Müzakirə:Yaxşı, pis, zalım

Filmin adının "Yaxsi, pis, murdar" və ya "Yaxşı, pis, çirkin" kimi dəyişdirilməsini təklif edirəm. Çünki italyanca "il brutto" və ingiliscə "the ugly" sözləri "hirsli" yox "murdar, çirkin, eybəcər" kimi tərcümə olunur. Bu "hirsli" sözü kimin ağlına gəlib? Və nədənsə məqalənin içində Tuko personajı üçün "hirsli" yox "çirkin" qeyd olunub(?). Ancaq hətta rus dilindən (злой) tərcümə edilsə belə yenə "hirsli" yox "qəddar" olmalıdır. Belə görünür ki, tərcüməçi heç filmə baxmayıb. Çünki, Tuko hirsli yox doğurdan da əsl zalım, murdar adamdır. Rejissor yəqin ki, bunu nəzərdə tutub.

Ümumiyyətlə XXI əsrdə hələ də xarici sözlərin azərbaycan dilinə tərcümə edəndə birbaşa orijinal dildən yox həmin sözün ruscaya tərcüməsindən istifadə etmək cahilliyin hələ də canımızdan çıxmadığının göstəricisidir.

Müraciət və təklifimə cavab verən olmadığından, narazı olan yoxdursa mən filmin adını və mətndəki yanlışlıqları edib düzəldirəm. — NR SHENER (müzakirə) 19:44, 2 may 2021 (UTC)Cavabla

Burada Murdar (the Ugly, il brutto) adı daha çox uyğun gəlir. Çünki muəlliflər personaja ad verəndə onun xarici görünüşünü yox, daxili aləmini, xarakterini nəzərdə tutublar.

NR SHENER (müzakirə) 10:41, 26 sentyabr 2022 (UTC)Cavabla

NR SHENER, film adlarını və tarixi şəxsiyyətlərin adlarını öz istəyinizə, dil biliklərinizə əsaslanıb dəyişdirməyin. Çünki bu məsələlərdə oturuşmuş qaydalar var. Sizin bir cür tərcümə etdiyiniz şeyin adı bütün yazılı mənbələrdə, sahəvi ensiklopediyalarda və s. nəşrlərdə başqa cür yazılmış ola bilər. Sizin bu məqalənin adını dəyişdirdiyinizi İngiltərə krallarının adını "Georq" əvəzinə "Corc" olaraq dəyişdirməyinizdən yola çıxaraq tapmışam. Azərbaycan dilində nəşr olunmuş İngiltərə tarixindən bəhs edən elmi ədəbiyyatda "VI Corc" yazılışına rast gəlməmisinizsə, onda sadəcə belə bəyənirsiniz deyə məqalənin adını dəyişdirmək olmaz.--Wertuose (müzakirə) 11:21, 22 noyabr 2022 (UTC)Cavabla

WertuoseMənə elə gəlir ki, siz nəyisə səhv salırsınız, hörmətli kolleqa. Mən əksinə həmişə xarici xüsusi adların orijinallığının qorunmasının tərəfdari olmuşam. Müzakirə bölməsində də yazmışam ki, bu, anlaşılmazlıqlara gətirib çıxarır. Misal kimi də Coca Cola, Rolex, Bosch və s. misallar gətirmişəm. Kral adları da eyni cür. Bizdə hər bir məlumat, yazılar orijinaldan yox, rus dilindən tərcümə edildiyindən məs, elə həmin ingilis kralları George və ya fransız kralları Luis orijilan dillərdə oxunduğu kimi Corc və Lui yox, məhz rus dilindən Qeorq və Lüdovik kimi tərcümə olunur. Mən əksinə bu adların elə orijinalda olduğu kimi yazılmasının tərəfdarıyam və təklif də etmişəm. təəssüf ki, təklifim keçmədiyindən onda heç olmasa transliterasiya ilə verilməsini təklif etmişəm. Cünki Azərbaycanda bu qəbul olunub hələ ki. Sözlərin illərdir hansısa cür (səhv) yazılması səbəb və bəhanə ola bilməz. Cünki hətta dövlətlər belə illər keçdikcə oz qanunlarını dəyişirlər. Azərbaycanda da indi bir çox sözlər müasir dövrə uyğun dəyişdirilib. Sizn məntiqinizlə isə buna yol verilməli deyildi. Çünki Sovet dövrünün heç bir elmi-texniki, akademik və ya dövri mətbuatda "helikopter" sözünə rast gəlməzsiniz, ancaq bu "vertolyot" sözünün məhz "helikopter" kimi yazılmasına mane olmadı. Bu günkü Vikipediya 10 il əvvəlki Vikipediya deyil. İnsanlar öz biliklərini, informasiyasını ən çox Vikipediya ile yoxlayır, korrektləşdirir. Vikipediya artıq Google axtarış sistemində ən çox səs toplayan tərcümə varianta üstünlük verən bir ensiklopediya deyil. Ancaq təəssüf ki, bu təkliflərim keçmir. Bu da problemdir.

O ki, qaldı konkret bu filmə, fikir versəniz mən burada çoxdandır ki, təklif vermişəm, ancaq bir ildən artıq buna reaksiya verən olmayıb. Siz də baxın neçə müddətdən sonra cavab yazmısınız. Bu filmin adının mən kefim istəyən kimi və ya özüm başa düşdüyüm kimi yox, bu filmin orijinal adının və bütün dünyada əksər olkələrdə hansı cür mənada işlədilməsinə əsaslanaraq təklif etmişəm. Çünki bizim özümüzə qalanda baxsaq hər yerdə bir cür verilib. "Xəzər" kanalında bir cür, başqa kanallarda başqa cür, saytlarda, məqalələrdə, burda başqa cür. Hər bir tərcüməçi özü bildiyi kimi tərcümə edib. Kinoların adlarının sovet vaxtı afişalarda yazılan variantın seşilməsi isə məncə absurddur, çünki Sovet artıq 30 ildir ki, yoxdur və ümumiyyətlə sovet vaxtı sözlərin çoxu rus sözləri ilə yazılırdı (məs. "yeni horizont") ki, bu da o vaxtın ruslaşma siyasətindən irəli gəlir. İndi bu siyasəti əsas götürülməsi təəccüb doğurur. Bu düzgün deyil. Və nəhayət, diqqətli olsaydınız fikir verərdiniz ki, bu məqalənin adının ilkin variantı "Yaxşı, Pis, Hirsli" idi. Mən məhz "Hirsli" sözünün yerində olmadığı üçün dəyişmişdim. Ozü də məqalənin içində Takonun adı "zalım" verilmişdir. Yəni məqalə müəllifi özü-özünə zidd getmişdir. Mən bunu düzəltmişdim. NR SHENER 18:39, 22 noyabr 2022 (UTC)Cavabla

Əsas olan yerli tərcümədir. Səhv olub-olmadığını müəyyənləşdirmək bizim işimiz deyil. Hər yerdə qatığa qara yazsalar, biz də burda qatığa qara yazacayıq. Vikipediya belə işləyir. Şiroi Akuma 03:29, 23 noyabr 2022 (UTC)Cavabla

Yerli tərcümə nə deməkdir? Yəni xarici tərcümə də olur? Bax elə iş də orasındadır ki, bəzi məntiq və prinsiplər sayəsində az.Viki bu gündədir. Tərcüməçilər bir yerdə Hirsli, bir yerdə Zalım, bir yerdə Qəddar, bir yerdə başqa cür yazıb. Tərcümə orijinal dildən yox, rus dilindən olub. Necə ki, sovet vaxtı bütün klassikləri oz dillərindən yox, rus dilindəki tərcümədən tərcümə edrdilər. Heç nə dəyişməyib. Sizin isə "qatığa qara deyəcəyik" sözünüzü ayrıca ayaq üstə alqışlamaq lazımdır. NR SHENER (müzakirə) 14:52, 23 noyabr 2022 (UTC)Cavabla

Kobudluq etməyinizə ehtiyac yoxdur. Həmkar qeyd edib ki, Vikipediya mənbələrə əsasən yazılır və mənbələr də səhv belə olsa, necə yazılıbsa, yazılırsa burada da o qaydada yazılmalıdır. Vikipediya mənbələrə əsasən yazılır. Gadir (müzakirə) 15:02, 23 noyabr 2022 (UTC)Cavabla

Mən tərəfdən heç bir kobudluq yoxdur. Əsla. Ancaq görürəm burda monopoliya hüququ var. Deyirsiniz ki, mənbə əsasında yazılır? Çox gözəl, onda mənbəyi göstərin. Və bir də mənə izah edin görək helikopter, Monteneqro sözləri hansı mənbələrə əsasən yazılıb? İstinad etdiyiniz SSRİ zamanının mənbələrində bu sözlərdən istifadə olunmayıb. ASE-dan mənə istinad gətirin. NR SHENER (müzakirə) 22:04, 23 noyabr 2022 (UTC)Cavabla

Belə başa düşürəm ki, vikipediyada məqalələrin adlandırılması zamanı hansı prinsiplərdən istifadə edirik, xəbəriniz yoxdur. Filmin adı o vaxt biz orijinaldan tərcümə edirik ki, bizim dildə yayımlanmamış olsun. Bizim dildə yayımlanmış adı varsa, o addan istifadə edirik. Şiroi Akuma 15:08, 23 noyabr 2022 (UTC)Cavabla

Mən də belə başa düşdüm ki, bu məqaləni oxumamısınız. Filmə də baxmamısınız. Ancaq oz fikrinizi bildirirsiniz. Onda mən sizin nəzərinizə çatdırım. Bu film azərbaycan dilində ancaq axır illərdə tərcümə olunub, yayımlanıb. Əvvəllər ancaq rus dilində verilib. Ozü də başqa başqa adlarla. Bu məqalənin adı ümumiyyətlə başqa idi - "Yaxşı, Pis, Hirsli". elə o "hirsli" sözünə görə də düzəliş etmək qərarına gəldim. İndi siz mənə Azərbaycan dilində yayımlanmış bu filmin adını, afişasını, mənbəyi göstərin. NR SHENER (müzakirə) 22:14, 23 noyabr 2022 (UTC)Cavabla