Müqəddəs Qall monastırı kitabxanası (alm. Stiftsbibliothek) — İsveçrənin Sent-Qallen şəhərində yerləşən, dünyanın ən qədim orta əsr monastır kitabxanası.
| Müqəddəs Qall monastırı kitabxanası | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə |
 İsveçrə |
| Ünvan | Sent-Qallen |
| Digər məlumatlar | |
| ISIL kodu | CH-000093-7 |
| Sayt | stiftsbezirk.ch/en/stift… |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kitabxana, eləcə də Müqəddəs Qall abbatlığı 1983-cü ildə "böyük Karolinq monastırının görkəmli nümunəsi" kimi Ümumdünya İrsi siyahısına daxil edilib. Kitabxana VIII əsrdən 1805-ci ildə dünyəviləşənə qədər Avropanın ən mühüm mədəniyyət mərkəzlərindən biri hesab olunurdu.[1]
Kitabxana Müqəddəs Qall monastırının qurucusu Otmar Sent Qallen tərəfindən qurulmuşdur.[2] 937-ci il yanğını zamanı monastır dağıdılsa da, kitabxana toxunulmaz qalıb. Memar Piter Samb tərəfindən rokoko üslubunda dizayn edilmiş kitabxana zalı 1758-1767-ci illər arasında inşa edilib.[3] Giriş qapısının üstündə həkk edilmiş yunanca yazı, ΨΥΧΗΣ ΙΑΤΡΕΙΟΝ (psukhēs iatreion), tərcümədə "ruhun əczaçısı" mənasını verir.
Kitabxana kolleksiyası İsveçrənin ən qədimidir və dünyanın ən erkən və ən mühüm monastır kitabxanalarından biridir. Kitabxanada mövcud olan təxminən 160.000 cild ictimaiyyətin istifadəsi üçündür. Kolleksiyaya köhnə çap kitablarından əlavə, 1650 inkunabula (1500-cü ildən əvvəl çap olunmuş kitablar) və VIII-XV əsrlərə aid 2100 əlyazma daxildir; sonuncuların ən qiymətliləri arasında İrlandiya, Karolinq və Otton sənətinə aid əşyalar da yer alır. Bu kodekslər şüşə qutuların içərisində saxlanılır, hər birinin üstündə aşağıdakı rəflərin məzmunu ilə bağlı əyani ipucu olan oyma keruv var; məsələn, astronomiya ilə bağlı materiallarda teleskop vasitəsilə kitabları müşahidə edən bir keruv var.[4] 1900-cü ildən əvvəl nəşr olunmuş kitablar xüsusi oxu zalında oxunula bilər.[5] XII əsrin sonu və XIII əsrin əvvəllərində naməlum müəllif tərəfindən yazılmış orta əsr alman epik poeması olan Nibelunqanın B əlyazması burada saxlanılır.
Əlyazmalara daha geniş çıxışı təmin etmək üçün virtual kitabxana: Codices Electronici Sangallenses yaradılmışdır. Bu layihə digər kitabxanaların kodlarını da əhatə edəcək şəkildə genişləndirilib və e-kodlar adı altında fəaliyyət göstərir. Hazırda Müqəddəs Qall monastırı kitabxanasındakı 600-dən çox əlyazma rəqəmsal formatda mövcuddur.
- Kodeks Sanqallensis 18
- Kodeks Sanqallensis 48
- Kodeks Sanqallensis 878
- ↑ "Abbey of St. Gall". UNESCO World Heritage List. 2019. 9 May 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 Jan 2019.
- ↑ Murray, Stuart. The Library: An Illustrated History. New York, New York: Skyhorse Publishing. 2009.
- ↑ "Abbey library of St. Gallen /Stiftsbibliothek (Abbey Library) St. Gallen" (ingilis). 2017-01-19. 2023-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-01-19.
- ↑ Where to Go // Berlitz: Switzerland Pocket Guide. Princeton, NJ: Berlitz Publishing Company. April 1999. 40–41. ISBN 2-8315-7159-6.
- ↑ Murray, Stuart. The Library: An Illustrated History. New York, New York: Skyhorse Publishing. 2009. səh. 288.
- Beat Matthias von Scarpatetti: Die Handschriften der Stiftsbibliothek St. Gallen. Codices 547–669. Hagiographica, Historica, Geographica 8.–18. Jahrhundert. Harrassowitz, Wiesbaden 2003, ISBN 978-3-447-04716-6.
- Beat Matthias von Scarpatetti: Die Handschriften der Stiftsbibliothek St. Gallen. Codices 1726–1984 (14.–19. Jahrhundert). Beschreibendes Verzeichnis. Verlag am Klosterhof, St. Gallen 1983, ISBN 978-3-906616-02-5.
- David H. Stam, redaktorInternational Dictionary of Library Histories. Fitzroy Dearborn. 2001. ISBN 1579582443.
|
YUNESKO-nun Ümumdünya irsi, obyekt № 268 ing. • rus. • fr. |
- Müqəddəs Qall Monastırının virtual kitabxanası (ing.)
- Müqəddəs Qall Monastırının virtual kitabxanası (ing.), (alm.), (fr.), (ital.)
- *e-codices, St. Gallen, Stiffsbibliothek