Livan—Türkiyə münasibətləri — Livan ilə Türkiyə arasında ikitərəfli diplomatik münasibətlər.
| Livan—Türkiyə münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| | |||||
|
|
|||||
Soyuq müharibə dövründə ölkələr arasında praktik olaraq heç bir əlaqə yox idi. Bunun səbəblərindən biri, nəticədə bu ölkədə Vətəndaş müharibəsinin başlamasına səbəb olan Livandakı daxili siyasi qeyri-sabitlik idi. Sonra Livan bu ölkənin xarici siyasətinə təsir göstərməyə başlayan qonşu Suriyadan asılı vəziyyətə düşdü. 2005-ci ildə Suriya qoşunları Livanı tərk etdi və ölkənin Türkiyə ilə əlaqələri xeyli yaxşılaşdı[1][2].
2006-cı ildə Türkiyə İsrail və Livan arasındakı münaqişənin həllində fəal vasitəçi rolunu oynadı. 2010-cu ilin noyabrında Türkiyənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğan Livanla Strateji Əməkdaşlıq və Koordinasiya Şurasının yaradılması barədə Siyasi Bəyannaməni imzaladı[3][4].
Rəcəb Tayyib Ərdoğanın rəhbərliyi altında olan Türk hökuməti, Livandakı tarixi travma və Livandakı Türk irsi təhdidinə mənfi əsaslarla İranın dəstəklədiyi Şiə hərbiləşdirilmiş və siyasi qrup Hizbullahı götürdü. Beləliklə, Türkiyə Livan daxilində İran nüfuzunu zəiflətmək üçün Livanla daha sıx əlaqələr qurmağa çalışdı[5][6]. Suriya Milli Ordusuna qarşı vuruşan Suriyaya gələn Hizbullah döyüşçülərinin axını[7] həm də Türkiyəni İranın Livandakı rolunu zəiflətmək üçün Livanla daha yaxın əlaqələr axtarmağa sövq edir.
Türk əhalisinin Livan haqqında məlumatları olmasa da, son siyasi dava münasibətlərdə bir sıra nəticələrə səbəb oldu. 2019-cu ilin sentyabr ayında Livan Prezidenti Michel Aoun, Tvitterdə Osmanlı hökmranlığını tənqid etdi və Türkiyənin Livana qayıtması ilə yanaşı, Türkiyə səfirini çağırması ilə bağlı narahatlığını bildirdi. Bu, Türkiyədə Osmanlı irsinin inkar edilməsi kampaniyası kimi tənqidlərə səbəb oldu. Livan Erməni Soyqırımını tanıyır.
2013-cü ildə, Türkiyə Livana 1,161 milyard ABŞ dolları dəyərində mal ixrac etmiş, Livandan Türkiyəyə 204 milyon ABŞ dolları mal ixrac etmişdir. 2012-ci ildə Türkiyəni Livandan 144.491 turist ziyarət etdi[8].
- ↑ "Relations between Turkey and Lebanon throughout History and Recent Developments | Süleyman Güzel - Academia.edu". 9 oktyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyul 2021.
- ↑ "Why Lebanon needs Turkey now more than ever - Daily Sabah". 7 iyul 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyul 2021.
- ↑ "Relations between Turkey and Lebanon / Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs". 22 sentyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 sentyabr 2017.
- ↑ "A war on Lebanon, not Turkey - Al Arabiya English". 22 sentyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyul 2021.
- ↑ Kirk, George. "Lebanon in the Last Days of Feudalism, 1840-1868: A Contemporary Account by Antūn Dāhir Al-e ʽAqiqi and other Documents . Malcolm H. Kerr". The Journal of Modern History. 32 (4). 1 dekabr 1960: 396. doi:10.1086/238645.
- ↑ Heraclides, Alexis; Dialla, Ada. "Intervention in Lebanon and Syria, 1860–61". Humanitarian Intervention in the Long Nineteenth Century. 2015: 134–147. doi:10.2307/j.ctt1mf71b8.12. ISBN 9780719098598. 23 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyul 2021 – JSTOR vasitəsilə.
- ↑ "Reconstructing the Disastrous History of the Lebanese Famine | Al Jadid". www.aljadid.com. 20 sentyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyul 2021.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 22 sentyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 22 iyul 2021.