Kiçik Mişovdağ palçıq vulkanı-Mişovdağ tirəsinin üzərində, Qızdağdan cənub şərqə, Böyük Mişovdağdan isə qərbdə yerləşir.
| Kiçik Mişovdağ palçıq vulkanı | |
|---|---|
| Ümumi məlumatlar | |
| Növü | Palçıq vulkanı |
| Mütləq hündürlüyü | 249 m |
| Yerləşməsi | |
| 39°57′06″ şm. e. 49°03′07″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
  Kiçik Mişovdağ palçıq vulkanı |
|
Kiçik Mişovdağ palçıq vulkanının istər geoloji və istərsə də tektonik quruluşu Böyük Mişovdağa daha çox oxşayır.
Bu palçıq vulkanının krater sahəsi şimaldan-cənuba doğru 1km-ə qədər məsafədə uzanır. Onun şimal hissəsində enliliyi 500 m, cənub hissədə isə 250 m-ə yaxındır. Krater sahəsinin relyefi qabarıq olub, səthi hmardır, lakin bu hamarlıq nisbi yüksəkliyi 2–3 m-ə çatan konusvari iki sopka və eləcə də kiçik qrifonlarla pozulur. Sonunculardan qaz və bulanıq su ayrılır. Kraterdən şimal-şərqə 225–230 m-lik dəniz terrasları uzanır. Onun şimal-qərb və şərq, şimal-şərq yamacı iri yarğanların başlanğıc hissələrilə kəskin parçalanmışdır. Krater sahəsilə 250 m mütləq yüksəkliyi arasında qalan yamac qismən az parçalanmışdır. Buradan yarğanların zirvə hissəsi başlanır. Mişovdağın şimal-qərb yamacı duzlu dərənin sol qolları ilə şiddətli parçalanmışdır.
Burada arid denudasiya prosesləri böyük fəaliyyət göstərir. Vulkanın cənub-şərq yamacı da arid denudasiya prosesilə kəskin parçalnmışdır. Vulkanın əksər axınları güney yamac boyu olduğundan onun müxtəlif vaxtlarda püskürdüyü brekçiyalar ona qədər parçalanmış yamacda olan yarğanların bəzilərini doldurmuşdur. Bundan əlavə brekçiya axınları əsasən vulkanın ətək hissəsinə toplanmış və beləliklə yamacların nisbi eroziya bazisini azaltmışdır. Bununla əlaqədar olaraq cənub səmtli yamaclarda müşahidə edilən yarğanların dərininə inkişafı zəifləmişdir. Buna baxmayaraq güney səmtli yamaclarda da yarğan şəbəkəsi sıxdır. Bu 130 m mütləq yüksəklik və ondan yuxarıda daha yaxşı müşahidə edilir. Vulkanın cənub ətəyində geniş sahə əhatə edən üç brekçiya konusu yerləşmişdir. Onlar Kiçik Mişovdağ palçıq vulkanının ən cavan brekçiya axınları olduğundan ətraf relyefdən kəskin seçilirlər. Onların səthində brekçiyanın üstdən aşağı axmasilə və təzə palçığın qurumasilə əlaqədar olaraq yaranmış çatlar boyu yarğanlar əmələ gəlmişdir. Həmin yarğanların əksəriyyəti sönmüş və onların yastı, dayaz dibi otla örtülmüşdür. Onlardan biri yamacı başdan-başa kəsib, kanyonvari şəkildə inkişaf edir. Onun dərinliyi 2–3 m-ə qədərdir. Axınların qaşı boyu 5–6 cavan yarğan uzanır.
Brekçiyalardan yuyulmuş prolüvial çöküntülər vulkan ətəyi boyu maili düzənlik yaradır. Bu düzənlik şimal hissədə, xüsusilə cavan brekçiya konuslarının yarımdairəvi şəkildə olan ətraf hissəsində intensiv parçalanmışdır.[1]
- ↑ Атлас Грязевых вулканов мира. Издательство "Nafta-Press", 2015