Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinLokarno konfransı – Birinci Dünya müharibəsindən sonra Avropada təhlükəsizlik üçün etibarlı təminat yaradılması məsələsi böyük dövlətlər arasında müzakirə obyektinə çevrildi. Fransanın beynəlxalq mövqeləri getdikcə zəifləyirdi. Onun mövqelərinin əsas tənəzzül səbəblərindən biri də Fransanın Suriyada yerli əhaliyə qarşı apardığı hərbi əməliyyatlar idi.
1925-ci ildə Millətlər Cəmiyyətinin Mosul rayonunu İraqa verməsi Türkiyə tərəfindən böyük narazılıqla qarşılandı. Belə bir şəraitdə təminat məsələsinin aktuallığı daha çox nəzərə çarpırdı.
Təminat məsələsinə həsr edilmiş Lokarno konfransı 1925-ci il 5–16 oktyabrda keçirildi. Konfransda:
nümayəndələri iştirak edirdi. Konfransa sədr Nevill Çemberlen idi.
Lokarno konfransında aşağıdakı sənədlər qəbul edildi:
- Konfransın yekun aktı;
- Almaniya, Belçika, Fransa, Böyük Britaniya və İtaliya arasında təminat müqaviləsi (və ya Reyn paktı);
- Almaniya ilə ayrı-ayrılıqda Belçika, Fransa, Polşa və Çexoslovakiya arasında arbitraj müqaviləsi;
- Fransa ilə Polşa arasında saziş;
- Fransa ilə Çexoslovakiya arasında saziş.
Reyn təminat paktını imzalayan dövlətlər Versal sülh müqaviləsi ilə müəyyən olunmuş ərazilərdə status-kvoya hörmət edəcəklərini bildirdilər. Bir-birinə qarşı müharibələrdən imtina etmək və sərhədlərin toxunulmazlığına dair öhdəlik götürdülər. İngiltərə və İtaliya arbitraj sazişlərinin təminatçıları oldular.
Lokarno sazişləri ilə Almaniya 1926-cı il 10 sentyabrda Millətlər Cəmiyyətinə üzv qəbul olundu.
Lokarno konfransından sonra böyük dövlətlər, xüsusən də İngiltərə ilə Fransa arasında ziddiyyətlər daha da kəskinləşdi. Fransanın Avropada hegemonluğunu qoruması əvəzinə Almaniya ilə yaxınlaşmağa üstünlük verilməyə başlandı.
- 1925-ci ildə Rapalloda Çemberlenlə Mussolini arasında saziş imzalandı.
- 1926-cı ildə İngiltərə ilə İtaliya arasında hərbi borclar məsələsinə dair sazişlər əldə olundu.
Bu, Fransanın mövqeyini zəiflədir, İngiltərənin isə Avropada rolunu gücləndirirdi. Fransa və İngiltərə Balkanlarda nüfuz uğrunda mübarizəyə apararaq 1926-cı ildə Türkiyə ilə ayrıca dostluq müqaviləsi imzaladılar.