Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinBu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Məcəlis — kənd, Dağıstanın Qaytaq rayonunun mərkəzi.
| Məcəlis | |
|---|---|
| Мажалис Мажалис | |
| 42°07′18″ şm. e. 47°50′00″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1581 |
| Sahəsi |
|
| Mərkəzin hündürlüyü | 408 m |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 368590 |
.svg)  Məcəlis | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mahaçqaladan 128 km cənubda, dağətəyi Dağıstanda, 414 m yüksəklikdə, Ulluçayın sahilində, Məmmədqala dəmiryolu stansiyasından 26 km qərbə yerləşir.
Məcəlis yaşayış məntəqəsi 1581-ci ildə yaranmışdır.
Bir versiyaya görə, kəndi usmi Sultanəhməd təsis etmişdir və 1588-ci ildən Məcəlis Qaytaq usmiliyinin mərkəzi olmuşdur. Lakin Məcəlis qəbiristanlığında XIV–XV əsrlərə aid abidələrin (qəbirlər və.s.) tapılması, bu yerlərdə insanların yaşadığını sübut edən abidələr aşkarlanmışdır. Həsən Əlqədari əsərində deyilir ki, "indiki Məcalis kəndinin yerləşdiyi məkan boş idi. Yalnız ətraf kəndlərin sakinləri məşvərətlər zamanı burada yığışar, şura iclasları keçirər, sonra isə evlərinə dağılışardılar. Həmin usmi orada kənd salınmasını və ona Məcalis adının verilməsini əmr etdi".[3]
1866-cı ildə Məcəlis dairə mərkəzi olaraq Qaytaq-Tabasaran dairəsi üsyanının episentrində yerləşmişdir.
Professor Rəsul Məhəmmədovun gətirdiyi Məcəlis rəvayətlərinə görə, kəndin əsasını Kalknidən olan üç qardaş qoymuş, üç ən qədim nəsil onlardan törəmişdir. Qısa müddət sonra onların yanında Kişadan, daha sonra Qayakənd, Əhmədkənd və Başlıkənddən gələnlər məskunlaşmışdır. Hər qrup ayrı-ayrılıqda yerləşirdi, lakin qonşuluq ümumi ehtiyacları müzakirə etmək tələbatına gətirib çıxarırdı. Tez-tez keçirilən məşvərətlər ümumi adı – Məcəlis (ərəbcə "iclas yeri, məşvərət") müəyyən etdi.[4]
1869-cu il məlumatlarına əsasən, Məcəlisdə əsas danışıq dili qumuqca idi. 1888-ci il Dağıstan vilayətinin yaşayış məntəqələri siyahısında Məcəlisin milliyyət sütununda qeyd olunan, əksəriyyəti təşkil edən "tatarlar" (qumuqlar), kəndin tarixi sakinləri arasında mühüm bir elementdir. 1920-ci ildə kəndin əhalisinin 90%-ni qumuqlar təşkil edirdi.
1917-ci il inqilabına qədər Məcəlisdə Tubən-Aul kvartalını təşkil edən bir dağ yəhudi icması da yaşayırdı.
1940-cı illərdə və 1968-ci ildə kəndə qonşu Abdaşka və Darşa kəndlərindən olan darginlərin köçürülmüşdür.
2021-cu il siyahıyaalınmasına görə kənddə 6659 nəfər yaşayırdı, onlardan 80%-i dargilər, 17%-i isə qumuqlar.
- ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
- ↑ "1.5. Численность населения городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов Республики Дагестан: Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (на 1 октября 2021 года)". İstifadə tarixi: 25 iyun 2024..
- ↑ Əlqədari, 1929. səh. 42
- ↑ Магомедов, Расул Магомедович. Даргинцы в дагестанском историческом процессе (PDF) (rus) (1-ci cild). Махачкала: Дагестанское книжное издательство. 1999.
- Əlqədari, Mirzə Həsən. Асари Дагестан (Исторические сведения о Дагестане) (rus). Mahaçqala: Дагестанского Научно-Исследовательского Института. 1929. 184.