Müzakirə:Vinsent van Qoq

Adın düzgün transliterasiyası - Vinsent Vilyam van Qoxdur. 74.122.177.68 06:49, 15 May 2007 (UTC)

Hansı əsasa görə ? --A_M_D ^m-f 17:04, 15 May 2007 (UTC)

Holland dilində adın bu cürə tələffüz olduğuna görə. Həm də, ingilis dilində "g" ilə yazılan adlar niyə azərbaycanca "h" ilə yazılmalıdır? 74.122.177.68 08:16, 10 İyun 2007 (UTC)

Eger shexsin adi azerbaycandilli edebiyyatda hele mueyyen formada islenmirse onda mueyyen mentiq yuruderek ozumuz nece yazilacagini qerara ala bilerik. Indiki halda ise Van Hoq (ve ya Van Qox) adi birinci defe deyil ki, azerbaycan dilinde yazilir. Ona gore de bizim bu halda ozumuzden yazilis qurasdirmaga esasimiz yoxdur. Dile artiq nece yerlesibse hemin formani isletmeye mecburuq, hetta hemin forma hansisa mentiqe gore sehv olsa da. Onun ucun de xahis ederdim azerbaycandilli edebiyyata cixisi olanlardan biri bunu deqiqlesdirub bura yazsin, xususen de ASE-deki formani standard kimi qebul etmek olar. --TimBitsتِمبِتس 19:54, 10 İyun 2007 (UTC)

TimBits, siz ozünüz "van Hoq" yazanda, yəni orijinal "q" səsini "h" səsinə dəyişəndə nədə əsaslanırsınız? Azərbaycan dilində "q"-nın "h"-ya dəyişməsi yalnız rus dili vasitəsi ilə alınmış qeyri-rus sözlərdə baş verir, özü də xüsusi hallarda. Rus dilində "h" səsin mövcud olmadığına görə bu səsi daşıyan alınma (latın, fransız, ingilis, alman və s.) sözlər "г" ("q") ilə yazılır. Məsələn, latın dilindən gələn "hormon" sözü rus dilində "qormon" kimi tələffüz edilir. Lakin azərbaycanlılar həmin sözü rus dilindən alıb işlədəndə, əvvəlki latın formasında ("hormon") işlədirlər. Beləliklə rus dilindəki "q" səsi bu halda "h"-ya çevrilir.

Aşağıdakı mətn dilşünas professor Qəzənfər Kazımovun "Orfoqrafiya qaydalarının yeni layihəsi haqqında" adlı məqaləsindən götürülüb:

"Ye­ni lay­i­hə­də 10,11,12-ci bənd­lər rus di­lin­dən və rus di­li va­si­tə­si­lə Av­ro­pa dil­lə­rin­dən alın­mış söz­lə­rin ya­zı­lı­şı­na aid­dir. Qeyd edilir ki, «Tər­ki­bin­də h sa­mi­­ti olan Av­ro­pa mən­şə­li söz­lər h ilə də ya­zı­lır: Hey­ne, hek­tar və s.» Bu söz­lər rus di­li va­si­tə­si­lə alın­mış­dır, rus dilin­də q ilə tə­ləffüz edi­lir...»".

Amma əslində "q" ilə yazılan sözlər bu proseslə üzləşmir. Alman dilində Gastrolle (təl. "qastrole") sözü həm rus, həm azəri dilində "qastrol" olaraq qalır, dönüb "hastrol" olmur. Beləliklə, mənbə dildə "van Gogh" kimi yazılan və "q" ilə tələffüz edilən ad niyə birdən birə azəri dilində "h" ilə yazılıb tələffüz edilməlidir?

İkinci samitə gəlincə, adın "van Qoq" və ya "van Qox" yazılması prinsipli deyil. Əgər onu rus dili vasitəsi ilə keçən bir ad sayırsınız, onda birinci variantı seçə bilərsiniz. Əgər əzəli beynəlmiləl tələffüzünü qoruyub adı sadəcə transliterasiya etmək istəyirsinizsə, onda ikinci varianta üstünlük verməlisiniz. Amma mənə elə gəlir ki, adət və tarix baxımından "van Qoq" variantı daha məqsədəuyğundur. Ümidvaram ki, dəstavüzüm sizi qane etdi. 74.122.177.68 00:14, 9 İyul 2007 (UTC)

Mən özüm əgər fikir versəniz nə h nə də q ilə yazmışam. Ona görə ki, bunlardan hansının düzgün olduğunu bilmirəm. Bu da ona görədir ki, hal-hazırda ensiklopedik nəşr üçün mötəbər sayıla biləcək azərbaycandilli ədəbiyyata (məs. ASE) çıxışım yoxdur. Olsaydı açıb oxuyub ortaya mövqe qoyardım. Mən yuxarıdakı variantlardan hər hansı birinə üstünlük verməmişəm, sadəcə adlandırma üçün prinsipi göstərmişəm ki, bu da adın azərbaycandilli ədəbiyyatda ən geniş işlənən formasıdır. --TimBitsتِمبِتس 21:20, 14 İyul 2007 (UTC)

Əgər o boyda sübüt sizi qane etmədi, onda xahiş edirəm aşağıdakı web-səhifələrə nəzər salasınız:

http://www.ans.az/index.php?nid=8768

http://www.elchin.com/az/index.html

http://www.express.com.az/second.asp?id=85209

http://www.anl.az/down/medeniyyet2007/mart/medeniyyet2007_mart_173.htm

Gördüyünüz kimi, həm mətbuatda, həm bədii ədəbiyyatda, həm də elmi mətnlərdə məhz "van Qoq" forması işlənilir. Google-da "van Hoq" formasını işlədən səhifə tapmır. Ona görə ki, orijinal formada mövcud olan "q" səsi Azərbaycan dilində heç bir prinsipə əsasən "h"-ya dönmür. Bunun üçün ASE lazım deyil. Buna ingiliscə "common sense" deyirlər. 74.122.177.68 03:00, 15 İyul 2007 (UTC)

Cox hormetli anonim bey, siz hec menim ne yazdigimi oxuyursuz, yoxsa birbasa ele redakte duymesin basirsiz? Men meni qane elemedi mi dedim? Menim hansisa bir varianta ustunluk verdiyimi mi dedim? Daha evvelki fikrimi izah eledim sadece, bu redakte ile de fikrimi izah elemeyimi izah elemeye mecbur oluram. Mutleq ASE-ye ehtiyac yoxdur, yene de fikir vermis olsaydiniz orda mes. yazmisam, acilisi meselen demekdir, onun da menasi bir cox mumkun variantin arasindan birini numune kimi gostermekdir. Yeni ki, qaynaq kimi bir cox menbeden istifade oluna biler, esas menbenin moteber olmasidir. Common sense-e ise indiki halda ehtiyac yoxdur, cunki birden artiq variant ireli surulub ve hansinin dogru oldugunu mueyyen etmek ucun mutleq menbeye esaslanmaq lazimdir, cunki common sense-le gelinen netice eger yerlesmis standard formadan ferqli olarsa onda bu artiq sehv bir addim olardi. Yeni ki, artiq yerlesmis forma hetta common sense-e zidd olsa bele hemin forma ustun tutulmalidir. Umid edirem indi dediyim aydindir. Men sizin mulehizelerinize etiraz etmirem, sadece adlandirma ucun hansi prinsiplerin istifade olunmali olduguna diqqet cekirem. --TimBitsتِمبِتس 04:32, 15 İyul 2007 (UTC)