Məhsəti Gəncəvi (12 may 1089, Gəncə[2] – təq. 1181[1], Gəncə) — XII əsrdə yaşamış, farsdilli ədəbiyyatın ən görkəmli qadın nümayəndələrindən biri, sufi əxi təriqətinin üzvü.
| Məhsəti Gəncəvi | |
|---|---|
| | |
| Doğum tarixi | 12 may 1089 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | təq. 1181[1] (91–92 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | şair, müəllimə, yazıçı |
| Əsərlərinin dili | fars dili |
Məhsəti təxəllüsünün mənşəyi barədə bir neçə rəvayət vardır. Bunlardan birində deyilir ki, guya Sultan Səncərlə söhbətlərindən birində Mənicə öz mühitində hamıdan kiçik və görünməz olduğunu söyləyir. Sultan isə onunla razılaşmayıb deyir ki,"to, meh-həsti" (yəni, "sən hamıdan böyüksən"). Və guya "meh-həsti"-"məhsəti"yə çevrilib, onun təxəllüsü olur. Abbasqulu ağa Bakıxanovun "Gülistani-İrəm" əsərinin "Nəticə" adlanan hissəsində irəli sürülmüş fərziyyəyə görə, "Məhsəti" "mah" və "səti" olmaqla iki sözdən ibərətdir və "böyük xanım" anlamına gəlir.[3] 2013-cü ildə UNESCO-nun Baş Konfransının 36-cı sessiyasında Məhsəti Gəncəvinin 900 illik yubileyinin dünya səviyyəsində qeyd edilməsi haqqında qərar qəbul edilib.[4][5]
- ↑ 1 2 Swartz A. Mahsatī Dabīr // Open Library (ing.). 2007.
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #142467340 // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
- ↑ Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Ə. N. Mikayılova.Onomastik vahidlərin üslubi imkanları Arxivləşdirilib 2010-11-19 at the Wayback Machine
- ↑ "PROPOSALS FOR THE CELEBRATIONS OF ANNIVERSARIES WITH WHICH UNESCO COULD BE ASSOCIATED IN 2012–2013, AND APPEALS BY MEMBER STATES CONCERNING THEIR PROPOSALS". 14 noyabr 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 aprel 2013.
- ↑ "Seyid Yəhya Bakuviyə həsr edilmiş tədbir keçirib". 3 avqust 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 aprel 2013.
- Məhsəti Gəncəvi. Rübailər. Bakı: "Lider" nəşriyyat, 2004.
- Azərbaycan tarixində iz qoyan qadınlar — SİYAHI Arxivləşdirilib 2016-03-11 at the Wayback Machine