Kaxovka su anbarı (ukr. Каховське водосховище) — Dnepr çayının aşağı axarlarında 2023-cü ilin 6 iyununa kimi mövcud olmuş su anbarı. Ukraynanın Xerson, Zaporojiya və Dnepropetrovski vilayətlərinin ərazisində yerləşən bu su anbarı və Kaxovka SES Rusiya-Ukrayna müharibəsi gedişatında rus hərbiçiləri tərəfindən dağıdılmışdır.[2][3]
| Kaxovka su anbarı | |
|---|---|
| ukr. Каховське водосховище | |
| Su anbarının sahilindən keçən dəmir yol xətti | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Tikilmə tarixi | 1956[1] |
| Eni | 9,3 km |
| Uzunluğu | 230 000 km |
| Sahil uzunluğu | 896 km |
| Sahəsi | 2 155 000 km² |
| Həcmi | 18 180 000 000 km³ |
| Dərin yeri | 24 m |
| Orta dərinliyi | 8,5 000 m |
| Tökülən çay | Dnepr |
| Axan çay | Dnepr |
| Bəndi | Kaxovka SES |
| Dolma ili | 1955-1958 |
| Yerləşməsi | |
| 47°30′ şm. e. 34°06′ ş. u. | |
| Ölkə |
|
| Vilayətlər |
|
![]() | |
1956-cı ilsə istifadəyə verilmiş Kaxovka su anbarı əsasən çaydakı su səviyyəsinin mövsümü və illik nizamlanmasına, eləcə də cənubi Ukraynanın su təchizatına xidmət edirdi. Su anbarından Şimali Krım, Kaxovka və Dnepr-Krivoy-Roq kanalları çəkilmişdir. Bu su anbarı Dnepr çayı üzərində inşa olunan 6 kaskad su anbarlarından sonuncusu idi. Su anbarının doldurulmasına 1955-ci ildə başlanılmış və 1958-ci ildə bitmişdir.
Maksimal su həcmi 18,18 km³, faydalı həcmi isə 6,78 km³-dir. Ən dərin yeri 24 metr, orta dərinlik isə 8,4 metrdir. Ümumi sahəsi 2155 km²-dir. Suyun minerallaşması 253—433 mq/dm³ arasında dəyişir.
Balıqçılıq, gəmiçilik, idman və turizm məqsədi ilə istifadə olunan Kaxovka su anbarında Nikopol liman şəhəri inşa edilmişdir.
Davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsi zamanı, gecə 06 iyun 2023-cü ildə Kaxovka su anbarı və Kaxovka SES rus hərbiçiləri tərəfindən dağıdıldı.[4] Su anbarı müharibənin ilk günlərindən onu ələ keçirən rus ordusunun nəzarəti altında idi. The New York Times-ın məsləhətləşdiyi mühəndis və döyüş sursatları ekspertləri bildiriblər ki, ən çox ehtimal olunan səbəb daxildən gələn partlayışdır.[5] Müharibənin Tədqiqi İnstitutu bildirib ki, sübutlar Rusiya qüvvələrinin bəndi partlatdığını göstərir.
- ↑ https://esu.com.ua/search_articles.php?id=11146.
- ↑ "Разрушение Каховской ГЭС: что происходит, версии случившегося и последствия для Украины". BBC News Русская служба (rus). 8 iyun 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 mart 2024.
- ↑ News, A. B. C. "At least 9 dead in Kakhovka dam collapse in Ukraine, officials say". ABC News (ingilis). 9 iyun 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 mart 2024.
- ↑ "Nova Kakhovka residents heard explosions before flooding of Kakhovka HPP: Here's what we know about the destruction of the dam on the Dnipro". The Insider (rus). 29 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 mart 2024.
- ↑ The New York Times. "Internal Blast Probably Breached Ukraine Dam, Experts Say (Cautiously)". 06/06/2023. 2023-06-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-25.
