Məsum bəy Qayıbov və ya Nikolay Dmitrieviç Qayibov (19 aprel 1864, Şuşa – 20 oktyabr 1915, Tiflis) — məşhur Qayıbovlar nəslinə mənsub olan hərbçi. Çar ordusunda xidmət etmiş və general-mayor rütbəsinə qədər yüksəlmişdir.[1]
| Məsum bəy Qayıbov | |
|---|---|
| Məsum bəy Mirzə Məhəmmədqulu bəy oğlu Qayıbov | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 19 aprel 1864 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 20 oktyabr 1915 (51 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Rusiya imperiyası |
| Rütbəsi | general-mayor |
| Təltifləri |
   |
Məsum bəy Mirzə Məhəmmədqulu bəy oğlu Qayıbov 1864-cü ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini atasından almışdı. Bakı real məktəbini bitirəndən sonra orduda xidmət eetməyə başlamışdı. 1 sentyabr 1881-ci ildə siravı kadet kimi orduda xidmət etməyə başlayan Məsum bəyin ilk xidmət bölüyü II Konstantinovski Hərbi Məktəbi olmuşdur. 12 avqust 1883-cü ildə podporuçik rütbəsi ilə bu məktəbi bitirmiş və XIV Gürcüstan Qrenadir Alayında xidmət etməyə başlamışdır. 12 avqust 1887-ci ildən 28 aprel 1893-cü ilə qədər Leytenant rütbəsi ilə Mirzə Məsum bəy Qayıbov Qafqaz Hərbi Dairəsində xidmət etmişdir. 28 aprel 1893-cü ildən 19 may 1899-cu ilə qədər o, bölgə qərərgahında xidmət etmiş, 4 iyun 1895-ci ildə ştabs kapitan rütbəsinə yüksəlmişdir.[2][1]
19 may 1899-cu ildə o, bölgə qərərgah komandanı adyunatının köməkçisi təyin edilmiş, 6 dekabr 1899-cu ildə kapitan rütbəsinə yüksəldilmişdir. 4 dekabr 1903-cü ildə isə, bölgə qərərgah komandanının əsas adyutantı təyin edilmiş, 26 fevral 1904-cü ildə polkovnik-leytenant rütbəsinə yüksəldildikdən sonra Qafqaz Hərbi Dairəsinə ali adyutant vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1907-ci ilin 6 dekabrında polkovnik rütbəsinə yüksəlmişdir.[3][4]
13 mart 1909-cu ildə polkovnik Qayıbov Terek bölgəsindəki Kazakların komandanının köməkçisi vəzifəsinə göndərilmiş, 6 dekabr 1913-cü ildə general-mayor vəzifəsinə yüksəlmişdir. Bu ali rütbəyə layiq görülməsinin səbəbi xidmətdə fərqlənmə olmuşdur.[5]
15 avqust 1915-ci ildə xəstəliyə görə xidmətdən ayrılmış, elə həmin ildə yaşadığı Tiflis şəhərində vəfa etmişdir.[1]
Məsum bəy İrina xanımla ailə qurmuş və Pravoslavlığı qəbul etmişdi. Bundan sonra adını dəyişdirərək Nikolay Dmitrieviç Qayibov etmişdi. Boris bəy, Mixail (Mahmud adını qəbul edib) bəy adlı oğlanları vardı.[1]
— II dərəcəli "Müqəddəs Stanislav" ordeni (1906)
— II dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni (1911)
— III dərəcəli "Müqəddəs Vladimir" ordeni (1914)
- ↑ 1 2 3 4 Çingizoğlu, 2005
- ↑ Кавказский календарь на 1893 год. — Тифлис, 1892, s. 309
- ↑ Список полковникам по старшинству. Часть I, II и III. Составлен по 1-е марта 1911 г. — Санкт-Петербург, 1911. s. 725
- ↑ Çingizoğlu, 2005. səh. 27
- ↑ Список генералам по старшинству. Составлен по 15-е Апреля 1914 года. — Пг., 1914, s. 912
- Ənvər Çingizoğlu. Məhəmmədxan ağanın törəmələri (Qayıbovlar). Bakı: Soy. 2005.