Kəvər rayonu, Yeni Bəyazid rayonu, Kamo rayonu — Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistan Respublikası) (İrəvan xanlığınınGöyçə mahalının indi Ermənistanın Kamo rayonu ərazisində rayon. Mərkəzi Kəvər şəhəridir.[1]
| Rayon | |
| Kəvər rayonu | |
|---|---|
| İnzibati mərkəz | Kəvər |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Yaradılıb | 09.09.1930 |
| Ləğv edilib | 11 aprel 1995 |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
.png) |
|
1930-cu il, sentyabrın 9-da yaradılıb. 1959-cu il aprelin 13-nə qədər Yeni Bəyazid rayonu, həmin tarixdən etibarən isə Kamo rayonu adlandırılıb. Rayon mərkəzi respublika tabeli Kəvər (dəyişdirilmiş adı Kamo) şəhəridir. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 98 km-dir. Göyçə yaylasının böyük bir hissəsi Kəvər rayonu ərazisinə düşür. Kəvər rayonunun kəndləri – Ağzıbir, Əyrivəng, Ağqala, Başkənd, Qul Əli, Küzəcik, Dəliqardaş, Kərimkənd, Hacı Muxan, Kosa Məmməd, Noradüz Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət heyətinin müxtəlif fərmanları ilə rayon üzrə dəyişdirilmiş tarixi yer adları:
| Qədim türk adı | İndiki adı | Dəyişdirilmə tarixi |
|---|---|---|
| Kəvər | Yeni Bəyazid | … |
| Hacı Muğan | Muğan | … |
| Muğan | Dzovazard | 25.01.1978 |
| Dəliqardaş | Sarukan | … |
| Kosaməmməd | Batıkyan | … |
| Qulalı | Karamirkyuğ | 01.06.1940 |
| Kərimkənd | Tsaxkaşen | 02.03.1940 |
| Küzəcik | Lancaxpyur | 19.04.1950 |
| Başkənd | Geharkunik | 04.04.1946 |
| Ağzıbir | Lçap | 07.12.1945 |
| Yeni Bəyazid | Kamo | 13.04.1959 |
| Yeni Bəyazid rayonu | Kamo rayonu | 13.04.1959 |
Erməni tədqiqatçıları bu toponimin ermənicə qavar — "mahal", "dairə", "nahiyə" sözündən ibarət olduğunu yazmaqda səhv edirlər. Ona görə ki əvvəla, inzibati ərazi bölgüsü vahidini bildirən söz ("ölkə", "əyalət", "mahal", o cümlədən ermənicə "qavar") heç vaxt ayrılıqda yaşayış məntəqə adına çevrilə bilməz; ikincisi, bu məntəqənin XX əsrə qədər əhalisi erkən orta əsrlərdə burada məskunlaşmış xəzərlərin Kəbər tayfasının adının fonetik formasıdır.[2]
1948–1951-i illərdə rayonun azərbaycanlı əhalisinin əksəriyyəti Azərbaycana köçürülmüşdür. 1988-ci ildə qəsəbənin azərbaycanlı əhalisi tamamilə qovulmuşdur. 1829-cu ildə Türkiyədən gəlmiş ermənilər yerləşdikdən sonra ermənicə Nor-Bayazid (1850-ci ildə rusca Novo-Bayazid) adlandırılmışdır.
- ↑ Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ее присоединения к Российской империи.Спб.,. 1852.
- ↑ Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Кәвәр // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.