Müzakirə:Mario Varqas Lyosa

Fikrimcə, bu məqalə (http://hispaniya.com/arsivler/357) məqalənin adının "Mario Varqas Lyosa" yox, "Mario Barqas Yosa" olmasını açıqlayır. Yəni, tələffüzü "Varqas Lyosa" kimi olan adların sırf rusca, ingiliscədən keçir deyə "Varqas Lyosa" kimi yazılması yalnışdır. Müəllif özü burda da izahını verib, amma mənbəsi yoxdur deyə ad dəyişikliyi qəbul olunmayıb. Bu da necə deyərlər mənbəsi, özü gələndə daha geniş izahın verər :) Yəqin ki, bu sonuncu ad dəyişikliyi olar. Fikrimcə "Varqas Lyosa" kimi axtarış verənlərin məsələsini "yönləndirmə"ylə həll etmək mümkündür.

http://hispaniya.com/arsivler/357 (göstərilən mənbəyə Opera ilə girişdə problem yaşanmamaqdadır.) məqaləsində məsələ tam sübuta yetirildiyi üçün, Mario Barqas Yosa adına yenidən yönləndirmə edəcəm. İspan dilini bilməyən adminlərin israrla vandallıq eləməkdən çəkinmələrini xahiş edirəm. Əgər qulağında problemi yoxdursa, vandalımız forvo.com adresindən dinləyə də bilər.--HulaguKaan (talk) 21:49, 3 iyul 2014 (UTC)Cavabla

2 gündür Azərbaycanın müxtəlif mətbu orqanlarında bu adın üç formada yazılışının şahidi oluram: Losa; Lyosa; Llosa. Hansı daha doğrudur? --Cekli829 14:20, 8 oktyabr 2010 (Cek vaxtı ilə)

Ard-arda gələn iki "L" hərfinin tələffüzü "L-L-osa" şəklində yox, "L" səsinin üzərində bir anlıq dayanmaqla tələffüz edilməlidir. Bu da rus dilindəki "ь" (myaqkiy znak) səsinə ehtiyac yaradır. Bizdə həmin səs yoxdur, ona görə də "Lyosa" kimi tələffüz etmək lazımdır ki, eyni effekti versin. Əslində ispan dilindəki tələffüzü belədir: [ˈmaɾjo ˈβarɣaz ˈʎosa] - bu da "Maryo Barqas Lyosa" şəklində oxunur. Göründüyü kimi mübahisə doğuran səs "ʎ" (lyambda) yunan hərfi ilə işarələnib. Müqayisə üçün həmin səs "milyon" sözünün ispan dilindəki tələffüzündə də istifadə edilir — [miˈʎo̞n]. "Llosa" yazılmasını başa düşmək olar, amma "Losa" yazılması ümumiyyətlə düzgün deyil. Wertuose 10:36, 8 Oktyabr 2010 (UTC)

"Lyosa" variantı məncə daha düzgündür.--Sortilegus 15:52, 8 Oktyabr 2010 (UTC)

Düzgün forma "Yosa"dır. İspan dilindəki LL hərfi Y kimi, bəzi ləhcələrdə isə C kimi tələffüs edilir. Lakin, Peru kökənli bu şəxsin adı İspaniyada "Yosa" formasında oxunur. Yeni bir səhv başlamadan məncə "Lyosa" (rusvari) səhvi önləyək. Və israrla təklif edirəm ki, "Yosa" kimi dəyişdirilsin.

LL hərfli nümunələr:

                    David Villa- Vilya yox, Viyya.
                    Mallorca- Malyorka yox, Mayyorka.
                    Llorar (isp. fel)- Yorar.
                    Follar ()- Foyyar.

LL hərfi "Y" səsinin azca uzadılaraq tələffüs edilən halıdır. "L" səsi verməz. Biraz daha konkretləşdirsəm, "Y-C" kombinasiyasına oxşayır. Ona görə də bəzi latın amerikalılar, andalusiyalılar bu hərfi elə "C" kimi tələffüs edirlər. Lakin Kastilyalılar "Y" kimi tələffüs edir.HulaguKaan 21:28, 8 Oktyabr 2010 (UTC)

Əlavə olaraq bu tələffüslərə baxınız.

http://www.youtube.com/watch?v=C5CnLNkJWms və http://www.youtube.com/watch?v=z3G34Ea5c-c və http://www.youtube.com/watch?v=6YyJl8RlxZk&feature=related HulaguKaan 21:30, 8 Oktyabr 2010 (UTC)

Yuxarıda ingilis vikisində yazıçının adının necə tələffüz olunmalı olduğu barədə transkripsiyanı və bu hərf birləşməsinin necə oxunmalı olduğu barədə transkripsiyanı yazmışam. İspan dilindəki tələffüzün incəlikləri əsas deyil, çünki ona qalsa gərək hamı ispan dilini və ləhcələrini öyrənsin ki, ispan dilindəki şəxs və yer adlarını İspaniyanın hansısa regionunda və ya Ekvadorda və Boliviyada tələffüz edildiyi kimi tələffüz etsin. Bu isə aydın məsələdir ki, mümkün deyil, ona görə də məqalənin həm ingilis, həm də rus vikisinin təsdiq etdiyi tələffüzə uyğun adlandırılması daha düzgündür. Wertuose 07:09, 11 Oktyabr 2010 (UTC)

Elə heç kimi ispan dilinin (eləcə də digər dillərin) incəliklərini öyrənməyə məcbur eləməmək üçün, o ad necə oxunursa, azərbaycan dilində də həmin formada yazılır. Ruslar bunu Lyosa yazıb deyə rusofillik eləməyə ehtiyac yoxdur. İngilis dilinin öz qanunları ola bilər, həmçinin də rus dilinin. Bu adamın soyadı "Lyosa" deyil, bu adamın soy adında "L" hərfi yoxdur. "LL" hərfi "L" səsinin vermir. "LL" hərfi "Y" səsini verir kastilya dilində. Göstərdiyim videolarda da həm ingilisin tələffüsü, həm də ispandillinin təfləffüsü var. Qısası bu adamın soy adı "Lyosa" yox "Yosa" kimi tələffüs edildiyindən, azərbaycanlı oxuyucu da ispan dilindəki "LL" hərfinin necə tələffüs edildiyi haqqında informasiyaya ehtiyac duymadan bunu uyğun formada oxuya bilməsi üçün "Yosa" olmalıdır. "Lyosa" səhvdir. HulaguKaan 18:36, 11 Oktyabr 2010 (UTC)

Ayrıca ispancadakı "millón" sözü "milyon" formasında tələffüs edilmir. "Miyyon" formasında tələffüs edilir. "LL" hərfi arxa arxa gələn iki "L" hərfi deyil. Özü ayrıca hərfdir. "LL" (eyye) hərfidir.

Vikipediya qaydalarına görə məqalələrdə orijinal tədqiqatların yerləşdirilməsi qadağandır. Sizin öz fikrinizi təsdiq etmək üçün istifadə etdiyiniz üsul və qəbul olunmuş mövqedən kənar mövqe ifadə etməyiniz orijinal tədqiqat meyarlarına uyğundur. Belə ki, bu an nə Azərbaycanda, nə Rusiyada, nə də dünyanın qeyri-ispandilli hər hansı digər ölkəsində sizin dediyiniz fikri heç kim qəbul etmir, yəni siz yenilik təklif edirsiniz. Əgər sizin fikrinizi təsdiq edən və bu şəxsin soyadının Azərbaycan dilində məhz "Yosa" kimi oxunmalı olduğunu bildirən etibarlı mənbə təqdim etsəniz o halda məqalədə bu yöndə dəyişiklik edə bilərsiniz. Onadək isə belə dəyişiklik etməməyinizi xahiş edirəm. Wertuose 18:49, 11 Oktyabr 2010 (UTC)

Mən orda Uqo Çavezin öz səsindən "Yosa" dediyini göstərirəm, siz şəxsi fikir kimi baxırsınız. Siz yəqin ki, sadəcə rusca və ingiliscə bilirsiniz ona görə israrla rus dilindəki tələffüsü azərbaycan dilindəki tələffüsə referans kimi göstərirsiniz.

"Yosa" səhifəsinin ərəb dili və fars dili versiyalarında da "Yosa" kimi göstərilib bu ad. - " يوسا". Görünür mətbuata yazmalıyam ki, düzəltsinlər. Axı hansısa blabal.com saytının müxbiri vikipedia qanunlarına görə etibarlı mənbə sayılır. ))) HulaguKaan 18:57, 11 Oktyabr 2010 (UTC)

Siz nəzərə alın ki, Uqo Çaves venesuelalıdır, yəni ispandillidir. Vikipediyada isə ümumqəbulolunmuş fikirlər əsas götürülür. Yazıçının çoxdan məşhur olduğunu nəzərə alsaq güman etmək olar ki, Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasında onun haqqında məqalə ola bilər. Əgər əlinizdə bu ensiklopediya varsa yoxlayın. Bu cür mövzularda etibarlı mənbə dedikdə, adətən akademik ədəbiyyat nəzərdə tutulur. Ən azından dərslik olsun. Məqsəd isə odur ki, məqalə cəmi 1 nəfərin və ya 1 qrupun düşündüyü və qəbul etdiyi formada yox, minlərlə insana elmi və kütləvi ədəbiyyatdan tanış olan formada adlandırılsın. Wertuose 19:07, 11 Oktyabr 2010 (UTC)

http://en.wikipedia.org/wiki/Ll bu linkdə "LL" hərfinin tələffüsü ilə bağlı açıqlamalar var. Kraliyyət Akademiyası da "Y"izmi dəstəkləyir. Bəs siz özünüz hansı qaynağa görə "Ly" yazırsınız. Dediyiniz kimi, əgər belə məşhur idisə Azərbaycan oxucuna, dediyiniz kimi qaynaq göstərə bilərsiniz? "Yosa" məqaləsinin özü azərbaycan dilində onun nobel mükafatı alacağı haqqında söyləntidən sonra açılıb. Sizin "Ly" tərcihiniz özünüzün dediyi kimi "rus tələffüsü"nə uyğunlaşdırılaraq edilib. Bugünkü elektron mətbuatda 1 senytabr 2010-dan daha əvvəl "Yosa" ilə bağlı yazı göstərə bilərsinizmi? Sizin "Lyosa" tərcihinizin "şəxsi araşdırma" olmadığını necə göstərə bilərsiniz? HulaguKaan 22:34, 18 Oktyabr 2010 (UTC)

İspan dili Krallıq Akademiyasının lüğətində yazılıb:

"..es considerado desde 1803 decimocuarta letra del abecedario español. Su nombre es elle. En gran parte de los países y regiones hispánicos se pronuncia como y, con salida central del aire, y con sus mismas variaciones de articulación.

ORTOGR. En la escritura es inseparable." (http://buscon.rae.es/draeI/SrvltConsulta?TIPO_BUS=3&LEMA=ll)

- "..1803-cü ildən bəri ispan əlifbasının 14-cü hərfi qəbul edilməkdədir. Adı "eye"dir (elle). İspaniyanın bir çox əyalətləri və bölgələrində (havanın ağızın ortasından çıxmasıyla) "y" kimi tələffüs edilir, amma fərqli tələffüsləri də mövcuddur.

Orfoqrafik: Yazıda (sətirdən-sətrə olarkən, hecalamada) ayrılmır." HulaguKaan 22:50, 18 Oktyabr 2010 (UTC)

"En la pronunciación yeísta, la letra ll, que representa el fonema lateral palatal de llave, se articula con la misma pronunciación que a letra y, es decir, como el fonema palatal sonoro de yunque. De manera que las personas yeístas pronuncian igual halla y haya. Esto explica las dificultades que ofrece la escritura de las palabras que contienen alguna de estas letras."

(Yeist tələffüsdə, "llave"dəki (yave-açar) damaq samiti olan ll hərfi, "yunque"dəki (yunke-zindan-dəmir döymədə istifadə edilən alət) damaq samiti olan y ilə eynidir. Bu mənada yeist tələffüs edənlər, "halla" (tapır) ilə "haya" (olar, "haber" yardımçı felinin qeyri müəyyən zamanda vəya şərt hallanması) sözünü eyni tələffüs edirlər. Bu onu göstərir ki, bu hərflərdən birinin olduğu sözlərin yazılışında çətinliklər ortaya çıxır.)

Ortografía de la Lengua Española, Real Academia Española, Espasa Nəşriyyatı, Madrid, 1999 Uso de varias letras en particular (Bəzi hərflərin xüsusi istifadəsi), 2.5. Letras i, y, ll səhifə 15

HulaguKaan 13:56, 23 Oktyabr 2010 (UTC)

"Es tan parecido el sonido de Y y de LL que muchas personas le confunden en su habla; sin embargo no debe confundirse su uso en la escritura: poyo (banco), pollo (gallinácea).

(Y və LL səsləri o qədər bənzərdir ki, bir çox insan danışıqda onları qarışdırır; Ancaq bu hərfləri yazıda qarışdırmaq olmaz: "poyo" (kilsədəki uzun oturacaqlar, skameka), "pollo" (toyuq, fərə) )

Ortografía Para Todos (4-cü düzəlişli nəşr), Federico Torres, Paraninfo Nəşriyyatı, 1982, Madrid Lección XVIII, Usos de la LL y la Y (LL və Y hərflərinin istifadəsi), Səhifə 33 HulaguKaan 14:06, 23 Oktyabr 2010 (UTC)

Hörmətli Wertuose, xahiş edirəm məqalənin adının dəyişdirlməsinə inciməyəsiniz. Məsələyə ümumi yanaşanda Siz haqlısınız. Bu dəfə təsəvvür edək ki, məqalənin adı ilk olaraq HulaguKaan dediyi kimi qeyd olunub. Əgər həqiqətən də hansı birimizəsə etibarlı mənbədə Lyosa rast gəlsə, yəqin ki, tərəddüd etmədən, mənbəni göstərməklə əvvəlki adı bərpa edə bilərik və HulaguKaan da buna heç bir etiraz etməz. --Vago 13:55, 26 Oktyabr 2010 (UTC)

Məqalə adının Mario Varqas Lyosa olduğunu sübut edən kifayət qədər etibarlı mənbə var: [1], [2], [3], [4], [5] və s. Məncə kifayət edər. Adını yenidən dəyişirəm. --Cekli829 10:39, 27 oktyabr 2010 (Cek vaxtı ilə)

1-ci mənbə- azadlıq.org`dan milli kitabxanaya kopi pestlə düşmüşdür. və 1 sentyabr 2010 sonrasına aiddir. 2-kitabxana.net 3-09.10.2010 tarixində İ.Umudludur etibarlı mənbə? 4-2010-10-08 tarixində Elnur Astanbəylidir yoxsa? 5-6.10.2010 tarixində lidertvnin məsuliyyətli müxbiri?

Mənim göstərdiyim mənbələr isə "LL" hərfinin oxunuşu ilə bağlıdır. Deməli əvvəl də dediyim kimi, blabla.com`un hansısa yazıçısı daha etibarlı mənbə sayılır, RAE lüğtindən. "LY"ləşdirmə isə ruscalaşdırmadan başqa şey deyil. HulaguKaan 13:46, 27 Oktyabr 2010 (UTC)

Mən inanmıram ki, kimsə Azərbaycandilli internet istifadəçisi bu yazıçının adını axtarış saytlarında "Yosa" kimi axtarsın. Ola bilər ki, tələffüz olunması baxımından siz haqlısınız, amma bu ad artıq Azərbaycan dilində "Lyosa" formasında oturuşub. Belə müzakirələr zaman-zaman AzVikidə olur, müzakirəni çox da uzatmamaq üçün Henrix Heyne məqaləsinin müzakirə səhifəsinə keçid verirəm → Müzakirə:Henrix Heyne. Bu, təxminən həmin səhifədə aparılan müzakirənin bənzəridir. Hörmətlə:--Sortilegus 14:26, 27 Oktyabr 2010 (UTC)

Sortilegus, şəxsi araşdırmalarınızı ümuma aidmiş kimi göstərməyin :)))) (viki) :))) Mən də inanmıram ki, Azərbaycandilli vətəndaşımız google.az saytından "Mario Varqas Yosa/Lyosa"nı axtarsın :D -mən 8 Oktybrda ikən, yazmışam ki, "yeni bir səhv Yeni bir səhv başlamadan məncə "Lyosa" (rusvari) səhvi önləyək" mən dünən google.az-da "Lyosa" axtarışında çıxan apa, azadlıq qəzeti və radyosu, kitabxana.net, kitab.az vs. və fərdi saytlara müraciət edərək, düzəliş vermələrini xahiş etmişəm. Nə qədər ciddiyə alarlar bilmirəm, amma bir cəhddir, elədim. Ortalıqda gəzən Nəriman Əbdülrəhmanlı tərcüməsi var, indilik dəqiqləşdirirəm ki, o bu tərcüməni ruscadan edib, ya ispancadan. görək da. HulaguKaan 15:16, 27 Oktyabr 2010 (UTC)

Mən harda şəxsi araşdırma aparmışam ki? Sadəcə burdakı müzakirə səhifəsinə istinad verdim.--Sortilegus 15:29, 27 Oktyabr 2010 (UTC)

Özüm ölüm bizim millətin hər işi belədir :)) Wirtuose, Sortilegus, Vago, Cekli ve daha varsa idarəçi statusundakı azərbaycanlı, sizə səslənirəm, aranızda ispan dili biləniniz varmı? Mən ortaya Real Academia qoyuram siz, Elnur Astanbəyli :))) Adi vikipediada işlər getmir, ölkədə niyə getsin axı. 00:17, 28 Oktyabr 2010 (UTC) gecənin bir vaxtı özüm ölüm sırf bunu yazmaqdan ötəri girmişəm.HulaguKaan 00:18, 28 Oktyabr 2010 (UTC)

Hörmətli HulaguKaan. Ortada "Xalq qəzeti" də var. Azərbaycan Respublikası Prezidentin İşlər İdarəsinin təsisçisi olduğu bu qəzetə mən 100% güvənirəm. O qəzetə da müraciət edin. Əgər "Xalq qəzeti" rəsmi şəkildə bəyan etsə ki, Lyosa yox, Yosadır, o zaman biz də burada müvafiq düzəlişi etməyə hazırıq. --Cekli829 9:32, 28 oktyabr 2010 (Cek vaxtı ilə)

Hörmətli HulaguKaan. Mən sizin doğru dediyinizə inanıram, bu üzdən də, idarəçi kolleqalamımın məni "topa-tuta biləcəyini" belə göz ardına alıb, məqalənin adını dəyişmişdim. Ancaq mənbə göstərilərək (söz yox ki, Siz onları mötəbər mənbə hesab etmirsiniz) məqalənin adı yenidən bərpa olundu. Sizin istifadəçi səhifənizdəki notunuzu oxumuşam və forumlarda çılğın mübahisənin də nə olduğunu bilirəm və Sizin müzakirə səhifəsində həqiqət bildiyiniz notları necə həyəcanla qeyd etdiyinizi də hiss edirəm. O üzdən Sizdən xahiş edirəm ki, bu məsələyə bu dərəcədə enerji və vaxt sərf etməyəsiniz. Hələlik Sizin təklif etdiyiniz "Mario Varqas Yosa"nı bu məqaləyə redirekt edirəm. --Vago 07:08, 28 Oktyabr 2010 (UTC)

Həəə, maraqlandım, sovet ensklopediyasında da "Lyosa" yazırmış...içimdən bir dənə dialektik söyüş söyəndən sonra, işi prinsipə çevirmə qərarı aldım. O AD DƏYİŞƏCƏK!!! sizinlə 1-2 ay sonra təkrar bu mövzuya qayıdacam. :)) HulaguKaan 22:43, 1 noyabr 2010 (UTC)Cavabla

Yuxarıdakı rəylə mən də razıyam. Burda bizi (yəni vikipediyaçıları) nahaq qınayırsız, mənbələr olan yerdə vikipediyaçıların məntiq yürütmək, "o səhvdir, bu düzdür" demək səlahiyyəti yoxdur. Səhv də olsa biz mənbələri əks etdirməyə sadəcə məcburuq. Burda mübarizə vikipediyada yox, o mənbələrdə olmalıdır, əgər gələcəkdə yazılış şəkli dəyişərsə vikipediya da buna uyğunlaşacaq təbii olaraq. --TimBitsتِمبِتس 22:49, 1 noyabr 2010 (UTC)Cavabla