Leonid Yefimoviç Qrinin (rus. Леони́д Ефи́мович Гри́нин; 16 dekabr 1958, Kamyşin[d], Volqoqrad vilayəti, Sovet Rusiyası[d]) — rus tarixin fəlsəfəsi üzrə mütəxəssis, sosioloq, siyasi antropoloq, iqtisadçı və futuroloq.
| Leonid Qrinin | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 16 dekabr 1958 (67 yaş) |
| Doğum yeri |
|
| Elm sahələri | tarix fəlsəfəsi, fəlsəfə[1], şərqşünaslıq[1], sosiologiya[1], siyasi antropologiya[d][1] |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yeri | |
| socionauki.ru/authors/gr… | |
O, Volqoqrad vilayətinin Kamyşin şəhərində anadan olub. Qrinin 1980-ci ildə Volqoqrad Dövlət Pedaqoji Universitetində magistr təhsili almış, 1996-cı ildə isə Moskva Dövlət Universitetində fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi qazanmışdır.
Hazırda o, Volqoqrad Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin tədqiqat professoru və direktoru, Rusiya Elmlər Akademiyası Şərqşünaslıq İnstitutunun Avrasiya Böyük Tarix və Sistem Proqnozlaşdırılması Mərkəzinin direktor müavinidir,[2] həmçinin HSE Universitetinin Sabitlik və Risk Təhlili Mərkəzinin aparıcı tədqiqat professorudur . O, rusdilli Qloballaşma Erası jurnalının baş redaktoru, Tarix və Müasirlik, Tarixi Psixologiya və Tarixin Sosiologiyası və Fəlsəfə və Cəmiyyət jurnallarının isə baş redaktor müavinidir. Bundan əlavə, Social Evolution & History və Journal of Globalization Studies jurnallarının həmmüəllif-redaktorudur,[3] həmçinin Tarix və Riyaziyyat[4] və Evolyusiya[5] illik nəşrlərinin redaktorudur.
Qrinin rus və ingilis dillərində 500-dən çox elmi nəşrin, o cümlədən 30 monoqrafiyanın müəllifidir. 2012-ci ildə o, Nikolay Kondratyev adına Beynəlxalq Fond tərəfindən Qızıl Kondratyev Medalı ilə təltif olunmuşdur.[6]
Leonid Qrininin tədqiqat maraqlarına Böyük Tarix və makroevolyusiya, qloballaşma araşdırmaları, iqtisadi tsikllər, mədəni evolyusiyanın uzunmüddətli tendensiyaları, texnologiyaların inkişafı və proqnozlaşdırılması, tarixın dövrləşdirilməsi, siyasi antropologiya və siyasi sistemlərin uzunmüddətli inkişafı, dünya-sistem tədqiqatları, inqilablar və tarixi demoqrafiya daxildir.
Qrinin tarixi prosesin dörd mərhələli dövrləşmə modelini təklif edir. Onun fikrincə, mərhələlər arasındakı keçid istehsal qüvvələrinin əsas xüsusiyyətlərində keyfiyyət dəyişikliyi ilə müəyyən olunur. O, dörd əsas istehsal prinsipini ayırd edir: Ovçu-yığıcılar; Sənətkarlıq-Aqrar; Sənaye; İnformasiya-Elmi/Kibernetik. Hər mərhələnin başlanğıcını izah etmək üçün Qrinin üç böyük istehsal inqilabını təqdim edir: Aqrar və ya Neolit inqilabı; Sənaye inqilabı və İnformasiya-Elmi/Kibernetik İnqilab.[7]
Qrininin fikrincə, əsas texnoloji sıçrayışlar Kibernetik İnqilabla əlaqədardır. O, texnologiyaların öz-özünü tənzimləyən sistemlər istiqamətində inkişaf edəcəyini və bu sistemlərin tibb və qida istehsalı daxil olmaqla bir çox sahələrə nüfuz edəcəyini bildirir. İnsan orqanizmində baş verə biləcək ciddi dəyişikliklərin isə etik problemlər yaradacağını və ailə münasibətləri, gender və mənəviyyat kimi sahələrə təsir edə biləcəyini vurğulayır.[8]
Qrinin Anri Klassen və Peter Skalnik tərəfindən irəli sürülmüş “Erkən dövlət – Yetkin dövlət” modelinin kifayət etmədiyini, ona “Erkən dövlət – İnkişaf etmiş dövlət – Yetkin dövlət” mərhələlərinin əlavə edilməsinin zəruriliyini müdafiə edir.[9]
Dünya siyasi elmlərində milli suverenlikin dəyişməsi və ya azalması geniş müzakirə mövzusudur. Qrinin iddia edir ki, qloballaşma ümumilikdə dövlətlərin suveren səlahiyyətlərinin azalmasına gətirib çıxarır və dövlətlərin suverenlikdən könüllü şəkildə imtina etmələrinin səbəblərini araşdırır.[10]
Qrinin müasir cəmiyyətdə şəxsi məşhurluq faktorunun sosial həyata təsirini araşdırır və məşhurları xüsusi bir sosial təbəqə kimi təhlil edir. O, məşhurluq kapitalına əsaslanan yeni bir sosial qrupun — “məşhur insanlar” təbəqəsinin formalaşdığını irəli sürür.[11]
O, həmçinin sosial anaqenez və aromorfozu sosial sistemlərin mürəkkəbliyini və inteqrasyasını artıran universal innovasiyalar kimi təqdim edir.[12]
Qrinin Andrey Korotayev ilə birlikdə Böyük Ayrılma və son dövrdəki “Böyük Yaxınlaşma” (inkişaf etməkdə olan ölkələrin iqtisadi sıçrayışı) haqqında müzakirələrə mühüm töhfə vermişdir.[13] Cek Qoldstounun qeyd etdiyinə görə, Qrinin və Korotayevin modeli bu prosesləri qlobal modernləşmənin vahid mərhələləri kimi izah edir.[14]
- Fəlsəfə, Sosiologiya və Tarix Nəzəriyyəsi (rus dilində)
- İstehsal Qüvvələri və Tarixi Proses (rus dilində)
- Formasiyalar və Sivilizasiyalar (rus dilində)
- Dövlət və Tarixi Proses (rus dilində)
- Qlobal Böhran Retrospektivdə (A. Korotayevlə birlikdə, 2010, rus dilində)
- The Evolution of Statehood: From Early States to Global Society (2011)
- Macrohistory and Globalization (2012)
- Early State and its Analogues (2004)
- Democracy and Early State (2004)
- History & Mathematics (2006)
- Aromorphoses in Biological and Social Evolution
- Kondratieff Waves: Dimensions and Prospects at the Dawn of the 21st Century (2012)
- Great Divergence and Great Convergence (2015)
- Islamism, Arab Spring, and the Future of Democracy (2019)
- Technological Forecasting and Social Change jurnalı üzrə məqalələr (2017, 2020)
- Handbook of Revolutions in the 21st Century (2022)
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Grinin, Leonid Jefimovič // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- ↑ Euro-Asian Center for mega-history and systems forecasting
- ↑ Journal of Globalization Studies
- ↑ A series of the almanacs dedicated to various aspects of the application of mathematical methods to the study of history and society [1]
- ↑ almanac Evolution
- ↑ "The International N. D. Kondratieff Foundation". 12 oktyabr 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 avqust 2012.
- ↑ Grinin L. Production Revolutions and Periodization of History: A Comparative and Theoretic-mathematical Approach. Social Evolution & History. Vol. 6, num. 2, 2007. [2]
- ↑ Grinin, Leonid; Grinin, Anton L. Global Technological Perspectives in the Light of Cybernetic Revolution and Theory of Long Cycles. Journal of Globalization Studies. Volume 6, Number 2 / November 2015. [3]
- ↑ Grinin L. Early State, Developed State, Mature State: The Statehood Evolutionary Sequence. Social Evolution & History. Vol. 7, num. 1, 2008, pp. 67-81 [4]
- ↑ Grinin L. Globalization and Sovereignty: Why do States Abandon their Sovereign Prerogatives? Age of Globalization. Number 1, 2008 [5]
- ↑ Grinin L. ‘People of celebrity’ as a new social stratum and elite. In Hierarchy and Power in the History of Civilizations: Cultural Dimensions (pp. 183–206). / Ed. by Leonid E. Grinin and Andrey V. Korotayev. Moscow: KRASAND, 2009. [6]
- ↑ Leonid Grinin & Andrey Korotayev. Social Macroevolution: Growth of the World System Integrity and a System of Phase Transitions. World Futures, Volume 65, Issue 7 October 2009, pages 477–506.
- ↑ Great Divergence and Great Convergence. A Global Perspective (Springer, 2015)
- ↑ Goldstone, Jack A. "Great Divergence and Great Convergence in a Global Perspective." Social Evolution & History 15.2 (2016): 197-198.