Keçəli albalı (lat. Prunus tomentosa) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü.
Keçəli albalı | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Keçəli albalı |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Çin, Koreya, Yaponiya və Monqolustanda yabanı halda bitir. Çindən bitki bütün dünyaya yayılmış, XIX əsrin axırlarında isə Rusiyaya çatmışdır.
Hündürlüyü 3 m olan, enli yumurtavari dağınıq çətirli koldur. Çoxillik budaqlarının qabığı boz-qonur rəngli olub, qalındır. Budaqları sıx keçə tükcüklüdür. Yarpaqları enli ellipsvari olub, 5 sm uzunluğundadır. Üstdən bozumtul-yaşıldır, payızda qırmızıdan sarı rəngə kimi müxtəlif çalarlarda olur. Çiçək tumurcuqları qısa saplaqlarda və ya budaqların üzərində yerləşir. Çiçəkləri çəhrayı, çiçəkləmənin axırlarında isə ağ rəngdə olur. Çiçəkləri mayın ortalarında və ya axırında yarpaqlarla birlikdə açılır. Meyvələri al qırmızı olub, 1 sm diametrindədir və qısa meyvə saplağına malikdir. Ləti sulu və zərifdir. Çəyirdəyi xırdadır və lətdən ayrılmır. Meyvələri polimorfdur.
Çiçəkləri -30C-ə qədər soyuqlara dözür. Quraqlıq dövrlərdə meyvələri xırdalaşır, lakin tökülmür, uzun müddət bitkinin üzərində qalır.
Böyük Qafqazda təbii halda rast gəlinir. Azərbaycanda Nəbatət bağına introduksiya edilib.
Meyvələri karbohidrogen, üzvi turşular, vitaminlərlə zəngindir. Onlarda vitamin C adi albalının sortlarına nisbətən 1,5-2 dəfə, dəmirin miqdarı isə almalarda olduğundan çoxdur. Bağı erkən yazda bəzəməsi və yayda meyvə verməsindən əlavə, sıx, şaxələnmiş salxımları canlı hasar, bordür yaratmaq, yamacları bərkitmək üçün yararlıdır.
- Amygdalus tomentosa (Thunb.) K.Koch
- Cerasus tomentosa (Thunb.) Loisel.
- Microcerasus tomentosa (Thunb.) Eremin & Juschev
- Armeniaca trichocarpa (Bunge) M.Roem.
- Cerasus tomentosa f. oblonga Skvortsov
- Cerasus tomentosa var. pendula B.Y.Feng & S.M.Xie
- Microcerasus tomentosa f. batalinii (C.K.Schneid.) Eremin & Yushev
- Microcerasus tomentosa f. cinerascens Eremin & Juschev
- Prunus batalinii (C.K.Schneid.) Koehne
- Prunus cinerascens Franch.
- Prunus cinerascens var. yunnanensis Cardot
- Prunus tomentosa var. batalinii C.K.Schneid.
- Prunus tomentosa var. breviflora Koehne
- Prunus tomentosa var. endotricha Koehne
- Prunus tomentosa var. graebneriana Koehne
- Prunus tomentosa var. heteromera Koehne
- Prunus tomentosa var. insularis Koehne
- Prunus tomentosa var. kashkarovii Koehne
- Prunus tomentosa f. leucocarpa Rehder
- Prunus tomentosa f. oblonga Skvortsov
- Prunus tomentosa f. ovata Skvortsov
- Prunus tomentosa var. souliei Koehne
- Prunus tomentosa var. spaethiana Koehne
- Prunus tomentosa var. trichocarpa (Bunge) Koehne
- Prunus tomentosa var. tsuluensis Koehne
- Prunus trichocarpa Bunge
- ↑ The Plant List (ing.). 2010.