Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Kubinka (rus. Кубинка) — Bakı şəhərinin Nəsimi rayonunda yerləşən tarixi məhəllə.
Şərti olaraq Səməd Vurğun, Bakıxanov və Şıxəli Qurbanov küçələri arasındakı ərazini (Bakı Sirkindən "Nizami" metrostansiyasına qədər olan enişi) əhatə edir.
Məhəllənin adı bu ərazidə vaxtilə mövcud olmuş Quba meydanı ilə bağlıdır. Memarlıq tarixçisi Şamil Fətullayevin tədqiqatlarına görə, Quba meydanı Bakı forştadtının (şəhər kənarı) ilkin formalaşma dövründə, Şamaxı və Balaxanı yollarının kəsişməsində yaranmış ən canlı ticarət mərkəzlərindən biri idi. Toponimin mənşəyi bu meydanın Qubadan gələn tacirlərə məxsus olması və ya şimal regionlarından gələn ticarət yollarının buradan keçməsi ilə izah olunur. Ərazi əsasən birmərtəbəli dükan və mağazalardan ibarət ticarət qovşağı funksiyasını daşımışdır. Yaxınlığında kömür satışı ilə məşhur olan "Kömürçü meydanı" yerləşirdi.
Sovet hakimiyyəti illərində Kubinka özünəməxsus "submədəniyyət" mərkəzinə çevrilmişdir. Bu dövrdə məhəllə bir neçə xüsusiyyəti ilə tanınırdı. SSRİ dövründəki qıtlıq şəraitində Kubinka tapılması çətin olan xarici malların (geyim, qida, məişət texnikası) qeyri-rəsmi satış mərkəzi hesab olunurdu. Yerli sakinlər arasında sahibkarlıq və ticarət bacarıqları yüksək inkişaf etmişdi. Məhəllə daxilində yazılmamış qanunlar və "məhəllə konstitusiyası" mövcud idi. Bura kənar şəxslər və bəzən hüquq-mühafizə orqanları üçün daxil olması çətin olan qapalı bir zona hesab edilirdi. Məhəllə özünün tarixi hamamları ilə də məşhur olmuşdur.
SSRİ-nin dağılmasından və azad bazar iqtisadiyyatına keçiddən sonra Kubinka özünün "defisit mallar mərkəzi" statusunu itirmişdir. Hazırda Bakının yenidənqurma planına əsasən, məhəllədəki köhnə birmərtəbəli evlər tədricən sökülür və yerində müasir çoxmərtəbəli binalar inşa edilir. Buna baxmayaraq, ərazi hələ də inşaat materialları, ehtiyat hissələri və məişət texnikası ticarəti sahəsində şəhərin aktiv nöqtələrindən biri olaraq qalır.
.jpg)
Kubinka əsasən plansız şəkildə tikilmiş, ensiz küçələri olan birmərtəbəli "mazanka" tipli evlərdən ibarətdir. Bununla belə, ərazidə tarixi və memarlıq əhəmiyyətli binalar da mövcuddur. Azərbaycan Dövlət Rəqs Ansamblının yaradıcılarından biri, xoreoqraf Əlibaba Abdullayev bu məhəllədəki barelyefli binada yaşamışdır.
2002–2023-cü illərdə axund, imam-camaat və imam-cümə olaraq fəaliyyət göstərmiş Hacı Şahinin adı ilə birgə anılan Məşədi Dadaş məscidi burada yerləşir.
Hazırda məhəllənin yuxarı hissəsində Bakının ən böyük bazarlarından biri olan "Təzə Bazar" yerləşir.