Kaarli bulvarı və ya Kaarli puyestee[1] (est. Kaarli puiestee) 1950-1989-cu illərdə isə Aleksandr Suvorov bulvarı adlanan (est. Aleksandr Suvorovi puiestee)[2] — Estoniyanın paytaxtı Tallin şəhərinin mərkəzində küçə.
| Kaarli bulvarı | |
|---|---|
| est. Kaarli puiestee | |
_Tallinn.jpg) | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə |
 Estoniya |
| Şəhər | Tallin |
| Bölgə | Haryumaa |
| Rayon | Kesklin |
| Mikrorayon | Vanalin, Tınısmyae |
| Uzunluğu | 408 m |
Bulvar Kesklinn rayonunda yerləşir, Vanalinn və Tınısmyae mikrorayonlarının ərazilərindən keçir.[3] Hərəkəti əks istiqamətdə iki sıra boyunca gedən iki hissədən ibarətdir ki, onların arasında Kaarli kilsəsi və meydanı da var.[4] Bulvar esplanadası Köhnə Şəhər dairəvi yolunun bir hissəsidir. Bulvar Azadlıq meydanından başlayır, Köhnə Şəhər tərəfdən Haryumaqi təpəsi ilə həmsərhəddir. Tumpea və Tonizmaqi küçələri ilə kəsişir. O, Tonismaqi küçəsinin Endla küçəsi və Tumpyestee küçəsi ilə Luyze küçəsi ilə kəsişməsində bitir.
Kaarli bulvarının uzunluğu 408 metrdir.[5]
Bulvarın esplanadası XIX əsrdə ilkin olaraq iki zolaqlı olmaqla tikilib, daha sonra Kaarlı kilsəsinin tikintisi başa çatdıqdan sonra, təxminən 1870-ci ildə dörd zolağa genişləndirilib və xaricdən alçaq dəmir hasarla məhdudlaşdırılıb. 1910-cu ildə Kaarlı bulvarının sonundakı Azadlıq meydanında I Pyotrun abidəsi ucaldıldı (1922-ci ildə söküldü). 1912-ci ildə və sonralar bulvarın kənar tərəflərində də ağaclar əkilmişdir ki, bu da bəzi yerlərdə bulvarın altı zolaqlı olmasına səbəb verirdi.[6]
XIX-XX əsrin əvvəllərində tikinti zamanı küçə Uus bulvarı (est. Uus puiestee adlanırdı. Bulvarın şimal hissəsi eston dilindən tərcümədə Kaevu küçəsi-Yaxşı küçə (est. Kaevu, alm. Brunnenstraße) adlanırdı.[7]
1940-cı il İyun inqilabından sonra küçə Karl Marks bulvarı, 1950-1989-cu illərdə Aleksandr Suvorov bulvarı adlandırılmışdı.[8]
17 mart 1989-cu ildə bulvara Kaarlı adı geri qaytarıldı.[8].
1992-ci ildə bulvarın Azadlıq meydanına çıxışında piyada tuneli də salınıb.
-
1889-cu ildə Tallinn xəritəsinin fraqmenti -
Azadlıq meydanından bulvarın görünüşü, 1930-1940 -
Kaarli bulvarı Azadlıq meydanına doğru, XX əsrin əvvəlləri -
Sen bazarına doğru bulvarın görünüşü (təxminən 1900-cü il)
_20_saj_algus.jpg)
Bulvarın Tonismaqi təpəsinə bitişik tərəfində və Tumpea və Tumpyestee küçələrinin kəsişməsində tarixi binalar qorunub saxlanılmışdır.[9] 1948-ci ildə bulvarın yaxınlığında tennis kortu və Estoniya SSR Həmkarlar İttifaqları Könüllü İdman Cəmiyyətinin “Kalev” klubunun binası tikildi. Estoniya müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra uzun müddət yarı tərk edilmiş vəziyyətdə qalan bu yerlərdə hal-hazırda avtopark və kafe vardır.
- Kaarli bulvarı
-
Bulvarın Rozikrantsi küçəsi ilə kəsişməsindən görünüşü, 2007 -
Kaarlı bulvar meydanı, 2006-cı ilin dekabrı -
2011-ci ilin avqustunda meydan -
Bulvarın şəhər mərkəzindən görünüşü
.jpg)
- ↑ "Таллинн повысит безопасность велосипедных дорожек на перекрестках и остановках в центре города". ERR (rus). 2022-04-13. 2022-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-03.
- ↑ "Kaarli puiestee". KNAB (eston). Eesti Keele Instituut. 2021-12-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-25.
- ↑ "Tallinna tänavanimed / Street names of Tallinn". 2021-10-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-20.
- ↑ Ekspresskataloog 2005. Tallinna kaart mõõtkavas 1:23 000 (Карта Таллина в масштабе 1:23 000).
- ↑ Tallinna Linnavolikogu. "Tallinna kohalike teede nimekiri". Õigusaktid. Tallinn (eston). 6.10.2016. 2021-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-20.
- ↑ Heldur Sandur. "Mida teha enam kui sajandivanuse Kaarli puiesteega?". Postimees (eston). 12.11.2004. 2016-03-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-20.
- ↑ Tõnis Erilaid. "Tõnis Erilaiu lehesaba | Kuidas Tallinnas Kaarli puiesteel mais kasvas". Õhtuleht (eston). 05.08.2019. 2020-11-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-20.
- ↑ 1 2 "Muudatused Tallinna tänavanimistus 1987–2018 / Changes in the street names of Tallinn 1987–2018" (eston). Eesti Keele Instituut. 2021-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-20.
- ↑ Таллин (Краткий энциклопедический справочник). Таллин: Валгус. Ред. колл.: Л. Вальт, Л. Раудтитс, А. Михкельсоо. 1980. 246.