Kraliça Yelezaveta adaları (ing. Queen Elizabeth Islands, fr. Îles de la Reine-Élisabeth - əvvələr Perri adalaarı və ya Parri arxiipelaqı) — Kanada Arktik arxipelaqının şimalında yerləşir. Kanadanın Nunavut və Şimal-Qərb əraziləri vilayətlərinə daxildir.
| Kraliça Yelezaveta adaları | |
|---|---|
| ing. Queen Elizabeth Islands, fr. Îles de la Reine-Élisabeth | |
| | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Adaların sayı | 2126 |
| Ən böyük adası |
[[Aksel-Heyberq Ellef-Rinqnes Amund-Rinqnes]] |
| Ümumi sahəsi |
|
| Hündür nöqtəsi | 2616 m |
| Yerləşməsi | |
| 78°00′00″ şm. e. 100°00′00″ q. u. | |
| Ölkə |
|
| Arxipelaq | |
| Akvatoriya | |
Adalar Şimal Buzlu okean akvatoriyasına daxildir. Ərazidən ardıcıllıq təşkil edən boğazlar sistemi keçir. Mak-Klur boğazı, Vaykaunt-Melvill boğazı, Barrou boğazı, Lankaster boğazı (hamısı birlikdə Parri boğazlar sistemini əmələ gətirir). Boğazlar boyunca Elsmir, Melvill, Devon, Kornuollis adaları yerləşir[1].
Arxipelaqın adının Kraliça Yelezaveta adaları olduqdan sonra cənub qərb adaları Şahzadə Ptrik, Melvill, Baterst, Borden, Makkenzi-Kral və Kornuollis Kraliça Yelezaveta adaları[2], digər adalar Kornuol Amund-Rinqnes, Aksel-Heyberq və Ellef-Rinqnes adaları Sverdrup adaları adlandırılır.
Ərazidə yerləşən adalarda hündürlük heçdə yüksək deyil əsasən 300–600 m, devon adasında hündürlüyü 1921 metrə çatan yaylalar vardır. Ən hündür yeri Babo pikidir (2616 m) və Elsmir adasında yerləşir. Adaların iqlimi çox sərtdir. Əsasən Arktik səhralarla örtülüdür.
Adaların ümumi sahəsi 419 061 km² təşkil edir[3]. Adaların bir çoxu Adaların dünyada sahəsinə görə sıralamasına daxildir. Onlarda ən iriləri Elsmir (ada) və Devon (ada).
1616 arxipelaqa ilk dəfə avropallılar ayaq basmışlar. Arxipelaq ilk dəfə Britaniya admiralı Vilyam Eduard Parrinin şərəfinə adlandırılır. O, adaları 1819-1820 ci illərdə kəşf edir. Sonradan adı II Yelezavetanın şərəfinə adlandırılır.
Əhalisi — 375 nəfər (2006). Yaşayış məntəqələri Rezolyut qəsəbəsi, Kopnuollis (229 nəfər) və Qris-Ford, Elsmir (ada) (141 nəfər). Bunlardan əlavə Elsmir adasında Alert qəsəbəsi yerləşir ki, orada cəmi 5 nəfər yaşayır. Digər adalarda isə yaşayış yoxdur. Əsas gəlir mənbəyi neftdir.
- ↑ "Canadian Encyclopedia. The Queen Elizabeth Islands". 5 noyabr 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015.
- ↑ "Parri arxipelaqı". 23 sentyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015.
- ↑ 1 2 3 Sea islands: Arxivləşdirilib 2013-01-22 at the Wayback Machine Atlas of Canada; Natural Resources Canada
- ↑ "Alexander Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Amund Ringnes Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Axel Heiberg Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Baillie-Hamilton Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ Bathurst Island Arxivləşdirilib 2016-03-05 at the Wayback Machine at Bivouac.com
- ↑ "Borden Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Brock Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ Buckingham Island Arxivləşdirilib 2012-10-01 at the Wayback Machine at the Atlas of Canada
- ↑ "Byam Martin Island". 23 dekabr 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Cameron Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Coburg Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Cornwall Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Cornwallis Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Devon Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Eglinton Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Ellef Ringnes Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Ellesmere Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Emerald Isle". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Graham Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ Griffith Island Arxivləşdirilib 2012-10-01 at the Wayback Machine at the Atlas of Canada
- ↑ "Helena Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ Hoved Island Arxivləşdirilib 2012-10-01 at the Wayback Machine at the Atlas of Canada
- ↑ "Île Vanier". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "King Christian Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Little Cornwallis Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Lougheed Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ Lowther Island Arxivləşdirilib 2012-10-01 at the Wayback Machine at the Atlas of Canada
- ↑ "Mackenzie King Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "Massey Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ Meighen Island Arxivləşdirilib 2007-03-13 at the Wayback Machine at arctic.uoguelph.ca
- ↑ "Melville Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ "North Kent Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- ↑ Prince Patrick Island Arxivləşdirilib 2022-09-20 at the Wayback Machine at peakbagger.com
- ↑ "Stor Island". Archived from the original on 23 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015. at oceandots.com
- Kanada atlası, təbiət mənzərələri Arxivləşdirilib 2013-01-22 at the Wayback Machine
- Parri arxipelaqı