıq seçki sisteminə əsaslanır. Siyasi partiyalar və ya birliklər məclisə getmək üçün səslərin ümumi sayının 5%-ni keçməlidirlər, lakin bu birmərəfli seçki dairələrində özünü göstərən namizədlərə tətbiq edilmir. Milli Məclisdə 25 daimi komitə var.[3] Macarıstan Konstitusiya Məhkəməsi qanuna qarşı konstitusiyaya zidd olduğunu əsas gətirib etiraz etmək hüququna malikdir. Bu görüş 1902-ci ildən Budapeştdə Macarıstan parlamentinin binasında toplanıb.[4]
"Dövlət Assambleyası"[5] (mac. Országgyűlés) orta əsr Macarıstanın 1290-cı illərdən bəri qanunvericilik qurumudur. Qanunvericilik orqanının adı əvvəlcə Orta əsrlərdə "Parlamentum" adlanırdı.[6] Müntəzəm olaraq 1527-ci ildən 1918-ci ilədək, 1946-cı ilədək isə mütəmadi olaraq keçirilmişdir.[7]
Macarıstan parlamentinin demokratik təbiəti 1989-cu ildə Demir Çarının düşməsi və kommunist rejimin düşməsi ilə bərpa edilmişdir. Bu gün hələ də "Orsaqdüleş" adlanır (sözün əslində "dövlət məclisi"), kral dövrlərində olduğu kimi, ancaq azərbaycan dilində "Milli Məclis" deyilir — onu tarixi ("Seym" adlandırılır).[8][9]
Siyasi partiya Partiyasız Azad demokratlar ittifaqı Macarıstan demokratik forumu Macarıstan sosialist partiyası Fides — Macar vətəndaş birliyi
| № | Şəkil | Adı (yaşam illəri) |
Səlahiyyət müddəti | Siyasi partiya | Milli Məclis (Seçkilər) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| — | 
|
Fodor İştvan (1945–) и.о. |
23 oktyabr 1989 | 2 may 1990 | Partiyasız | — |
| 19 | Arpad Qönts (1922–2015) |
2 may 1990 | 3 avqust 1990 | Azad demokratlar ittifaqı | 1 (1990) | |
| 20 |
|
Dyörd Sabad (1924–2015) |
3 avqust 1990 | 27 iyun 1994 | Macarıstan demokratik forumu | |
| 21 | 
|
Zoltan Qal (1940–) |
28 iyun 1994 | 17 iyun 1998 | Macarıstan sosialist partiyası | 2 (1994) |
| 22 | 
|
Yanoş Ader (1959–) |
18 iyun 1998 | 14 may 2002 | Fides | 3 (1998) |
| 23 | 
|
Katalin Sili (1956–) |
15 may 2002 | 15 may 2006 | Macarıstan sosialist partiyası | 4 (2002) |
| 16 may 2006 | 14 sentyabr 2009 | 5 (2006) | ||||
| 24 | 
|
Bela Katona (1944–) |
15 sentyabr 2009 | 13 may 2010 | Macarıstan sosialist partiyası | |
| 25 | 
|
Pal Şmitt (1942–) |
14 may 2010 | 5 avqust 2010 | Fides | 6 (2010) |
| 26 | 
|
Laslo Köver (1959–) |
6 avqust 2010 | 5 may 2014 | Fides | |
| 6 may 2014 | cari | 7 (2014) | ||||
| 1990–1994: |
| |||||||||||||
| 1994–1998: |
| |||||||||||||
| 1998–2002: |
| |||||||||||||
| 2002–2006: |
| |||||||||||||
| 2006–2010: |
| |||||||||||||
| 2010–2014: |
| |||||||||||||
| 2014–2018: |
| |||||||||||||
| 2018–i.z.: |
| |||||||||||||
| ||||||||||||||
- ↑ András Gergely, Gábor Máthé: The Hungarian state: thousand years in Europe (published in 2000)
- ↑ Elemér Hantos: The Magna Carta Of The English And Of The Hungarian Constitution (1904)
- ↑ Katerina Zacharia, Hellenisms: culture, identity, and ethnicity from antiquity to modernity, Ashgate Publishing, Ltd., 2008, p. 237 ISBN 978-0-7546-6525-0
- ↑ Cecil Marcus Knatchbull-Hugessen Brabourne (4th Baron): The political evolution of the Hungarian nation: (Volume I. in 1908)
- ↑ András Gergely, Gábor Máthé: The Hungarian state: thousand years in Europe (published in 2000)
- ↑ "Transylvania – The Roots of Ethnic Conflict". Hungarianhistory.com. İstifadə tarixi: 2018-04-15.
- ↑ 1608. évi (k. u.) I. törvénycikk * elősorolása annak, hogy „karoknak” és „rendeknek” kiket kell nevezni és hogy a közönséges országgyüléseken kiknek legyen helye és szavazata[Article I of the Act of 1608 (k. u.) * listing who should be called "faculties" and "orders" and who should have a seat and vote in ordinary national assemblies].https://net.jogtar.hu/ezer-ev-torveny?docid=60800201.TV&searchUrl=/ezer-ev-torvenyei%3Fpagenum%3D16
- ↑ John M. Merriman, J. M. Winter, Europe 1789 to 1914: encyclopedia of the age of industry and empire, Charles Scribner's Sons, 2006, p. 140, ISBN 978-0-684-31359-7
- ↑ Tadayuki Hayashi, Hiroshi Fukuda, Regions in Central and Eastern Europe: past and present, Slavic Research Center, Hokkaido University, 2007, p. 158, ISBN 978-4-938637-43-9
- Rəsmi saytı
- (ing.) Official website