Lisey № 13 (Rostov-na-Donu)

XIX əsrin sonları Naxçıvan-na-Donuda qızlar gimnaziyası yaradılmışdı. Gimnaziya şəhərin əsasını qoyan imperatriça II Yekatrinanın şərəfinəadlandırılmışdır. Gimnaziya üçün bina Nikolay Nikitiç Durbaxın layihəsi əsasında 1892-ci ildə inşa edilmişdir. İlk əvvəllr binanın iki mərtəbəsi mövcud idi^[2].

Yekatrina qızlar gimnaziyası şəhərin ən elit təhsil ocağı sayılırdı. Burada din, fransız dili, rus dili, coğrafiya, tarix, tikiş, rəssamlıq öyrədilirdi. İlk əvvəllər gimnaziyada təhsil 8 il olmuşdur. Donradan 1910-cu ildə yəhsil müddəti 9 ilə çatdırılmışdır.

1921-ci ildə gimnaziyanın binasında sovet tarixində ilk dəfə S. D. Markov adına birinci əmək məkyəbi açılmışdır. 1930-cu ildə bina Karl Marksın adına sdlandırılmağa başlanılır. 1943–1944 illərdə binada hospital yerləşdirilmişdi. 1947-ci ilə qədər binada hərbi müəssisə yerləşirdi. Sonradan bina təmir edilmişdi. 1952-ci ildə isə binada № 13 məktəbi açılmışdır.

Liseyin binası üç mərtəbədən ibarətdir. Fasadı qara suvaqla üzlənmişdir. Arxa tərəfi qəliz konfiqurasiyaya malikdir. Daxilində pilləkən mövcuddur. Akt zalı binanın ikinci mərtəbəsində yerləşir.

1902—03-ci illərdə binada Maretta Serqeevna Şaqinyan oxumuşdur. 1986-cı ildə binanın fasadına memorial lövhə vurulmuşdur: "1902–1903-cü illərdə bu binada yazıçı, Sosialist Əməyi qəhrəmanı, Lenin adına mükafat laureatı, Dövlət mükafatçısı (1888–1982) Maretta Serqeevna Şaqinyan təhsil almışdır".

1904-cü ildə gimnaziyanı rus və sovet pdixoabalitiki və pedaqoqu Sabina Nikolayevna Şpilreyn əlaq qiymətlərlə bitirmişdir.