Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinMüqəddəs Pyotr kilsəsi (alm. Hauptkirche Sankt Petri Hamburg) — Hamburqun beş əsas kilsəsindən biri. Əvvəlki kafedralın yerində inşa olunub. Reformasiya hərəkatından sonra protestant kafedralı kimi fəaliyyət göstərir və onun icması Şimali Almaniyanın Evangelist Lüteran Kilsəsinin bir hissəsidir.
| Müqəddəs Pyotr kilsəsi | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| Tikilmə tarixi | 1310 |
| Hündürlüyü | 132,2 m |
| Material | kərpic |
| Rəsmi sayt | sankt-petri.de |
| 53°33′01″ şm. e. 9°59′47″ ş. u. | |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kilsənin inşa edildiyi yerdə əvvəllər başqa bir kilsə və ya kafedralın mövcud olduğu güman edilir. Müqəddəs Pyotr Kilsəsi ehtimal ki, 1189-cu ilin əvvəllərində tikilmişdir. İlk dəfə 1195-ci ildə bazar kilsəsi kimi sənədləşdirilmişdir. Təxminən 1310-cu ildə Qotika üslubunda yenidən qurulmuş və 1418-ci ildə tamamlanmışdır. Qüllənin əsasını təşkil edən 1342-ci ilə aid tunc şir başlı qapı Hamburqun ən qədim incəsənət əsəridir.
1516-cı ildə mislə örtülmüş yeni bir şpillə tamamlanan qüllə, 127.5 metr hündürlüyü ilə hətta yaxınlıqdakı Hamburq Kafedralının qülləsindən də yüksək idi. Lakin 1518-ci ildə Müqəddəs Nikolay Kilsəsinin qülləsi (əvvəlcə 135 metr) hündürlükdə onu keçdi. Siyasi gərginliklər səbəbindən kafedral 1804-1807-ci illər arasında söküldü. Fransız işğalı dövründə Müqəddəs Pyotr Kilsəsi, digər əsas kilsələrlə birlikdə 1813-cü ildə Napoleon Bonapart ordusu tərəfindən at tövləsi kimi istifadə edilmək üçün ələ keçirildi.[1] Yalnız bir neçə onillik sonra, 1842-ci il may ayında Hamburqu bürüyən böyük yanğın zamanı kilsə zərər gördü. Şir başlı qapı kimi bir çox incəsənət əsəri xilas edildi. Müqəddəs Pyotr Kilsəsinin portal qapısı yanğında ağır ziyan gördü, lakin xilas edildi və 1922-ci ildə qurulan (2005-ci ildən Hamburq Muzeyi adlanan) "Museum für Hamburgische Geschichte"ə qoyuldu. Qapı özü isə 1995-ci ildə yenidən bərpa edildi.[2][3]
Böyük yanğından cəmi yeddi il sonra, Qotika üslubunda olan kilsə memarlar Aleksis de Şatonef və Hermann Peter Fersenfeldt tərəfindən əvvəlki yerində yenidən quruldu. 1878-ci ildə İohann Hermann Maak tərəfindən qurulan yeni mis şpill ilə 132 metr hündürlüyündəki kilsə qülləsi tamamlandı.
XX əsrin birinci yarısında kilsə icması bir çox üzvünü itirdi, çünki şəhər mərkəzində banklar və ticarət mərkəzləri inşa etmək üçün yaşayış məhəllələri söküldü. Kilsə İkinci Dünya müharibəsini nisbətən zərərsiz keçirdi. 1962-ci ildə yaxınlıqda bir icma mərkəzi inşa edilərkən, orta əsrlərə aid bir qüllənin, Bischofsturm ("Yepiskop Qülləsi") əsasları aşkar edildi.
1979-cu ildə, keçmiş keşiş Kristof Ştörmer də daxil olmaqla nüvə enerjisi etirazçıları kafedralı işğal etdi. 2005-2007-ci illər arasında kilsənin qərb və cənub fasadları H&M geyim mağazaları şəbəkəsinin reklam posterləri ilə örtüldü və bu, kafedralın təmiri üçün maliyyə təmin etdi.
Müqəddəs Pyotr Kilsəsində ən məşhur incəsənət əsərləri qərb portalının sol qanadında yerləşən şir başlı qapıdır. Lakin kafedralda bir çox əlavə incəsənət əsəri də var.
Kafedralın şimal hissəsində, təxminən 1460-cı ilə aid Qotika divar rəsmi, şimalın apostolu olan Bremenli ilk yepiskop Ansqarı təsvir edir. Xor sahəsindəki bir sütunda Bernt Notke tərəfindən təxminən 1480-1483-cü illərə aid olan və Ansqar yepiskopu ilə onun qurduğu Hamburq Müqəddəs Məryəm Kilsəsini göstərən heykəl var. XVII əsrdən qalan iki yağlı boya tablo, Gottfried Libalt tərəfindən çəkilmiş Yakubun Yuxusu və Məsihin Doğulması əsərləridir. Bu əsərlər 1977-ci ildə kimyəvi turşu hücumu nəticəsində zədələndi, lakin 2001-ci ilin oktyabrında bərpa edildi və kafedrala qaytarıldı.
Kafedralın cənub hissəsindəki bir sütunda 1813-cü ilin Miladı Müqəddəs Pyotr Kilsəsində rəsmi var. Bu rəsm Napoleonun işğal qoşunlarına yemək təmin etməyən Hamburq sakinlərinin əsgərlər tərəfindən kilsəyə kilidləndiyini göstərir. Kafedralın ön hissəsində evangelistlərin neo-Qotika təsvirləri var. Frits Fleer tərəfindən hazırlanmış müasir bir bürünc heykəl, "Dietrich Bonhoefferi" məhkum geyimində və əlləri bağlı şəkildə göstərir.
- ↑ Verg, Erich; Verg, Martin, Das Abenteuer das Hamburg heißt (alman) (4th), Hamburg: Ellert&Richter, 2007, səh. 90, ISBN 978-3-8319-0137-1
- ↑ [1] The Napoleonic Empire and the Making of a Modern Public: Policing, Politics, and Parades in Nineteenth Century Hamburg, Virginia Commonwealth University
- ↑ [2] Die Franzosenzeit – Hamburg unter napoleonischer Besatzung, Geschichtsbuch Hamburg (in German)
- Carl Malsch (Hrsg.): Die Hauptkirche St. Petri in Hamburg. Baugeschichte, Kunstwerke, Prediger. Friedrich Wittig Verlag, Hamburg 1978.
- Jürgen Suhr: Beschreibung der Sanct Petri-Kirche zu Hamburg und ihres Thurmes. Perthes-Besser & Mauke, 1842.
Vikianbarda Müqəddəs Pyotr kilsəsi (Hamburq) ilə əlaqəli mediafayllar var.- Thomas Dahl. "Orgel der Hauptkirche St. Petri". orgelstadt-hamburg.de (alman). Orgelstadt Hamburg. 2019. İstifadə tarixi: 19 yanvar 2020.